Η χρηματοπιστωτική κρίση δεν οφείλεται στην υπερβολική παγκοσμιοποίηση. Αυτή είναι αναπόφευκτη, λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης. Οφείλεται στη λειψή παγκοσμιοποίηση λόγω πολιτικής υστέρησης.
Δυστυχώς, οι μάνατζερ αυτών των κολοσσών βρήκαν κι έκαναν. Εκμεταλλεύτηκαν τις τρύπες του διεθνούς συστήματος ώστε να επιτύχουν την ανεξέλεγκτη ελευθερία στις συναλλαγές, οι οποίες κατέληξαν σε χρηματοπιστωτικό τζόγο. Το πρόβλημα δεν είναι ότι πήραν μεγάλα ρίσκα, είναι ότι ρισκάρισαν το τίποτε: Εφτιαξαν ένα χρηματοπιστωτικό αεροπλανάκι που επόμενο ήταν κάποια στιγμή να πέσει. Μεγαλύτερο δε πρόβλημα είναι ότι κανείς δεν μπορούσε να τους αναγκάσει ώστε να έχουν εκείνα τα αναγκαία αποθέματα πραγματικού πλούτου, ώστε να συντηρηθεί το σύστημα στις δύσκολες συγκυρίες.
Το βασικό πρόβλημα που αναδεικνύει και η χρηματοπιστωτική κρίση είναι το χωλόν της παγκοσμιοποίησης. Οι νέες τεχνολογίες έκαναν εφικτή την οικονομική παγκοσμιοποίηση, ενώ λόγω ιδεολογικών αγκυλώσεων δεν προχώρησε ο πολιτικός της έλεγχος. Οι μάνατζερ αυτών των επιχειρήσεων ήξεραν ότι μπορούσαν να κινηθούν ανεξέλεγκτα στο διεθνές σύστημα. Οι εθνικές νομοθεσίες (για τα αυτονόητα: π. χ. τη σχέση διαθεσίμων – δανείων) ήταν ανίσχυρες. Κάθε εθνικός περιορισμός έφερνε την τιμωρία του κράτους που τον θέσπιζε. Οι μάνατζερ έπαιρναν τα κεφάλαια που διαχειρίζονταν (πολλά από τα οποία, σημειωτέον, είναι κεφαλαιακά διαθέσιμα ασφαλιστικών ταμείων) και πήγαν στη διπλανή χώρα. Η αδυναμία της πολιτικής να απαντήσει πειστικά στην οικονομική παγκοσμιοποίηση είχε ως αποτέλεσμα αυτά που ζούμε σήμερα. Οι κανόνες που ισχύουν σε εθνικό επίπεδο για τη λειτουργία των τραπεζών, απλώς δεν υπήρχαν σε διεθνές. Η απουσία της πολιτικής παγκοσμιοποίησης, η θέσπιση δηλαδή διεθνών κανόνων σε μια σειρά θεμάτων, δημιουργεί ανισορροπίες σε πολλές περιοχές της ανθρώπινης δράσης: Από την επιβάρυνση στο περιβάλλον μέχρι τη μετανάστευση και μέχρι τη χρηματοπιστωτική κρίση.
Το πρόβλημα λοιπόν που ζούμε σήμερα δεν οφείλεται στην υπερβολική παγκοσμιοποίηση. Αυτή είναι αναπόφευκτη, λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης. Οφείλεται στη λειψή παγκοσμιοποίηση λόγω πολιτικής υστέρησης.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 20.9.2008