Οι κρατικές υποθέσεις δεν είναι ιδιωτική υπόθεση και το τι λέγεται μεταξύ υπουργών (για τα καθήκοντά τους) αφορά τα δικά μας λεφτά. Οι δημόσιες παραινέσεις για σιωπή, του στυλ «εγώ δεν θα μιλήσω και καλώ και τους άλλους να το τηρούν» αφορά άλλου τύπου οργανώσεις και άλλου τύπου καθεστώτα.
Ενα μεγάλο ζήτημα άνοιξε προχθές ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης με αφορμή όσα αποκαλύπτονται στην υπόθεση Βατοπεδίου. Δεν αναφερόμαστε στις μονογραφές για ταχύτερη προώθηση των θεμάτων που ενδιέφεραν τη μονή, ούτε τις ύποπτες ανταλλαγές των κτημάτων. Το ζήτημα που έθεσε με τις δηλώσεις του ο κ. Τσιτουρίδης είναι άλλο: υπάρχει πνευματική ιδιοκτησία στις συνομιλίες μεταξύ υπουργών ή παραγόντων της εκτελεστικής εξουσίας;
«Η σιωπή μου για το θέμα αυτό να μην ερμηνεύεται ως αδυναμία από κάποιους», είπε ο κ. Τσιτουρίδης. «Θα συμφωνήσω με αυτό που είπε ο κ. Ρουσόπουλος. Είναι αντιδεοντολογικό στον δημόσιο λόγο ο ένας υπουργός να λέει τις συνομιλίες του με άλλους σε ό,τι αφορά τα καθήκοντά του. Το εννοώ και καλώ όλους να το τηρούν».
Ας μη σταθούμε στη συγκαλυμμένη απειλή («η σιωπή να μην εκληφθεί ως αδυναμία»), αλλά στο γεγονός ότι ο κ. Τσιτουρίδης καλεί τους υπουργούς να τηρούν τον άγνωστο μέχρι σήμερα (για την πολιτική τουλάχιστον) νόμο της ομερτά. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι κατά πόσο είναι δεοντολογικό ή αντιδεοντολογικό «ο ένας υπουργός να λέει τις συνομιλίες του με άλλους» και ιδιαίτερα «σε ό,τι αφορά τα καθήκοντά του».
Θα μπορούσαμε πιθανώς να καταλάβουμε το μη δέον της δημοσιοποίησης συνομιλιών για τα προσωπικά των υπουργών. Αν δηλαδή ένας υπουργός εξομολογηθεί σε κάποιον άλλο τα οικογενειακά του προβλήματα, είναι σαφώς αντιδεοντολογικό ο δεύτερος να τα κάνει βούκινο. Αν όμως οι συνομιλίες αφορούν τα υπουργικά καθήκοντα -όπως διευκρίνισε ο κ. Τσιτουρίδης- πόθεν προκύπτει το μη δέον; Το τι κάνουν και το τι λένε οι υπουργοί (σχετικά με τα καθήκοντά τους) είναι δημόσια περιουσία, πρέπει να δημοσιοποιούνται ώστε να ελέγχονται. Αν, επί παραδείγματι, ο κ. Τσιτουρίδης είπε σε κάποιον υφυπουργό του «να βοηθήσει τη Μονή Βατοπεδίου στην εκτίμηση των χωραφιών της λίμνης Βιστωνίδας» κι αυτό οδήγησε σ’ αυτές τις υπερεκτιμήσεις της αξίας τους, αυτό είναι ιδιωτική υπόθεση που πρέπει να μείνει κρυφή; Τι καινοφανείς και περίεργες λογικές είναι αυτές; Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, ακόμη βγαίνουν βιβλία με το τι διημείφθη στον Λευκό Οίκο μεταξύ των επιτελών μετά την 11η Σεπτεμβρίου, εδώ θα θεωρήσουμε «αντιδεοντολογικό» να μάθουμε πώς ασκούν τα καθήκοντά τους οι υπουργοί; Δεν είναι ζήτημα τιμωρίας κάποιων ή επιβράβευσης άλλων, αλλά γνώσης της πολιτικής διαδικασίας ώστε να μην επαναληφθούν κάποια αρνητικά φαινόμενα.
Υπάρχει όμως και ένα άλλο ζήτημα: όσα είπε ο κ. Τσιτουρίδης αποτελούν ένα δεύτερο κρούσμα των συγκαλυμμένων απειλών που εκτοξεύονται στον δημόσιο διάλογο για θέματα που αφορούν το σκάνδαλο της Μονής Βατοπεδίου. Προηγήθηκε ο πεθερός του κ. Βουλγαράκη, ο οποίος επίσης δήλωσε ότι ξέρει πολλά, και θα τα αποκαλύψει αν «πειράξει κάποιος» τον γαμπρό του.
Δεν γνωρίζουμε αν η νέου τύπου ομερτά είναι δόγμα Ρουσόπουλου ή έμπνευση Τσιτουρίδη. Οι κρατικές υποθέσεις, όμως, δεν είναι ιδιωτική τους υπόθεση και το τι λέγεται μεταξύ υπουργών (για τα καθήκοντά τους) αφορά τα δικά μας λεφτά. Οι δημόσιες παραινέσεις για σιωπή, του στυλ «εγώ δεν θα μιλήσω και καλώ και τους άλλους να το τηρούν» αφορά άλλου τύπου οργανώσεις και άλλου τύπου καθεστώτα.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 19.9.2008
