Το πρόβλημα για την δημοσιογραφία δεν είναι πλέον μόνο ηθικό. Είναι ζήτημα επιβίωσης.
Για να βάλουμε μια τάξη στη δυσωδία: υπάρχουν δημοσιογράφοι που χρηματίζονται για να γράφουν «καλά λόγια» για κόμματα, επιχειρήσεις, οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες; Φυσικά υπάρχουν κι αυτό είναι επιλήψιμο. Όχι ποινικά, αλλά δεοντολογικά. Τα κείμενά τους να αναφέρουν από κάτω: «το παρόν άρθρο είναι μια χορηγία της τάδε εταιρίας ή του τάδε πολιτικού». Ή ακόμη καλύτερα: όπως (αντιδεοντολογικά επίσης) εμφανίζεται στα δελτία ειδήσεων «τον τάδε παρουσιαστή ειδήσεων τον ντύνουν τα κάτωθι καταστήματα», έτσι και σε μερικών δημοσιογράφων τα κείμενα θα πρέπει να γράφει στο τέλος «τον τάδε δημοσιογράφο τον ταΐζουν τα κάτωθι επιχειρηματικά ιδρύματα».
Οι εκβιασμοί με ή χωρίς τη συνεργασία της «17 Νοέμβρη» είναι η κορυφή της διεφθαρμένης πυραμίδας που ταλανίζει το δημοσιογραφικό επάγγελμα. Από κει και κάτω υπάρχουν μύρια επίπεδα. Ξεκινούν από τους άλλους εκβιασμούς για δημοσίευση ή απόκρυψη πληροφοριών, φτάνουν στους «κομμένους» πολιτικούς κι επιχειρηματίες ανά Μέσο, περιδιαβαίνουν τα διαφημιστικά τμήματα που έχουν όλο και μεγαλύτερη επιρροή στη σύνταξη, φτάνουν στα ακριβά δώρα και ταξίδια προς τους συντάκτες (κάποιες φορές μεταφράζονται απλώς σε χρηματικό αντίτιμο), βολτάρουν σε συμμετοχές δημοσιογράφων σε επιτροπές μέχρι Διοικητικά Συμβούλια εταιριών για να καταλήξουν στη διαφήμιση προϊόντων από δημοσιογράφους μέχρι κι εκείνο το γελοίο «τον τάδε ντύνουν οι…», λες κι οι τηλεαστέρες δεν παίρνουν αρκετά λεφτά για να ντυθούν από μόνοι τους.
Τον τελευταίο καιρό ασχολούμαστε με τις χοντροκοπιές του επαγγέλματος -εκβιασμούς και συμμετοχή δημοσιογράφων σε διάφορες κομπίνες- και ξεχνάμε όλη εκείνη τη μικρή διαφθορά που είναι θερμοκήπιο της μεγάλης. Ξεχάσαμε ας πούμε ότι θα έπρεπε δια δεοντολογικού ροπάλου να απαγορευτεί στους χρηματιστηριακούς συντάκτες να «παίζουν στο χρηματιστήριο». Ξεχάσαμε ότι κάποτε είχε βγει μια λίστα δημοσιογράφων στους οποίους Τράπεζα είχε μοιράσει ένα βιβλιάριο καταθέσεων, με κατάθεση μέσα! Το πρόβλημα δεν ήταν το βιβλιάριο ή η κατάθεση, ούτε καν η αποκάλυψη της λίστας από το ΑΝΤΙ. Μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν πως οι περισσότεροι εκείνων που υπήρχαν στη διαβόητη λίστα κατέληξαν σε διευθυντικές θέσεις των ΜΜΕ. Τόση ηθική και τέτοιο ένστικτο επιβίωσης έχει συνολικά ο χώρος…
Πολλοί ισχυρίζονται πως, όσο κι αν είναι μεγάλο το δώρο δεν μπορεί να υπερσκελίσει το μέγεθος της ακεραιότητάς τους. Να τους πιστέψουμε, μόνο που οι δημοσιογράφοι έχουν το ίδιο πρόβλημα με την γυναίκα του Καίσαρα. Πρέπει και να δείχνουν τίμιοι. Κανείς δεν πιστεύει ότι ο υπεύθυνος Τύπου μιας εταιρίας μπορεί το απόγευμα να γράφει εναντίον της εταιρίας.
Το πρόβλημα για την δημοσιογραφία δεν είναι πλέον μόνο ηθικό. Είναι ζήτημα επιβίωσης. Στην εποχή του διαδικτύου των εκατοντάδων καναλιών και των δεκάδων πηγών πληροφοριών το μόνο που μπορεί να εμπορευτεί ο δημοσιογράφος είναι η αληθής πληροφορία. Αν το δημοσιογραφικό σινάφι δεν καταλάβει πως πρέπει να αυτοκαθαρθεί (όχι μόνο με πρωτοβουλία των συνδικαλιστικών σωματείων αλλά και των ίδιων των επιχειρήσεων των ΜΜΕ) για να σωθεί οι σημερινές κυκλοφορίες και θεαματικότητες των ΜΜΕ θα μοιάζουν αστρονομικές σε λίγο καιρό…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 19.1.2003