Χρόνια τώρα, η ελληνική ανάλυση των διεθνοπολιτικών είχε ως κεντρική ιδέα τον (παραφρασμένο) Ελύτη: «Οπου και να σας βρίσκει το Κακό, αδελφοί, όπου και να θολώνει ο νους σας, μνημονεύετε την Δύση». Πράγματι! Ο,τι και να συνέβαινε, σε οποιαδήποτε γωνιά του κόσμου, υπήρχαν δύο τύπου ερωτήματα: «Γιατί δεν παρεμβαίνει η Δύση;» και «Γιατί επεμβαίνει η Δύση;».
Ουδέποτε και ουδείς επικαλέσθηκε την Ανατολή, ούτε καν όταν μεγαλουργούσε η αλήστου μνήμης Σοβιετική Ενωση. Πεινούσαν τα παιδιά στην Αφρική; Δεν ρωτούσε κανείς «μα τι κάνει η ΕΣΣΔ;». Ολοι αναρωτιόνταν «μα πού είναι η Δύση;», για να ακολουθήσει ένας οχετός πικρόχολων σχολίων περί «υποκρισίας των δυτικών», «μαϊμού ανθρωπισμού των καπιταλιστών» και «επιχειρηματικών συμφερόντων που αφήνουν τα παιδάκια να πεινάνε».
Ομως η «Δύση», επειδή είναι δημοκρατική, δεν υπήρξε ποτέ ένα ενιαίο σύνολο· σε αντίθεση με τα κομμουνιστικά καθεστώτα όπου η γραμμή του Πολιτμπιρό ήταν ιερή. Βεβαίως υπάρχουν διαφορές ισχύος, αλλά πάλι ακόμη και η μικρή Ελλάδα μπόρεσε να μπλοκάρει την είσοδο της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, παρόλο που το επιθυμούσε σφόδρα ο υιός Μπους. Αλλωστε, η Γερμανία έβαλε προσκόμματα στην ένταξη Γεωργίας και Ουκρανίας, με αποτέλεσμα να έχουν και οι δύο το μαχαίρι του Πούτιν στον λαιμό τους.
Από την άλλη μεριά μπορούμε να φανταστούμε έναν προ του ’89 Ούγγρο πρωθυπουργό να απειλεί με βέτο τις αποφάσεις της ΚΟΜΕΚΟΝ; Υπήρχε περίπτωση να μπλόκαρε η Τσεχία τη διεύρυνση του συμφώνου της Βαρσοβίας, όπως κάνει σήμερα ο Ερντογάν; Την επόμενη ημέρα θα έβλεπαν τα ρωσικά τανκς στην πόρτα τους. Για την ακρίβεια, τα είδαν στη Βουδαπέστη το 1956 και στην Πράγα το 1968, για ακόμη πιο ασήμαντους λόγους.
Να σημειώσουμε ότι τα παραπάνω ερωτήματα είναι υποθετικά. Αφενός, η ΚΟΜΕΚΟΝ δεν έκανε συνόδους κορυφής για να συζητήσει την «πορεία προς τον σοσιαλισμό» και, αφετέρου, ουδέποτε εμφανίστηκαν κάποιοι τρελοί να ζητήσουν ένταξη στο σύμφωνο της Βαρσοβίας. Οι χώρες που απάρτιζαν αυτές τις δύο συλλογικότητες κρατών ήταν όσες απελευθέρωσε ο Κόκκινος Στρατός από τον ναζιστικό ζυγό, για να τις υποδουλώσει μετά στον σοβιετικό ζυγό.
Τώρα στην Ουκρανία η Δύση κάνει πολλά. Γι’ αυτό η ελληνική γκρίνια μεταλλάχθηκε. Το ερώτημα που πλανάται και ρητώς διατυπώνεται από τον ΣΥΡΙΖΑ (συν τα λιμά Αριστερά) είναι «τι δουλειά έχουμε εμείς να ανακατευόμαστε; Δεν βλέπετε τι πάθαμε στον Περσικό Κόλπο;». Η στάση αυτή πιθανώς έχει να κάνει με την ιστορικώς τεκμηριωμένη υποκρισία μας στα διεθνή δεινά. Η χώρα που κλαίει περισσότερο απ’ όλους για τις ανθρωπιστικές καταστροφές δίνει το χαμηλότερο ποσοστό του ΑΕΠ για ανθρωπιστική βοήθεια.
Κάποιοι λένε ότι φταίει το υποσυνείδητό μας. Οπως όταν λέμε «οι Ευρωπαίοι», έτσι κι όταν λέμε «η Δύση» εννοούμε τους άλλους. Από την άλλη μεριά, όμως, δεν νιώθουμε Ασιάτες και στη Δύση προστρέχουμε όταν απειλούμαστε εξ ανατολών. Μάλλον νιώθουμε κάτι σαν συνταξιούχοι της Δύσης, οι οποίοι ύστερα από 2.500 χρόνια ευδόκιμης υπηρεσίας θέλουμε τα πνευματικά μας παιδιά να αναλάβουν το μαγαζί.