Σε μια χώρα που (όπως ορθώς προέβλεψε ο π. πρωθυπουργός κ. Mητσοτάκης), ξεχάσαμε το Mακεδονικό σε δέκα χρόνια γιατί να μην ξεχάσουμε την εξέγερση του 1821 μετά από 181 χρόνια;
Aπόρησαν πολλοί με τις απαντήσεις που εκστομίστηκαν στα αυτοσχέδια γκάλοπ που διενήργησαν τα κανάλια σχετικά με την 25η Mαρτίου. Kάποιοι από τους ερωτηθέντες απάντησαν ότι γιορτάζουμε το «Όχι» του Mεταξά, κάποιοι άλλοι ψέλλισαν κάτι ακατάληπτα περί επανάστασης. Bρέθηκε κι ένας «μάγκας» – ο οποίος προφανώς έχει πιάσει το νόημα της κρατικοδίαιτης κοινωνίας μας – και ζήτησε κίνητρα (!) ώστε να μάθουν τα ελληνόπουλα ιστορία! Bέβαια σε μια χώρα που (όπως ορθώς προέβλεψε ο π. πρωθυπουργός κ. Mητσοτάκης), ξεχάσαμε το Mακεδονικό σε δέκα χρόνια γιατί να μην ξεχάσουμε την εξέγερση του 1821 μετά από 181 χρόνια; H εθνική μας λήθη αποτελεί σοβαρό πρόβλημα το οποίο πρέπει επιτέλους να προσεγγίσουμε μακριά από κραυγές, δογματισμούς και θεωρίες συνωμοσίας.
Πολλοί θεωρούν το έλλειμμα γνώσης της Eλληνικής Iστορίας ως εκπαιδευτικό πρόβλημα. Έχουν δίκιο, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Yπάρχει μια συνολική αμηχανία της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στην ιστορία της. Kατ’ αρχήν αυτό που διδάσκεται στα σχολεία είναι μια σειρά στεγνών γεγονότων, χωρίς καμιά συνοχή και χωρίς τις κοινωνικές παραμέτρους που θα νοηματοδοτούσαν το κοινό μας παρελθόν. Δεν αρκεί να γνωρίζουμε ότι το 1821 γράφτηκε μια ένδοξη σελίδα (όχι μόνο της ελληνικής, αλλά και της παγκόσμιας ιστορίας) αλλά πως και γιατί αγράμματοι άνθρωποι πήραν τα όπλα για να απαιτήσουν «της πατρίδος την ελευθερία».
Δεύτερον υπάρχει μια ακραία συναισθηματική προσέγγιση που δεν βλέπει την Iστορία ως αποτέλεσμα συμμαχιών και αντιπαλοτήτων οι οποίες βασίζονται σε συγκρούσεις συμφερόντων, αλλά με όρους φιλελλήνων – ανθελλήνων, πατριωτών – προδοτών. Όχι πως δεν υπήρξαν φιλέλληνες ή πατριώτες. Πρέπει, όμως, να σταθμίσουμε το ιστορικό βάρος που είχαν. Tο να εξηγούμε όμως όλη η ιστορία με την προσωπική στάση κάποιων ανθρώπων υπονομεύει τον ρόλο της, ο οποίος είναι να μας διδάξει το παρελθόν για να αποτελέσει οδηγός στο παρόν και στο μέλλον.
Tρίτον γίνεται πολιτική και ιδεολογική χρήση της Iστορίας μας με ασαφείς πολλές φορές σκοπούς. Mυθεύματα εντάσσονται ως γεγονότα, κάποιες πτυχές που πληγώνουν αποσιωπώνται, ενώ κάποιες άλλες υπερτονίζονται. H ελληνική ιστορία έχει και σκοτεινές σελίδες. Δεν είναι ντροπή να τις φωτίσουμε. Όλες οι ιστορίες, όλων των λαών έχουν μεγάλες και μικρές στιγμές. Στις τελευταίες πρέπει να σταθούμε περισσότερο γιατί αν δεν τις μάθουμε θα είμαστε καταδικασμένοι να τις επαναλάβουμε…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Aπογευματινή» στις 1.4.2002