Η έλλειψη αυτοδυναμίας στην επόμενη Βουλή δεν είναι το μόνο πρόβλημα του εκλογικού νόμου. Δεν είναι καν το σημαντικότερο.
Ο εκλογικός νόμος έχει πολλά προβλήματα. Ενα από αυτά είναι μελλοντικό. Κατά πώς δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, δεν θα υπάρξει αυτοδυναμία. Βέβαια, αυτό το πρόβλημα δεν είναι μόνο απόρροια του εκλογικού νόμου, είναι απόρροια βασικά των εκλογέων, οι οποίοι δείχνουν να αποσύρουν την εμπιστοσύνη τους από τα δύο μεγάλα κόμματα. Κακώς, κατά την άποψή μας, αλλά το ερώτημα είναι άλλο: Μέχρι πότε οι πλειοψηφίες της Βουλής θα προσαρμόζουν τον εκλογικό νόμο στα μέτρα των επιθυμιών τους; Δηλαδή, ακόμη κι αν δοθούν οι πενήντα έδρες «μπόνους» στο πρώτο κόμμα, αύριο μπορεί να χρειαστούν εξήντα για να υπάρξει αυτοδυναμία, και μεθαύριο εβδομήντα. Τι θα κάνουμε; Κυλιόμενο εκλογικό νόμο;
Η μη αυτοδυναμία όμως δεν είναι το μόνο πρόβλημα του εκλογικού νόμου. Δεν είναι καν το σημαντικότερο. Ξέρουμε ότι σε πολλές περιφέρειες και ιδιαίτερα στη Β΄ Αθηνών ένας υποψήφιος πρέπει να κάνει τεμενάδες στους καναλάρχες για να γίνει γνωστή η υποψηφιότητά του. Αν μάλιστα θέλει να έχει και πιθανότητες εκλογής, πρέπει να κάνει συμφωνίες κάτω από το τραπέζι για να αποκτήσει χρήμα και δημοσιότητα, για να έχει στο Κοινοβούλιο μοίρα. Εχουμε δηλαδή έναν εκλογικό νόμο που σπρώχνει τους υποψηφίους στη διαφθορά και τη διαπλοκή. Και επειδή είναι απείρως δύσκολο να κάνουμε όλους τους υποψηφίους ηθικούς, θα ήταν πολύ πιο εύκολο να κατατμήσουμε τις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες ώστε η εκλογή να γίνεται περισσότερο με πολιτικούς όρους παρά με υλικούς.
Προχθές, ο πρώτος τη τάξει υπουργός κάλεσε αιφνιδίως την ΕΡΤ για να ζητήσει τη συναίνεση του ΠΑΣΟΚ ώστε να αλλάξει ο εκλογικός νόμος και για τις ερχόμενες (με βήμα γοργό) εκλογές. Δεν στάθηκε στο γεγονός ότι το λεκανοπέδιο υπερεκπροσωπείται στη Βουλή, ούτε στο γεγονός ότι η διαφθορά έχει γίνει αναγκαίος όρος για την εκλογή ενός μεγάλου αριθμού βουλευτών. Το μόνο που ζήτησε είναι να γίνουν οι σαράντα έδρες, πενήντα, έτσι ώστε να μην υπάρξει στο μέλλον πρόβλημα ακυβερνησίας στον τόπο.
Πολλοί, βέβαια, αναρωτιούνται αν τώρα που υπάρχει αυτοδυναμία κυβερνιέται ο τόπος, αλλά πρέπει να θαυμάσουμε την προνοητικότητα της κυβέρνησης. Παρά τα πολλά και δύσκολα προβλήματα που έχει σήμερα ο τόπος, το κυβερνητικό επιτελείο ασχολείται με την 3η Οκτωβρίου του 2011. Εκείνη τη Δευτέρα (συνταγματικά τουλάχιστον) θα μας απασχολήσει το πιθανό πρόβλημα της μη αυτοδυναμίας του πρώτου κόμματος. Τι κρίμα που δεν υπήρξε τέτοια προνοητικότητα και π. χ. για την οικονομία, και από κει που ήταν θωρακισμένη, φτάνουμε σε μηδενική ανάπτυξη με μεγαλύτερα ελλείμματα;
Βεβαίως, κάθε κοινωνία που λειτουργεί εύρυθμα προγραμματίζει με ορίζοντα όχι μόνο τριετίας, αλλά δεκαετίας και εικοσαετίας. Στα σημαντικά, όμως. Μελετά, π. χ., τις τάσεις στην αγορά ενέργειας και ξεκινά πρόγραμμα απεξάρτησης από το πετρέλαιο. Βλέπει τα σύννεφα να μαζεύονται στη διεθνή οικονομία και παίρνει την ομπρέλα των μεταρρυθμίσεων. Προβλέπει πρόβλημα στην ύπαιθρο και παίρνει μέτρα πριν από τα μπλόκα. Το γεγονός ότι απ’ όλα αυτά που μας έρχονται η κυβέρνηση ασχολείται με το έλασσον, δείχνει την αντίληψη που έχει για το μέλλον του τόπου. Δεν τους απασχολεί το πώς θα βγούμε από τις πολλές τρικυμίες που έχουμε μπροστά μας, αλλά πώς θα κάνει τις σαράντα, πενήντα…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 3.2.2009