Δεν υπάρχουν άριστες λύσεις. Υπάρχουν κακές και χειρότερες. Χείριστες δε όλων είναι εκείνες που αρνούνται την πραγματικότητα.
Αν έλειπαν οι μαύρες σελίδες της ιστορίας δεν θα ήταν κακή η ιδέα του εποικισμού ακατοίκητων νησιών από πρόσφυγες που καταλήγουν στις ακτές μας. Ετσι κι αλλιώς η αφεντιά μας δεν τα τιμάει. Είναι ελληνικός χώρος και ερημωμένες περιοχές θα μπορούσαν υπό προϋποθέσεις να μπουν στην παραγωγική μηχανή.
Πέραν όμως της δικαιολογημένης ανατριχίλας που δημιουργεί μια τέτοια πρόταση, υπάρχει και πολύς διάβολος στις λεπτομέρειες. Η πρώτη αφορά το κόστος. Η κατασκευή ενός καταυλισμού σε ένα ερημικό νησί απαιτεί πολύ περισσότερα λεφτά απ’ ό,τι σε περιοχές που ήδη έχουν δίκτυα κοινής ωφέλειας. Σε ένα ερημονήσι, στη μέση του πουθενά, χρειάζεται παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, απαιτούνται δομές υγείας κ.ά. Ποιος θα καλύψει το επιπλέον κόστος; Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Ενωση χρηματοδοτεί αδρώς το ελληνικό κράτος (1,2 δισ. μόνο σε κρατικούς φορείς την πενταετία 2015-2019) για τη δημιουργία δομών φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών. Είμαστε σίγουροι ότι θα χρηματοδοτούσε και τέτοιου τύπου δομές ή μας περισσεύουν τα λεφτά από τον κρατικό προϋπολογισμό;
Δεύτερον. Από αυτά τα νησιά δεν θα φεύγει κανείς, αν και όλοι θέλουν να πάνε στη δυτική Ευρώπη. Κάθε ένα θα είναι απόλυτο γκέτο. Πέραν του επιπλέον κόστους αστυνόμευσης που θα έχουν αυτά τα νησιά (και να δούμε πόσοι από τα σώματα ασφαλείας θα θέλουν να μετατεθούν εκεί) οι κάτοικοί τους δεν θα μάθουν ποτέ ελληνικά, δεν θα ενσωματωθούν ποτέ στην ελληνική κοινωνία. Θέλουμε να υπάρχουν μέρη της ελληνικής επικράτειας με αμιγώς αλλοεθνή πληθυσμό;
Τρίτον. Τα επιδόματα που λέει ότι θα κόψει ο κ. Νότης Μηταράκης –κι ένας Θεός ξέρει πού το πάει η κυβέρνηση, αφού αυτά δίνονται από υπερεθνικούς οργανισμούς– έχουν ένα σκοπό: να βοηθήσουν προσωρινώς όσους πρέπει να ενταχθούν στην παραγωγική διαδικασία, να βρουν δουλειές, να πληρώνουν εισφορές, να συμβάλουν στις εθνικές οικονομίες. Κάποιοι μπορεί να θεωρήσουν την ιδέα αφελή και με το δίκιο τους· όλες οι επιδοματικές πολιτικές έχουν μεγάλο ποσοστό αποτυχίας. Το σίγουρο όμως είναι ότι με την «πολιτική των ξερονησιών» και τα επιδόματα θα δίδονται –έστω σε είδος: στέγαση, τροφή, ρεύμα κ.λπ.– και εξασφαλίζουμε ότι δεν θα ενταχθούν ποτέ στην εθνική οικονομία όσοι –έστω ελάχιστοι– θα ενταχθούν με τη βοήθεια των επιδομάτων. Τώρα, πώς γίνεται να πανηγυρίζουν για το κόψιμο των επιδομάτων όσοι επιθυμούν μόνιμη επιδότηση όσων θα μένουν στα ξερονήσια;
Τρικυμία εν κρανίω…
Εδώ που έχουμε φτάσει (και με δεδομένο ότι η τεχνολογία κάνει τις μετακινήσεις πιο φθηνές και συνεπώς πιο προσιτές σε όλο και μεγαλύτερο μέρος των πληθυσμών), δεν υπάρχουν άριστες λύσεις. Υπάρχουν κακές και χειρότερες. Χείριστες δε όλων είναι εκείνες που αρνούνται την πραγματικότητα και εκτοξεύονται δίχως σκέψη ή έστω χωρίς μέτρημα του κόστους…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 11.3.2020