Δεν κατανοούμε πώς η παράλειψη της Ελλάδος από το ταξίδι του Ομπάμα έγινε επίσκεψη του Aμερικανού προέδρου στο Φανάρι, η επίσκεψη στο Φανάρι έγινε κατόπιν συνάντησης μακράς διαρκείας με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, και τελικά η συνάντηση μακράς διαρκείας κατέληξε δεκάλεπτη.
Eυτυχήσαμε να έχουμε «τα καλύτερα ΜΜΕ του κόσμου» μόνο για κανένα εξάμηνο στη μακραίωνη ιστορία μας. Hταν τότε που το BBC έλεγε ψέματα για τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία και τα ελληνικά κανάλια την αλήθεια.
Ζούσαμε μια εποχή εθνικής και δημοσιογραφικής ανάτασης, και περήφανοι άνκορμαν μας εξηγούσαν ότι οι Αλβανοί εγκατέλειπαν το Κόσοβο επειδή φοβούνταν τις νατοϊκές βόμβες.
Εμείς πάλι, ως τηλεθεατές, δεν καταλαβαίναμε γιατί οι Κοσοβάροι εγκατέλειπαν τη χώρα αντί να στήσουν τους καταυλισμούς σε διπλανούς αγρούς (όπως γίνεται σε όλες τις περιοχές του κόσμου, όταν πέφτουν βόμβες), αλλά ποιος είπε ότι η καλύτερη δημοσιογραφία του κόσμου μπορεί να είναι κατανοητή από εμάς τους κοινούς θνητούς;
Κατά τον ίδιο τρόπο και σήμερα δεν κατανοούμε πώς η παράλειψη της Ελλάδος από το ταξίδι του Ομπάμα έγινε επίσκεψη του Aμερικανού προέδρου στο Φανάρι, η επίσκεψη στο Φανάρι έγινε κατόπιν συνάντησης μακράς διαρκείας με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, και τελικά η συνάντηση μακράς διαρκείας κατέληξε δεκάλεπτη.
Δεν μπορούμε, επίσης, να καταλάβουμε γιατί είναι τόσο σημαντικό που ο δημοφιλής πρόεδρος των ΗΠΑ αποκάλεσε τον Eλληνα πρωθυπουργό «φίλο» του, όταν τον ακούσαμε δύο μέρες πριν να λέει πόσο «αγαπάει» τον πρόεδρο της Βραζιλίας, Λουίς Ιγκνάσιο Λούλα, ή όταν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου των G20 δήλωσε τον θαυμασμό του για τον -«σοφό», όπως τον αποκάλεσε- Ινδό πρωθυπουργό.
Iσως να μας έπεσαν πολλές οι εθνικές επιτυχίες μαζί που δεν μπορούμε να τις αντέξουμε και πολύ περισσότερο να τις κατανοήσουμε. Ακούσαμε θριαμβευτικές ανταποκρίσεις για τη «φιλία» του πλανητάρχη, για τη μεγάλη συμβολική κίνηση της επίσκεψης στο Φανάρι, για ένα μεγαλούργημα της ελληνικής διπλωματίας, το οποίο όμως τέλειωσε -όπως συμβαίνει με όλα τα θαύματα- σε τρεις μέρες.
Η αλήθεια είναι ότι ο Aμερικανός πρόεδρος άλλα είχε στο κεφάλι του όταν ξεκινούσε το μακρύ ταξίδι από τους G20 μέχρι την Τουρκία και το Ιράκ, και αυτά προώθησε. Ηθελε να δώσει ένα μήνυμα στον ισλαμικό κόσμο και γι’ αυτό επέλεξε την Τουρκία να στείλει τα μηνύματά του. Κάπου εκεί προσπαθούσε να στριμωχτεί και η Ελλάδα στο κάδρο. Μια συνάντηση και δυο καλά λόγια θα μας ήταν αρκετά, φυσικά για να παίξουν στα κανάλια. Και τα πήραμε: ο Aμερικανός πρόεδρος δεν φείδεται ευφημισμών. Το απέδειξε στους G20 και στο ΝΑΤΟ, όπου είχε μια καλή κουβέντα για όλους και φυσικά για τον Eλληνα πρωθυπουργό. Και αυτή η καλή κουβέντα έγινε θέμα στα κανάλια, έβγαλαν για τρεις μέρες το ψωμί τους τα δελτία.
Υπ’ αυτή την έννοια, η ελληνική διπλωματία μπορεί να μην κατήγαγε θρίαμβο, αλλά τα πήγε καλά. Πέτυχε τους στόχους της. Διότι πέρα από τη συνήθη πρακτική των Eλλήνων αξιωματούχων να θέτουν τα προβλήματα με την Τουρκία και την ΠΓΔΜ στους Aμερικανούς, δεν υπήρχε άλλη ατζέντα, δεν ζητήσαμε κάτι χειροπιαστό για να μετρήσουμε άλλη επιτυχία των επαφών. Οι στόχοι ήταν μια φωτογραφία και μια υπενθύμιση. Και απ’ όσα είδαμε, η αποστολή εξετελέσθη.
Αλλά και του Ομπάμα ο χρόνος δεν πήγε χαμένος. Hθελε αναδιάρθρωση κι ενίσχυση των δυνάμεων στο Αφγανιστάν και σε ό,τι αφορά την πλευρά μας το πέτυχε. Οι Eλληνες θα επιχειρούν κι έκτος Καμπούλ, ενώ θα στείλουμε επιπλέον στρατιώτες για να φρουρούν το αεροδρόμιο της αφγανικής πρωτεύουσας. Το ερώτημα, φυσικά, είναι: Πήραμε κάτι ως αντάλλαγμα; Oχι, διότι μάλλον δεν το ζητήσαμε. Σε αντίθεση με την Τουρκία, που παζάρεψε ακόμη και την αδικαιολόγητη οργή των Πακιστανών για τα σκίτσα του Αλάχ και τελικά κάτι πήρε για να συναινέσει στην επιλογή του νέου γραμματέα του ΝΑΤΟ.
Αποδεικνύεται έτσι ότι η εξωτερική πολιτική για εσωτερική κατανάλωση δεν είναι ό,τι καλύτερο, αλλά τουλάχιστον ζούμε μέρες του 1999. Τα καλύτερα ΜΜΕ του κόσμου αναδεικνύουν πλευρές της πραγματικότητας που ουδείς ξένος δημοσιογράφος σκέφτηκε ποτέ αγγίξει. Ούτε καν να διανοηθεί.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 12.4.2009