Προωθώντας την ισότητα των αποτελεσμάτων και όχι των ευκαιριών εξασφαλίζουμε ότι όλοι θα καταλήξουν στα ίδια άσχημα αποτελέσματα.
Είχε ένα πολύ ενδιαφέρον ρεπορτάζ την Κυριακή η κρατική τηλεόραση. Αφορούσε τις εταιρείες ιδιωτικών ασθενοφόρων που άρχισαν εσχάτως να ιδρύονται. Κάποιοι επιχειρηματίες εκμεταλλευόμενοι τα κενά που δημιουργεί το κρατικό σύστημα ΕΚΑΒ, κάνουν μετακομιδές ασθενών με ειδικά (όπως ο νόμος προβλέπει) εξοπλισμένα οχήματα έναντι 60 ευρώ.
Φυσικά οι συνδικαλιστές του κρατικού ΕΚΑΒ αντιδρούν λυσσαλέα και με τον γνωστό τρόπο. Κατήγγειλαν ελλείψεις στα ιδιωτικά ασθενοφόρα, απουσία γιατρών και άλλα πολλά. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει το βάσιμο των καταγγελιών (αν είναι αληθείς και κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές γιατί τα στηλιτεύουν τηλεοπτικώς και δεν προσφεύγουν στη δικαιοσύνη;) αλλά μεγαλύτερη εντύπωση προκάλεσε η απόφαση κάποιου εξ αυτών ότι διά των ιδιωτικών ασθενοφόρων καταστρατηγείται η αρχή της ισότητας στην υγεία: εκείνοι που έχουν χρήματα μπορεί να σωθούν, ενώ οι πολλοί πληβείοι πρέπει να περιμένουν το κρατικό ασθενοφόρο με πιθανώς μοιραία αποτελέσματα. Και γι’ αυτό ζήτησε την κατάργηση του νόμου που επιτρέπει τις διακομιδές από ιδιωτικά ασθενοφόρα.
Ευγενής ο στόχος της ισότητας, που προέβαλε ο εν λόγω συνδικαλιστής, αλλά πρέπει πρώτα να διευκρινίσουμε κάτι. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν μιλάμε για ισότητα στην υγεία, αλλά -δεδομένων των ελλείψεων του κρατικού συστήματος, η οποία αποδεικνύεται από το γεγονός ότι αφήνει χώρο στις ιδιωτικές εταιρείες- μιλάμε για ισότητα στον θάνατο. Ή, όπως θα έλεγε και ο θυμόσοφος λαός: «αν είσαι και λεφτάς με την αράδα σου θα πας…»
Δυστυχώς, η ισότητα έχει γίνει καραμέλα στο στόμα πολλών. Oπως πολλές έννοιες, προπαγανδίζεται μέχρι τελικής διαστρέβλωσής της. Eτσι αντί να στοχεύουμε στην ισότητα των ευκαιριών ρίχνουμε όλο το βάρος στην ισότητα των αποτελεσμάτων πλήττοντας διά της κρατικής επιβολής την ελευθερία επιλογής των πολιτών. Στη συγκεκριμένη περίπτωση αντί οι συνδικαλιστές να κοιτούν πως τα δημόσια ασθενοφόρα θα γίνουν εξίσου ή περισσότερο γρήγορα από τα ιδιωτικά, ζητούν την εξίσωση των αποτελεσμάτων προς τα κάτω: όλοι να πηγαίνουν το ίδιο αργά στο νοσοκομείο. Αφού δεν μπορεί να εξισωθεί προς τα πάνω η πρόσβαση στην υγεία, ας εξισωθεί τουλάχιστον η προοπτική του θανάτου.
Αυτή η πεποίθηση είναι εξαιρετικά προσφιλής στις συντεχνίες, αφού αφαιρεί το στοιχείο του ανταγωνισμού και το άγχος που αυτός προκαλεί. Με ψευδεπίγραφες περί ισότητας σημαίες εξασφαλίζουν τη βολή τους. Αυτό είναι εμφανέστατο στον χώρο της Παιδείας και στο αίτημα των πανεπιστημιακών να μην τροποποιηθεί το άρθρο 16 για τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Στη χώρα μας, οι συνδικαλιστές αντί να παλεύουν για να κάνουν καλύτερα τα δημόσια πανεπιστήμια, μάχονται για να μην ιδρυθούν ιδιωτικά. Αντί να δημιουργούν συνθήκες ισότητας ευκαιριών για όλα τα Eλληνόπουλα (αυτών που φοιτούν εδώ κι εκείνων που σήμερα σπουδάζουν στα καλά πανεπιστήμια της αλλοδαπής), θέλουν να κρατήσουν στην εγχώρια αγορά την ισότητα των κακών αποτελεσμάτων. Είναι σαφέστατα πιο ξεκούραστη δουλειά και με δεδομένο το ευεπίφορο σε πιέσεις πολιτικό σύστημα πολύ πιο εύκολη.
Προωθώντας την ισότητα των αποτελεσμάτων και όχι των ευκαιριών εξασφαλίζουμε ότι όλοι θα καταλήξουν στα ίδια άσχημα αποτελέσματα και κανείς δεν θα έχει την ευκαιρία να βελτιωθεί. Κυρίως όμως εξασφαλίζουμε την ανελευθερία. Oταν ένα κράτος στοχεύει στις ίσες ευκαιρίες παρεμβαίνει διά του προϋπολογισμού για να βοηθήσει τα πιο αδύναμα μέλη του. Oταν στοχεύει στα ίσα αποτελέσματα επιβάλλεται επί των ισχυρότερων. Επειδή ακριβώς είναι αδύνατον να επιτύχουν άπαντες τον μέγιστο κοινό παρονομαστή, επιβάλλεται ο ελάχιστος. Με τρομακτικό κόστος και για τη χώρα και για τους πολίτες. Oσοι δεν μας πιστεύουν, ας θυμηθούν το εβδομηντάχρονο πείραμα της αλήστου μνήμης ΕΣΣΔ…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 28.6.2006
