Το τέσσερα τοις χιλίοις

Τι θα μείνει την «επόμενη ημέρα» της τραγωδίας των Τεμπών; Τίποτε, ή σχεδόν τίποτε. Για την ακρίβεια, θα μείνει το τέσσερα τοις χιλίοις, του Ταμείου Ανάκαμψης, όπως είπε η κ. Αννα Διαμαντοπούλου. «Δεν υπάρχει κανένα σοβαρό σχέδιο για τον σιδηρόδρομο, δεν υπάρχει καμία διαβεβαίωση για την ασφάλειά του. Ενώ έχουν διατεθεί 4‰ του “Ελλάδα 2.0”, ελάχιστο ποσοστό σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες που ο μέσος όρος είναι 10%» (9.2.2025).

Αυτή τη στιγμή, το πολιτικό σύστημα χορεύει στον σεισμό εκείνου του δυστυχήματος. Οι συγγενείς των αδικοχαμένων ζητούν να μάθουν την αλήθεια, κάτι που η κυβέρνηση δυσκολεύει με άστοχους και προπαντός επικοινωνιακούς χειρισμούς. Εγιναν τεράστιες διαδηλώσεις στη μνήμη των θυμάτων με την κραυγή «Δεν έχω οξυγόνο». Οι ανακριτές οφείλουν να πράξουν το καθήκον τους, αλλά η εμπειρία της άρρωστης σχέσης μεταξύ εκτελεστικής εξουσίας και Δικαιοσύνης δημιουργεί δικαιολογημένες υποψίες, μεγάλες συγκεντρώσεις και πολλές θεωρίες συνωμοσίας.

Το αίτημα των πλατειών είναι δικαιοσύνη γι’ αυτά που συνέβησαν. Το αίτημα του πολιτικού συστήματος πρέπει να αφορά το μέλλον, αφού τα πεπραγμένα του παρελθόντος είναι πλέον αρμοδιότητα της Δικαιοσύνης, στην οποία (θεωρητικώς τουλάχιστον) ουδείς ανακατεύεται ή δεν θα έπρεπε να ανακατεύεται.

Η μεγάλη, λοιπόν, αποτυχία του πολιτικού συστήματος δεν έχει να κάνει μόνο με όσα συνέβησαν στο παρελθόν, αλλά και με όσα θα συμβούν στο μέλλον. Δεν αφορά μόνον όσα έγιναν –βλέπε καθυστερήσεις στη σύμβαση 717– αλλά και όσα (δεν προβλέπουμε ότι) θα γίνουν. Οταν λέμε «πολιτικό σύστημα» δεν αναφερόμαστε μόνο στην κυβέρνηση, ασχέτως αν φέρει τη μεγαλύτερη ευθύνη για όσα γίνονται ή παραλείπονται. Υπάρχουν και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που όπως γράφει ο δικός μας Μιχάλης Τσιντσίνης τοκίζουν ανεπιτυχώς στη διαμαρτυρία. Υπάρχει και η αφεντιά μας, τα ΜΜΕ, που βλέπουμε στα βίντεο τα τρένα να περνούν. Το συνταρακτικό για τα μελλούμενα στοιχείο, το τέσσερα τοις χιλίοις, πέρασε απαρατήρητο. Αν η κ. Διαμαντοπούλου επετίθετο στον πρωθυπουργό, τότε μάλιστα! Θα είχαμε θέμα συζήτησης στα πάνελ. Αν μάλιστα άφηνε κάποια αιχμή κατά του κ. Νίκου Ανδρουλάκη, θα το κουβεντιάζαμε μήνες.

Με αυτά θα πορευτούμε τα επόμενα χρόνια. Δέκα τοις εκατό στην υπόλοιπη Ευρώπη, που έχει σιδηροδρόμους και αναλογικώς λιγότερα δυστυχήματα, τέσσερα τοις χιλίοις εμείς. Οσο για την υπόσχεση του πρωθυπουργού «να εξασφαλίσουμε ότι κάτι τέτοιο δεν θα ξαναγίνει και θα αποκτήσει η Ελλάδα σύγχρονα, ασφαλή, αξιόπιστα ευρωπαϊκά τρένα» (Alpha, 29.1.2025), ποιος ζει, ποιος πεθαίνει για να τη δει να υλοποιείται;