Τελειώνοντας το μυθιστόρημα «The Plant» (που είχε την μορφή … επιστολών), ο Stephen King ζήτησε από τους αναγνώστες να καταβάλλουν εθελοντικά ένα δολάριο για να «απελευθερωθεί» το βιβλίο και να το πάρει όποιος θέλει δωρεάν από το web
Τελειώνοντας το μυθιστόρημα «The Plant» (που είχε την μορφή … επιστολών), ο Stephen King ζήτησε από τους αναγνώστες να καταβάλλουν εθελοντικά ένα δολάριο για να «απελευθερωθεί» το βιβλίο και να το πάρει όποιος θέλει δωρεάν από το web. Tο πείραμα της ηλεκτρονικής έκδοσης έχει αγωνία και τρόμο. Η αγωνία αφορά το αν οι αναγνώστες θα πληρώσουν ή όχι. Ο τρόμος διακατέχει τους παραδοσιακούς εκδότες επειδή ένας μεγαλοσυγγραφέας τους προσπερνά και πουλάει το προϊόν του απευθείας στους αναγνώστες.
Κατά κάποιο τρόπο αυτό σηματοδοτεί μια νέα εκδοτική βιομηχανία. Ελπίζοντας να αποφύγουν τους δυνατούς ηλεκτρονικούς πονοκεφάλους της μουσικής βιομηχανίας, οι εκδοτικοί μεγιστάνες του χώρου αρχίζουν να παίρνουν θέση για το μέλλον. Οι περισσότεροι όμως τρέμουν την ιδέα της άμεσης, σχεδόν δωρεάν και ποικίλης διανομής των βιβλίων που τώρα εμπορεύονται σ’ όλη την χώρα.
Οι εκδότες είναι τυχεροί. Tα βιβλία, αντίθετα με τα προϊόντα της μουσικής βιομηχανίας, δεν θα απειληθούν σημαντικά για τα επόμενα χρόνια. Τελευταία όμως και η εκδοτική και η μουσική βιομηχανία αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα αλλά το προσεγγίζουν διαφορετικά. Η μουσική βιομηχανία είναι στα μαχαίρια με τους καταναλωτές (τους αγαπημένους της πελάτες της Napster). Στον εκδοτικό κόσμο, η διαμάχη υπάρχει με τους συγγραφείς. Θα πρέπει τα συγγραφικά δικαιώματα να είναι υψηλότερα για τα ηλεκτρονικά βιβλία επειδή έχουν ελάχιστο κόστος παραγωγής και διανομής; Οι συγγραφείς λένε ναι, αλλά οι εκδότες διστάζουν να αποφασίσουν. Όσο οι εκδότες αποτελούν τον μόνο πρακτικό τρόπο διανομής των πιθανών best seller – τι κι αν οι συγγραφείς έχουν το δικό τους τυπογραφείο και βιβλιοπωλείο;
Το πρώτο ηλεκτρονικό βιβλίο του Stephen King, «Riding the Bullet» παρουσιάστηκε κάτω από την καλή κηδεμονία του εκδότη της, ο οποίος θεώρησε τους 500.000 αναγνώστες στο web ως απόδειξη ότι το αναγνωστικό κοινό είναι έτοιμο για το internet.
«Οι περισσότεροι από τους συγγραφείς μας θέλουν να γράφουν και όχι να ηγούνται μικρών επιχειρήσεων και να ασχολούνται με θέματα εξυπηρέτησης των πελατών και συναλλαγών με πιστωτικές κάρτες», λέει ένας εκδότης βιβλίων. O King δεν φαίνεται να ασχολείται μ’ αυτά: Η Amazon.com, ο γίγαντας του ηλεκτρονικού εμπορίου, διαχειρίζεται τις συναλλαγές χωρίς κανένα κόστος για τον συγγραφέα. «Ευχαρίστως θα βοηθούσαμε τους συγγραφείς να μετατρέψουν τα βιβλία τους σε ψηφιακή μορφή», δηλώνει ο διευθυντής της εταιρίας Jeff Bezos.
Αυτό δεν σημαίνει την καταδίκη των εκδοτών αλλά κάποιου άλλου είδους υπηρεσίες που παρέχονται από αυτούς όπως η σύνταξη και ειδικά το μάρκετινγκ θα γίνουν πιο σημαντικές. «Το παιχνίδι θα κερδίσει αυτός που διατηρεί καλές σχέσεις με τους αναγνώστες», λέει ο συγγραφέας Seth Godin. «Αν οι εκδότες το κάνουν αυτό, θα συνεχίσουν να είναι επιτυχημένοι».
Δημοσιεύτηκε στο ένθετο New Millennium της εφημερίδας «Tύπος της Kυριακής» στις 8/10/2000
