Το μόνο περίεργο το βράδυ των εκλογών (21.5.2023) ήταν ότι τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δεν κατήγγειλαν τους δημοσκόπους. Κάτι θα έβρισκαν. Θα μπορούσαν π.χ. να πουν ότι τα γκάλοπ έδιναν διαφορά 5-7 μονάδων (και όχι 20 του αποτελέσματος) έτσι ώστε να μαντρώσουν τους ψηφοφόρους της Ν.Δ. και να οδηγήσουν πολλούς κεντροαριστερούς να ψηφίσουν υπέρ της σταθερότητας αντί των νεφελωδών σχημάτων των κυβερνήσεων συνεργασίας, ανοχής, ειδικού σκοπού κ.λπ. Ετσι κι αλλιώς έχουμε ακούσει χειρότερα· η αλήθεια είναι όχι μόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά από εκπροσώπους αυτού που ονομάστηκε «πληθυντική Αριστερά».
Το γεγονός ότι δεν κατήγγειλαν τους δημοσκόπους μάλλον οφείλεται στο ξάφνιασμα του αποτελέσματος και όχι σε ντροπή για όσα έλεγαν πριν. Ετσι κι αλλιώς η ντροπή είναι αστική συνήθεια και ο καλός επαναστάτης «έχει κόψει κάθε δεσμό με το πολιτικό κατεστημένο και με ολόκληρο τον καλλιεργημένο κόσμο, με όλους τους νόμους, τους καλούς τρόπους, τις κοινωνικές συμβάσεις και τους ηθικούς κανόνες του» (Σεργκέι Νετσάγιεφ, «Η κατήχηση του επαναστάτη», το μόνο βιβλίο που ασπάστηκε αυτή η ρηχή Αριστερά).
Μπορούμε βεβαίως να φανταστούμε τι θα γινόταν αν τα αποτελέσματα ήταν αντίστροφα, αν δηλαδή επαληθευόταν η «δημοσκόπηση-φάντασμα» που έδινε τη διαφορά στο 0,5%. Τι θα άκουγαν οι «δημοσκόποι του συστήματος», τα «συστημικά ΜΜΕ», οι «πετσωμένοι δημοσιογράφοι»; Πόσες αναλύσεις θα διαβάζαμε για fake news κ.ά.; Αντί να είχαμε μια σοβαρή συζήτηση «τι έχουν οι δημοσκοπήσεις και πέφτουν έξω» (παγκοσμίως και όχι μόνο στην Ελλάδα), θα είχε γίνει δίκη προθέσεων (του «συστήματος να παραπλανήσει τον λαό», κι ευτυχώς αυτός δεν τσίμπησε!) και θα είχε βγει τελεσίδικη καταδικαστική απόφαση.
Υπήρξαν όμως περιπτώσεις προφανών fake δημοσκοπήσεων που όλως παραδόξως δεν προκαλούν μεγάλη φασαρία. Το δεύτερο παράδοξο –που ίσως εξηγεί το πρώτο– είναι πως αυτές ευνοούσαν τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι μόνο η «δημοσκόπηση-φάντασμα», στην οποία αναφερθήκαμε χθες κι έδειχνε τον ΣΥΡΙΖΑ να απέχει μόνο 30.000 ψήφους από τη Ν.Δ. Πριν από τέσσερα χρόνια, λίγες μέρες πριν από τις ευρωεκλογές του 2019, δημοσκόπηση της πρωτόφαντης Vox Pop Analysis έδειχνε πρόθεση ψήφου 30,5% στη Ν.Δ. και 28% στον ΣΥΡΙΖΑ (12.5.2019). Τελικώς τα αποτελέσματα βγήκαν 33,12% για τη Ν.Δ. και 23,75% για τον ΣΥΡΙΖΑ. Τότε ουδείς μίλησε για «χειραγώγηση της κοινής γνώμης» και «αντιπετσωμένα ΜΜΕ». Ισως αυτή η έρευνα θεωρήθηκε «νόμιμη άμυνα» σε δημοσκοπήσεις σαν της Pulse για τον ΣΚΑΪ που στο ερώτημα «την Κυριακή, στις ευρωεκλογές, τι θα ψηφίσετε;» έδειχνε τη Νέα Δημοκρατία στο 31% και τον ΣΥΡΙΖΑ στο 24%.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 31.5.2023