Στην οικονομία, όπως και στη ζωή, υπάρχουν επιλογές. Οι καλές αμείβονται, οι κακές έχουν κόστος. Είτε είναι κάποιος επιχειρηματίας, είτε απλός καταναλωτής.
Ομορφη αγορά, αγγελικά πλασμένη; Οχι βέβαια, διότι το ίδιο το υπουργείο Ανάπτυξης που ομνύει στον ανταγωνισμό, ταυτόχρονα τον απαγορεύει. Σύμφωνα με αγορανομική διάταξη δεν επιτρέπονται οι προσφορές από τα εμπορικά καταστήματα, αφού δεν είναι περίοδος εκπτώσεων. Ετσι όπως θα έλεγε ο ποιητής ανταγωνισμό πάλι ανάπηρο μας τάζουν: τα καταστήματα δεν μπορούν να ανταγωνιστούν στις ώρες λειτουργίας, απαγορεύεται να διαμορφώσουν χαμηλά τις τιμές, και το μόνο πεδίο ανταγωνισμού που τους μένει είναι η ομορφιά των πωλητών/πωλητριών, αν δεν απαγορευθεί κι αυτό ως «σεξιστική πρακτική» ή (ακόμη χειρότερα) ως «αθέμιτος ανταγωνισμός».
Το υπουργείο Ανάπτυξης είναι ίσως η πιο πιστή ενσάρκωση του «μεσαίου χώρου». Προσπαθεί να επιτύχει τα πάντα και το αντίθετό τους. Θέλει π.χ. τον ανταγωνισμό για να πέσουν οι τιμές, αλλά νομοθετεί και την προστασία των καταστηματαρχών από τον ανταγωνισμό. Διακηρύσσει την ελευθερία της οικονομικής δράσης, αλλά δεν επιτρέπει στους καταστηματάρχες να ανοίγουν το μαγαζί τους όποτε θέλουν.
Πιθανώς έτσι αποτυπώνεται μια βαθιά πεποίθηση της ελληνικής κοινωνίας, η οποία επιθυμεί την ανάπτυξη αλλά χωρίς το κόστος της. Στην Ελλάδα θέλουμε θέσεις εργασίας, αλλά χωρίς εργοστάσια. Τουρισμό με «αχούρια to let». Τουριστικές επενδύσεις χωρίς ξενοδοχεία που θα εκμεταλλευτούν την ανείπωτη ομορφιά του τόπου. Αειφόρο ανάπτυξη με ένα πανωσήκωμα στο εξοχικό. Επενδύσεις με τον χωροφύλακα στο κεφάλι του επιχειρηματία. Επιχειρηματική δραστηριότητα με συνεταίρο τον έφορο (συνήθως φανερά, αλλά σε κάθε περίπτωση κρυφά). Αλλαγές χωρίς ρίσκο και μεταρρυθμίσεις χωρίς να αλλάξει τίποτε. Πρέπει ίσως να ξεκαθαρίσουμε μερικά πράγματα. Οπως δεν μπορεί να υπάρξει Χριστιανισμός χωρίς τον παράδεισο και την κόλαση, έτσι δεν μπορεί να υπάρξει και αγορά χωρίς κέρδος και χρεοκοπίες. Δεν μπορείς να έχεις τα καλά του ανταγωνισμού και τα καλά του προστατευτισμού ταυτόχρονα. Ο πρώτος έχει δυναμική ανάπτυξη ο δεύτερος φτώχεια και στασιμότητα.
Στην οικονομία, όπως και στη ζωή, υπάρχουν επιλογές. Οι καλές αμείβονται, οι κακές έχουν κόστος. Είτε είναι κάποιος επιχειρηματίας, είτε απλός καταναλωτής. Η διαρκής έκκληση για κρατική παρέμβαση είναι φόβος για την επιλογή: θέλουμε κάποιον να αποφασίζει για μας. Είτε πόσο θα πουληθούν τα προϊόντα, είτε τι ώρες θα τα αγοράσουμε. Αποδείχθηκε όμως ότι οι τιμές σε καθεστώς προστασίας είναι πάντα οι χειρότερες για τον καταναλωτή. Κι αυτό, γιατί, πάντα οι προστάτες παίρνουν μερτικό. Είτε στην παλάμη, όπως κάνουν οι άνθρωποι της νύχτας, είτε διά της γραφειοκρατίας όπως κάνει το κράτος. Ας αφήσουμε λοιπόν τους εμπόρους να ανταγωνιστούν. Οι πιο χρήσιμοι στους καταναλωτές δεν έχουν τίποτε να φοβηθούν…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 24.12.2006