Μια συνταγματική αναθεώρηση είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να ασχολούμαστε με τις προθέσεις εκείνων που την ξεκινούν. Γι’ αυτό καλόν είναι να ασχοληθούμε με την ουσία της κι όχι με τη διαδικασία.
Και να, λοιπόν, που άρχισε να αναπτύσσεται ευρύς διάλογος για την αναθεώρηση του Συντάγματος και παραλλήλως μ’ αυτή για όλα τα μεγάλα θέματα που υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία, όπως είναι οι σχέσεις κράτους-Εκκλησίας, η αποτελεσματική διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος, τα όρια και η δικαιοδοσία του κράτους, ο ρόλος της δικαιοσύνης κ.λπ. Παρά την παρελθούσα γκρίνια πολλών στελεχών της κυβέρνησης, ότι τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης πάντα στρέφουν τη συζήτηση σε ήσσονος σημασίας θέματα που πλήττουν την κυβέρνηση, τώρα βλέπουμε ότι και συζήτηση γίνεται για μείζονος σημασίας ζητήματα και προτάσεις διατυπώνονται και ουσιαστικοί προβληματισμοί αναδεικνύονται. Πράγμα που αποδεικνύει ότι τις περισσότερες φορές στο ζήτημα της επικοινωνίας δεν είναι στραβός ο γιαλός της πραγματικότητας, αλλά, όπου κι όταν υπάρχει ουσία, ανοίγει σοβαρός διάλογος. Κυρίως, η κατά καιρούς πολιτική ατζέντα δεν ορίζεται μόνο από τα ΜΜΕ. Και η πολιτική μπορεί να διαφεντέψει το επικοινωνιακό τοπίο, αρκεί να έχει κάτι να πει.
Από την αξιωματική αντιπολίτευση ισχυρίζονται ότι το θέμα της αναθεώρησης άνοιξε από την κυβέρνηση για επικοινωνιακούς λόγους. Κι επειδή πάντα στη χώρα αυτή κάνουμε δίκες πολιτικών προθέσεων, ας υποθέσουμε πως έτσι έχουν τα πράγματα. Η κυβέρνηση ένιωσε στριμωγμένη και έβαλε το θέμα της αναθεώρησης για να ξεφύγει από τη δύσκολη συγκυρία στην οποία βρίσκεται.
Αν έτσι έχουν τα πράγματα, πρέπει να πούμε πως πέτυχε το σκοπό της. Όλο το πολιτικοδημοσιογραφικό σύστημα συζητεί επί της ατζέντας που έθεσε. Και η ατζέντα αυτή, πέρα από τις όποιες προθέσεις, είναι σοβαρή. Αγγίζει κάθε πτυχή της πολιτικής και κοινωνικής ζωής του τόπου. Κατατίθενται και ζυμώνονται προτάσεις, έστω κι αν αυτές γίνουν συνταγματικά άρθρα στην… επόμενη αναθεώρηση.
Στην παρατήρηση, λοιπόν, ότι το θέμα της συνταγματικής αναθεώρησης άνοιξε για επικοινωνιακούς λόγους η απάντηση είναι «ε, και;». Ασχέτως προθέσεων, αυτή η διαδικασία δεν θα αλλάξει εκ των πραγμάτων την πολιτική και κοινωνική ζωή του τόπου; Επειδή η αναθεώρηση κατά την άποψη κάποιων ξεκινά στη δεδομένη συγκυρία, δεν θα έχει πραγματικά αποτελέσματα στο μέλλον; Επειδή έχει «επικοινωνιακές προθέσεις» δεν μπορεί να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα;
Μια συνταγματική αναθεώρηση είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να ασχολούμαστε με τις προθέσεις εκείνων που την ξεκινούν. Θα καθορίσει πολλά για το μέλλον του τόπου, ή -όπως είθισται στην Ελλάδα- για τα επόμενα δέκα χρόνια. Γι’ αυτό καλόν είναι να ασχοληθούμε με την ουσία της κι όχι με τη διαδικασία. Και η ουσία είναι τα άρθρα που πρέπει να αναθεωρηθούν, τα πράγματα που πρέπει ν’ αλλάξουν, τα ζητήματα που πρέπει να συζητηθούν. Κι αυτά είναι πολλά. Κάποια τέθηκαν από τον πρωθυπουργό, κάποια μπαίνουν από την αντιπολίτευση και κάποια κατατίθενται από βουλευτές όλων των κομμάτων. Αυτά είναι τα ουσιαστικά. Όλα τα υπόλοιπα είναι για παραπολιτική κατανάλωση.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 19.1.2006