Ονομάτων παράταξις…

Η ονοματολογία –είτε για τον ανασχηματισμό είτε τώρα για την Προεδρία της Δημοκρατίας– είναι το αγαπημένο σπορ ημών των δημοσιογράφων. Μπορούμε να γεμίζουμε σελίδες επί σελίδων και άπειρες ώρες στα καφενεία του κέντρου ζυγίζοντας τα υπέρ και τα κατά κάθε υποψηφιότητας. Οι τίτλοι του στυλ «τι σκέφτεται ο Κυριάκος…», «τι θα κάνει ο Νίκος…», «πώς αντιδρά ο Σωκράτης…» είναι στην ημερήσια διάταξη.

Δεν φταίμε μόνο εμείς γι’ αυτό. Τα ονόματα που κυκλοφορούν με τυπογραφικά στοιχεία ή με ακριτομυθίες δεν είναι αποτέλεσμα επιφοίτησης. Κάποιοι σε σημαίνουσες θέσεις τα ρίχνουν στην πιάτσα και εμείς γινόμαστε οι «χρήσιμοι ηλίθιοι» εκείνων που είτε θέλουν να κάψουν κάποιες υποψηφιότητες είτε δοκιμάζουν την ανταπόκριση ενός ονόματος στην κοινή γνώμη.

Η προεδρολογία όμως παρακράτησε, σε σημείο που θα γίνει νούμερο της επιθεώρησης. Ή, έστω, καζούρα στις στήλες των αναγνωστών της «Καθημερινής»: «Εκεί που φτάνουμε με την κατρακύλα και τη λαϊκιστική ισοπέδωση προσώπων και θεσμών, επιτρέψτε μου να απευθυνθώ δι’ Υμών, βάσει του δικαιώματος του αναφέρεσθαι, στις κοινοβουλευτικές ομάδες της παρούσας Βουλής και ενόψει της προώρως αρξαμένης συζήτησης για τον επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας να τους ζητήσω να προτείνουν εμένα ως επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας!» έγραψε «Ανώνυμος Ελλην» (6.12.2024).

Οι παλιοί αναρχικοί έλεγαν «ένα γέλιο θα σας θάψει» και το γελοίον της συζήτησης για τον/την επόμενο/η Πρόεδρο της Δημοκρατίας θάβει το κύρος του θεσμού. Το σύμβολο ενότητας της Ελληνικής Δημοκρατίας δεν προστατεύεται με αντιφιλελεύθερες διατάξεις του Συντάγματος, «H κατάσχεση εφημερίδων και άλλων εντύπων επιτρέπεται με παραγγελία του εισαγγελέα, μετά την κυκλοφορία: (…) για προσβολή του προσώπου του Προέδρου της Δημοκρατίας» (άρθρο 14). Ετσι κι αλλιώς, κάθε τέτοια προσβολή θα αντιμετωπίσει τη δυσαρέσκεια ή ακόμη και την οργή της πλειονότητας των πολιτών. Το γέλιο είναι πολύ πιο διαβρωτικό για κάθε θεσμό, δημοκρατικό ή μη.

Το άλλο αστείο της υπόθεσης είναι πως όλη αυτή η προεδρολογία γίνεται για έναν αδειανό από εξουσίες και από πολιτικά αποτελέσματα θεσμό. Ο/Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει ισχυρό συμβολισμό, αλλά δεν συμμετέχει στο παίγνιο της εξουσίας. Πριν από την αναθεώρηση του 2019, η αδυναμία εκλογής με αυξημένη πλειοψηφία μπορούσε να προκαλέσει πρόωρες εκλογές. Τώρα η συζήτηση έχει στο επίκεντρο το γόητρο των πολιτικών αρχηγών· πως ο κ. Μητσοτάκης θα προσπεράσει τους ανθυποσαμαράδες της παράταξής του και ο κ. Ανδρουλάκης δεν θα κάνει τη χάρη να βγάλει από τη δύσκολη θέση τον κ. Μητσοτάκη. Οσο για το κόστος στον θεσμό, πέρα βρέχει…