Αναζητώντας (πάλι) το πρόβλημα…

Στην εποχή της ιδεολογικής ηγεμονίας της Αριστεράς, όταν τέλειωναν ή δεν υπήρχαν επιχειρήματα για διάφορες παθογένειες, η συζήτηση κατέληγε στο ερώτημα: «Αυτό είναι τώρα το πρόβλημα της χώρας / της κοινωνίας / του κράτους;». Συζητούσαμε π.χ. για τους «αιώνιους φοιτητές» και προέκυπτε η ερώτηση: «Σοβαρά; Αυτό είναι το πρόβλημα των πανεπιστημίων; Δεν κοιτάς την υποχρηματοδότηση;».

Εκείνη την εποχή, αναγνώστης που είχε διαβάσει άρθρο για την αισθητική των πόλεων απόρησε εγγράφως: «Η αφισοκόλληση σας ενόχλησε; Αυτό είναι τώρα το πρόβλημα της χώρας;». Σημειώναμε στην απάντηση πως «η κουρελαρία στο κέντρο της Αθήνας δεν είναι “το πρόβλημα της χώρας” (…) ούτε τα γκράφιτι στην αθηναϊκή τριλογία είναι “το πρόβλημα της χώρας”. (…) Αυτή η χώρα είναι ένα κουβάρι μικρών και λίγο μεγαλύτερων προβλημάτων, το οποίο γίνεται “ΤΟ πρόβλημα της χώρας”» («Αναζητώντας το πρόβλημα της χώρας», 5.2.2011).

Τα χρόνια πέρασαν, η ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς κατέρρευσε και οι παλιές συνήθειες απλώς άλλαξαν στρατόπεδο. Τώρα, για τη διακριτική μεταχείριση του κράτους στην πρώην βασιλική οικογένεια υπάρχει πάλι το ερώτημα: «Αυτό είναι το πρόβλημα της χώρας; Δεν κοιτάς που…».

Αντιγράφω από τα σχόλια κάτω από το άρθρο «Ντε Γκρες, Δεγρές ή Δαγρές;» («Καθημερινή», 24.12.2024): «Ασχοληθείτε με κάτι σοβαρό, όπως π.χ. το πόσους νεκρούς θα έχουμε από τροχαία τώρα στις γιορτές»· «Τους ενοχλεί η σκιά του όνου, που είναι το επώνυμο των Ντεγρές, όχι όμως ο όνος, που είναι η επιφύλαξη την οποία οι κομμουνιστές (ΚΚΕ) έχουν διατυπώσει όσον αφορά στον σεβασμό της δημοκρατίας στη δήλωση του κόμματος στον Αρειο Πάγο»· «Γράψτε για τη βαρβαρική συνήθεια οι γυναίκες να εγκαταλείπουν το πατρικό τους όταν παντρεύονται και να γίνονται κτήμα –στη γενική κτητική– του συζύγου τους».

Η αλήθεια είναι πως όλοι έχουν δίκιο. Ολα τα παραπάνω είναι προβλήματα, και αν είχαμε «προβληματόμετρο», πιθανώς το ρουσφέτι για τα επώνυμα να ήταν χαμηλά στην ιεραρχία.

Δίκιο είχε κι εκείνος ο αναγνώστης του 2011 που διαμαρτυρόταν για το άρθρο κατά της αφισοκόλλησης. Μην ξεχνάμε ότι τότε ζούσαμε την κορύφωση της κρίσης και η επελαύνουσα φτώχεια ήταν πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα από την κουρελαρία στους δρόμους.

Θα επαναλάβουμε όμως ότι «κάπως έτσι πορευτήκαμε όλα αυτά τα χρόνια. Ενώ αναζητούσαμε “ΤΟ πρόβλημα της χώρας” για να το λύσουμε, φούντωσαν τα μικρά προβλήματα και όλα μαζί αθροίστηκαν στο μεγάλο πρόβλημα». Θα αλλάξουμε μόνο τον χρόνο του ρήματος «πορευτήκαμε» σε «πορευόμαστε».