Οι συζητήσεις για επιστροφή της Ελλάδας στην δραχμή δεν γίνονται στην Ευρώπη. Γίνονται και σε συνέδρια στην Ελλάδα.
Οσοι ανησύχησαν για την προειδοποίηση της Ελληνίδας επιτρόπου κ. Μαρίας Δαμανάκη, ότι δηλαδή σε κύκλους της Ευρώπης συζητείται στα σοβαρά η επάνοδος, με κάποιον τρόπο, της Ελλάδος στη δραχμή, έπρεπε να ακούσουν τον Δρα Χανς Μπεγκ στο 2ο Χρηματοοικονομικό Φόρουμ της Θράκης, που έγινε το περασμένο Σαββατοκύριακο στην Αλεξανδρούπολη. Ο γνωστός Γερμανός νομικός, ειδικευμένος σε φορολογικά θέματα, δεν είπε απλώς ότι θα είναι καλύτερο για την Ελλάδα να γυρίσει στο παλιό εθνικό της νόμισμα. Πιστεύει ότι η Ελλάδα περνάει μια περίοδο αντίστοιχη αυτήν της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Γι’ αυτό πρότεινε και μια δραχμή αντίστοιχη του νομίσματος που είχε η Γερμανία στον Μεσοπόλεμο, τη «ρέντεν-ντράχμα». (Το «ρέντεν-μαρκ» ήταν το νόμισμα που έκοψε η Γερμανία το 1923, για να σταματήσει τον υπερπληθωρισμό, και στηρίχθηκε με την υποθήκευση της ακίνητης περιουσίας του γερμανικού κράτους).
Τουλάχιστον ο Δρ Μέγιερ Κόρντινγ, γενικός διευθυντής του τμήματος Eurobonds της «Ντόιτσε Μπανγκ», που επίσης μίλησε στο ίδιο συνέδριο, μάς άφησε τουλάχιστον ένα περιθώριο. Δήλωσε ότι ορθώς μπήκε η Ελλάδα στο ευρώ, αλλά η επιστροφή στη δραχμή είναι ένα από τα ενδεχόμενα που μπορεί να αντιμετωπίσει η Ελλάδα έπειτα από δύο χρόνια, αν τα ελλείμματά της εξακολουθήσουν να παραμένουν υψηλά.
Ο γενικός διευθυντής του γερμανοελληνικού επιμελητηρίου, κ. Μάρτιν Κναπ, είπε ότι η εικόνα της Ελλάδος έχει τρωθεί και θα χρειαστεί καιρός για να έχει πρόσβαση σε πραγματικούς δανειστές και όχι σε κερδοσκόπους. Η Ελλάδα, είπε, σώζεται σήμερα επειδή οι χώρες της Ευρώπης φοβούνται πως το κόστος της κατάρρευσης του ευρώ υπερβαίνει το κόστος της στήριξης των αδύναμων οικονομιών της. Αυτό όμως μπορεί να αλλάξει: «Αν τα “έξοδα λειτουργίας” του ευρώ ξεπεράσουν το όφελος που έχει ο βιομηχανικός Βορράς από αυτό, θα αποφασίσει να το θυσιάσει».
Φυσικά, ορθώθηκαν τα αντεπιχειρήματα των Ελλήνων, αλλά στα πηγαδάκια και στο δείπνο το ερώτημα «αν θα τα καταφέρει η Ελλάδα» δεν μπορούσε να απαντηθεί πειστικά. Πιο εξαγριωμένοι για την κατάσταση ήταν οι Ελληνες που ζουν στη Γερμανία: «Οταν βλέπουν ότι η παραμικρή μεταρρύθμιση νεκρώνει το κέντρο της Αθήνας για ώρες· όταν βλέπουν πράγματα που έχουν γίνει πριν από χρόνια σε ολόκληρη την Ευρώπη κι εδώ γίνονται μισά, δεν πιστεύουν ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει», είπε Ελληνας επιχειρηματίας που δραστηριοποιείται στη Γερμανία. «Οσο πιστεύουν ότι δεν θα τα καταφέρει, τόσο προετοιμάζονται γι’ αυτό το ενδεχόμενο. Και όσο προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο ακρωτηριασμού της Ευρωζώνης, τόσο πιο ελκυστικό γίνεται αυτό. Μειώνεται το κόστος αυτής της επιλογής».
Οι Ελληνες της παρέας θέλουν να είναι πιο αισιόδοξοι. Πολλοί από αυτούς επιχειρούν με επιτυχία στα σύνορα της Ευρώπης, έχοντας μάλιστα το ελληνικό κράτος και την δημόσια διοίκηση αντίπαλους αντί για βοηθούς. Η Θράκη πλήττεται από χίλιες δυο αντιξοότητες, πολλές επιχειρήσεις έκλεισαν (και πριν από την κρίση), αλλά αυτές που απομένουν γίνονται πιο δυνατές. Εκεί είναι ένα από τα μέρη όπου αναπτύσσεται η παραγωγική πλευρά της ελληνικής οικονομίας. Εξηγούμε στους Γερμανούς ότι η Αθήνα είναι η πρωτεύουσα του Δημοσίου και του αεριτζίδικου ελληνικού καπιταλισμού, που συντηρήθηκε και θέριεψε με άμεσες ή έμμεσες κρατικές χρηματοδοτήσεις. «Είναι απλό», είπε κάποιος. «Στην Αθήνα μπορείς να βγάλεις λεφτά κλείνοντας ένα δρόμο. Εμείς που είμαστε μακριά από τα κέντρα που μοίραζαν το εύκολο χρήμα, ξέρουμε ότι πρέπει να δουλέψουμε για να ζήσουμε».
Ομως, εξήγησαν οι Ελληνες της παρέας, υπάρχει κι ένα παραγωγικό κομμάτι της οικονομίας το οποίο δυστυχώς συρρικνώθηκε επειδή πνίγεται από τα αγριόχορτα της παρασιτικής οικονομίας. Η διόγκωση του Δημοσίου και ο εναγκαλισμός της οικονομίας από το κράτος είχε ως αποτέλεσμα την αντιδημιουργική καταστροφή. Η κακή επιχειρηματικότητα έδιωξε την παραγωγική και τα ανήσυχα μυαλά είτε έφυγαν στο εξωτερικό είτε πνίγηκαν σε μίζερα γραφεία δημόσιων υπηρεσιών.
Υπάρχει όμως η μαγιά της παραγωγικότητας. Αν απελευθερωθεί πραγματικά η οικονομία, ο ωφέλιμος τομέας θα αναπτυχθεί σε βάρος του αεριτζίδικου. Αυτό προϋποθέτει την κατά Σουμπέτερ διαδικασία της δημιουργικής καταστροφής. Σημαίνει ότι το Δημόσιο πρέπει να συρρικνωθεί και οι αντιπαραγωγικές αλλά κρατικοδίαιτες επιχειρήσεις να κλείσουν. Η παραγωγική οικονομία χρειάζεται πόρους και ανθρώπους για να αναπτυχθεί. Και αυτό αναγκαστικά θα γίνει σε βάρος του Δημοσίου και των «ιδιωτικών» παραφυάδων του και θα έχει βραχυχρόνιο κόστος. Εκεί οι Γερμανοί έμειναν προβληματισμένοι από το δίπολο παραγωγικής – αεριτζίδικης οικονομίας. «Η κυβέρνησή σας και οι πολιτικοί σας με τίνος το μέρος είναι;», ρώτησαν. Κι εκεί δεν μίλησε κανείς…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 31.5.2011