Ζούμε το τέλος της ελληνικής ουτοπίας που θα μπορούσε να ονομαστεί «αεριτζίδικος σοσιαλ-καπιταλισμός». Η ουτοπία αυτή ήθελε τον πλούτο να παράγεται με ένα «καλό κόλπο».
Το μεγάλο τακτικό πλεονέκτημα του ΠΑΣΟΚ ήταν η αποκέντρωση της διαφθοράς οριζοντίως και καθέτως στον κοινωνικό ιστό της χώρας. Οριζοντίως στο πολιτικό σύστημα -έβαλε πολλά στελέχη αντιπολιτευόμενων κομμάτων στο φαγοπότι- και καθέτως στην κοινωνική ιεραρχία: η διαφθορά έπαψε να είναι προνόμιο κάποιων ηγετικών στελεχών της κοινωνίας, αλλά έφτασε μέχρι τον κλητήρα των δημοσίων υπηρεσιών, μέχρι τον αυθαίρετο οικιστή για τον οποίο λίγο έλειψε να του στήσουμε άγαλμα.
Η αποκέντρωση της διαφθοράς δημιουργούσε κοινωνική ανοχή: όταν κάποιος έχει χτίσει αυθαίρετα ένα σπιτάκι, δύσκολα θα γκρινιάξει για κάποιον που καταπάτησε ένα αιγιαλό. Ο μέσος έλληνας μάλλον «μάγκα» τον χαρακτήριζε τον καταπατητή του αιγιαλού και φυσικά ονειρευόταν να γίνει εξίσου μάγκας ώστε να μπορεί και ο ίδιος κάποτε να καταπατήσει κάποια παραλία.
Όλο αυτό το σύστημα διαφθοράς όμως επιβίωσε επειδή υπήρχε το αναγκαίο πλεόνασμα ώστε να το καρπωθούν κάποιοι με αθέμιτους τρόπους. Κάποτε υπήρχαν εκτάσεις να καταπατηθούν, κοινοτικά κονδύλια να φαγωθούν, μαύρο χρήμα να ξεπλυθεί (και δια του χρηματιστηρίου), παραγωγική δομή που παρήγαγε κάποιο πλούτο κ.λ.π.
Με τον καιρό, όμως, όλα αυτά εξανεμίστηκαν.
Χτίσαμε ότι ήταν ελεύθερο· τα κοινοτικά κονδύλια δεν παρέχονται πλέον χωρίς εγγυήσεις παραγωγής πραγματικού έργου· το μαύρο χρήμα δεν ξεπλένεται τόσο εύκολα πια (εξαιτίας των διεθνών συμβάσεων της χώρας και της παρακολούθησης διάφορων κυβερνητικών και μη οργανισμών)· η παραγωγική δομή της χώρας εξανεμίστηκε.
Το σύστημα όπως το φτιάξαμε έχασε τους πόρους χρηματοδότησής του. Επόμενο είναι να καταρρεύσει. Αυτό που ζούμε, τώρα είναι το τέλος της ελληνικής ουτοπίας που θα μπορούσε να ονομαστεί «αεριτζίδικος σοσιαλ-καπιταλισμός», η οποία ήθελε τον πλούτο να παράγεται με ένα «καλό κόλπο», χωρίς δουλειά ή αλλαγή δομών και νοοτροπίας.
Όταν όμως καταρρεύσει το οικοδόμημα τους συστήματος -που είναι η οικονομία- το εποικοδόμημα δεν μπορεί να αντέξει τις πιέσεις και θα καταρρεύσει κι αυτό.
Έτσι, όλα όσα προηγήθηκαν της αυτοκτονίας της Ρουμπίνη Σταθέα δεν είναι παρά ένα εκκωφαντικό κεφάλαιο από το τέλος του σάπιου οικοδομήματος που φτιάξαμε τα τελευταία χρόνια.
Θα ακολουθήσουν κι άλλα -ελπίζουμε όχι τόσο τραγικά- σε όλους τους τομείς της ελληνικής κοινωνικής ζωής. Το ντόμινο της σήψης άρχισε να καταρρέει. Αυτή η χώρα δεν έχει πλέον τα απαιτούμενα οικονομικά πλεονάσματα να συντηρήσει όλη αυτή τη διαφθορά, να συντηρήσει αυτό το σύστημα που κατά τον Ανδρέα Παπανδρέου δικαιολογούσε τα «δωράκια» αρκεί να ήταν κάτω των πεντακοσίων εκατομμυρίων δραχμών.
Η Ελλάδα είναι σε φάση μετάβασης. Αποτινάσσει τον «αεριτζίδικο σοσιαλ-καπιταλισμό» και προσπαθεί να βρει δρόμο για μια καινούργια αρχή. Βλέπει μπροστά του τα αδιέξοδα του λαϊκισμού που το ΠΑΣΟΚ τον τάιζε τόσα χρόνια και θα εναποθέσει τις ελπίδες του στο καινούργιο.
Προς το παρόν αυτό το καινούργιο είναι η «Νέα Δημοκρατία». Αν ανταποκριθεί το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα πάει καλά. Αν μπει στη διαδικασία αναπαραγωγής του παλαιού συστήματος με άλλους πρωταγωνιστές τότε η κατάσταση θα γίνει εκρηκτική για το πολιτικό σύστημα συνολικά…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 21.10.2003
