Ακόμη αν ήταν προχειρότητα όσα εδαμε με τα μάτια μας να συμβαίνουν στη Βουλή, τα συμπεράσματα είναι θλιβερά.
Εμφανίστηκαν δύο ερμηνείες για όσα είδαμε να συμβαίνουν στην ψηφοφορία για την αναθεώρηση του Συντάγματος στη Βουλή. Η μία λέει: «Δεν έγινε τίποτε και όλες οι διαδικασίες ήταν άψογες». Η άλλη λέει ότι «κάτι έγινε, αλλά δεν είναι σοβαρό, διότι από το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας δεν κρινόταν τίποτε και επομένως αν έγιναν κάποιες λαθροχειρίες, δεν σημαίνουν τίποτε».
Η πρώτη ερμηνεία δεν στέκει. Απ’ όσα είδαμε, η διαδικασία μόνο άψογη δεν υπήρξε. Κάτι έγινε. Ισως να μην ήταν νοθεία -όπως καταγγέλλει το ΠΑΣΟΚ- αλλά ήταν μια απίστευτη, πρόχειρη ψηφοφορία, που δεν τιμά τη Βουλή. Κι όταν το μεγαλύτερο σαράκι μιας χώρας είναι η προχειρότητα, η κατά τον κ. Σιούφα «κορυφαία διαδικασία της αναθεώρησης του Συντάγματος» στέλνει λάθος μηνύματα. Κανείς δεν οφείλει να ακολουθεί το τυπικό των διαδικασιών, κάτι που δυστυχώς γίνεται κατά κόρον στη χώρα, με τραγικά μερικές φορές αποτελέσματα.
Η δεύτερη ερμηνεία είναι επικίνδυνη. Κατ’ αρχάς, αυτή η οπτική συρρικνώνει τις δημοκρατικές διαδικασίες στο ισοζύγιο ισχύος της πολιτικής. Δηλαδή, αν διακυβευόταν ένα νομοσχέδιο, αυτό που είδαμε να γίνεται στη Βουλή θα ήταν σοβαρό παράπτωμα, ενώ σε «ακίνδυνους για την κυβέρνηση καιρούς» η δημοκρατία είναι δευτερεύουσα υπόθεση; Θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε χωρίς κόστος στην αλήστου μνήμης εποχή των «ομοιόχρωμων» και σε κλοπή της κάλπης επειδή από τη «συγκεκριμένη ψηφοφορία δεν κρινόταν τίποτε»;
Να το πούμε αλλιώς: Στις χίλιες φορές που βγαίνουμε στον δρόμο τίποτε δεν κρίνεται. Ούτε η ζωή μας ούτε η σωματική μας ακεραιότητα. Η τήρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας όμως είναι υποχρεωτική. Και ας θεωρείται από πολλούς ότι η ζώνη ασφαλείας είναι μια τυπική διαδικασία.
Το πολιτικό σύστημα είχε κάποια κεκτημένα. Ουσιαστικά και τυπικά. Για παράδειγμα: Μια αισχρή προχειρότητα των περασμένων χρόνων ήταν να συνυπογράφουν βουλευτές τροπολογίες, τις οποίες όχι μόνο δεν μελετούσαν, αλλά ούτε καν κοίταζαν. Οπως έκαναν το 2004 εννιά βουλευτές του ΠΑΣΟΚ στην υπόθεση Πάχτα. Οι συγκεκριμένοι εκπρόσωποι του ελληνικού λαού δεν αλλοίωσαν τίποτε, απλώς δεν έκαναν τη δουλειά για την οποία τους πληρώναμε. Η υπόθεση του Πόρτο Καράς αποτέλεσε ένα δημοκρατικό κεκτημένο επί της διαδικασίας. Εδωσε ένα μήνυμα στους βουλευτές να προσέχουν πού βάζουν την υπογραφή τους. Τους εξηγήθηκε στην πράξη (με την αποπομπή τους) ότι ακόμη και η προχειρότητα πληρώνεται. Οτι σε θέματα νομοθετικής διαδικασίας δεν υπάρχουν χατίρια σε φίλους υπουργούς, ούτε λογικές «έλα, μωρέ, τι έγινε τώρα αν περάσει μια τροπολογία παραπάνω;» Αυτό το κεκτημένο τώρα αμφισβητείται. Τώρα οι «άψογες διαδικασίες» περιλαμβάνουν διπλωμένα ψηφοδέλτια στην τσέπη και τον έλεγχο του κ. Τραγάκη. Χειρότερα: δικαιολογούνται με το επιχείρημα ότι η δημοκρατία δεν είναι σοβαρή υπόθεση όταν δεν κρίνεται το ισοζύγιο ισχύος των κομμάτων.
Δεν ξέρουμε τι έγινε στη συγκεκριμένη ψηφοφορία και το χειρότερο είναι ότι διαρκώς συρρικνώνονται οι ελπίδες μας να μάθουμε. Εδώ δεν μάθαμε για άλλα κι άλλα που υπάρχει κοινή συναίνεση ότι ήταν σοβαρά, θα μάθουμε για τις διαδικασίες της δημοκρατίας, τις οποίες εξάλλου πολλοί δεν τις θεωρούν σοβαρές;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 3.9.2008