Η πολιτική τελικά εκδικείται. Το ίδιο και η απουσία της. Οταν δεν αντιμετωπίζεις τα προβλήματα με διαρκή σχεδιασμό και συνεχείς παρεμβάσεις, αυτά διογκώνονται κάτω από το χαλί της τηλεόρασης.
Οταν καιγόταν η Ηλεία η κυβέρνηση μίλησε για «ασύμμετρη απειλή». Ηταν ένα επικοινωνιακό τρικ, το οποίο μάλιστα οι επικοινωνιολόγοι εικονογράφησαν με τον πρωθυπουργό να προΐσταται συσκέψεων φορώντας μπουφάν (α λα Τζορτζ Μπους την 11η Σεπτεμβρίου) μέσα στο κατακαλόκαιρο. Χάθηκαν 67 άνθρωποι και αμέτρητες περιουσίες, αλλά το σπιν έπιασε: η κυβέρνηση κέρδισε τις εκλογές…
Τρεις μέρες η πρωτεύουσα και άλλες πόλεις καίγονταν, ενώ κυβέρνηση δεν υπήρχε. Συνεκλήθη εκτάκτως (!) Κυβερνητική Επιτροπή δύο μέρες μετά τον φόνο του νεαρού. Σχέδιο αντιμετώπισης ή έστω περιορισμού της κρίσης δεν υπήρξε, όπως ακριβώς δεν υπήρξε και στην Ηλεία. Αλλά, όπως έγινε και με τις πυρκαγιές στην Πελοπόννησο, άρχισαν να διακινούνται σενάρια περί «οργανωμένου σχεδίου». Είχαμε δηλαδή την «ασύμμετρη απειλή» της Ηλείας με νέα αμφίεση. Με άλλα λόγια, ακόμη και τις ώρες της φωτιάς και των βανδαλισμών, η κυβέρνηση σκεπτόταν μόνο την επικοινωνία και πώς θα δικαιολογήσει την ανυπαρξία της. Δεν σήμανε συναγερμός με τη δολοφονία του 15χρονου, δεν ξεδιπλώθηκαν σχέδια με τις πρώτες ταραχές, δεν έγιναν ούτε εκείνη την ύστατη στιγμή ουσιαστικές παρεμβάσεις. Απλώς εφευρέθηκε μια δικαιολογία και ένας εχθρός.
Χρόνια τώρα η κυβέρνηση ζει στον γυάλινο κόσμο της TV. Δεν διαχειρίζεται τα μεγάλα ζητήματα, πολιτικά, αλλά μόνο επικοινωνιακά. Πιθανώς αυτό έχει να κάνει με τον βαρύνοντα ρόλο που είχε στο κυβερνητικό επιτελείο ο κ. Θόδωρος Ρουσσόπουλος. Οταν ο δεύτερος ισχυρότερος άνδρας της κυβέρνησης είναι άνθρωπος της επικοινωνίας (και με δεδομένη την απουσία από τα δρώμενα του πρώτου) τότε επόμενο είναι ολόκληρη η κυβέρνηση να βλέπει τα προβλήματα επικοινωνιακά και να τα διαχειρίζεται ανεπαρκώς. Δηλαδή, η κουλτούρα διακυβέρνησης δεν ήταν η ανάπτυξη πολιτικών που θα ωριμάσουν σιγά σιγά και θα αποδώσουν καρπούς· έτσι κι αλλιώς αυτή η στρατηγική δεν δημιουργεί φανταχτερά χάπενινγκ. Η κουλτούρα της διακυβέρνησης ήταν μόνο το φαίνεσθαι, γι’ αυτό και την πρώτη τετραετία, την χρυσή περίοδο για μεταρρυθμίσεις, η κυβέρνηση περιορίστηκε σε τακτικισμούς. Στόχος ήταν η συντήρηση της εικόνας και όχι η ανάπτυξη πολιτικών, που αναγκαστικά έχει κόστος και συγκρούσεις.
Το χειρότερο για την κυβέρνηση, αλλά τελικά και για τον τόπο, είναι ότι αυτή η στρατηγική απέδωσε επί μακρόν καρπούς. Αποτυπωνόταν στις δημοσκοπήσεις και επιβραβευόταν από τα ρηχά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης που λατρεύουν το «παιχνίδι» και τα επικοινωνιακά χάπενινγκ. Οσο λοιπόν η απουσία της πολιτικής επιβραβευόταν, τόσο η πολιτική εξοστρακιζόταν από τα δημόσια πράγματα. Φτάσαμε σε σημείο χλευασμού της πραγματικής πολιτικής. Ο ιδεότυπος του ηγέτη ήταν ο κ. Καραμανλής που μπορούσε με εντυπωσιακές χειρονομίες και καλή άρθρωση «να πείσει». Δεν μετρούσε αν ο λόγος του ήταν κενός πολιτικής. Αυτό που μετρούσε ήταν ότι μπορούσε να «τα πει καλά».
Ομως η πολιτική τελικά εκδικείται. Το ίδιο και η απουσία της. Οταν δεν αντιμετωπίζεις τα προβλήματα με διαρκή σχεδιασμό και συνεχείς παρεμβάσεις, αυτά διογκώνονται κάτω από το χαλί της τηλεόρασης. Φουσκώνουν μέχρι να γίνει η έκρηξη σαν αυτή που ζήσαμε, και όχι μόνο δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε, αλλά ούτε καν να την εξηγήσουμε.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 10.12.2008
