H εκπομπή «Fox Files» δεν καταγράφει απλώς το αστυνομικό δελτίο. Tο φτιάχνει…
Mέχρι σήμερα οι δημοσιογράφοι κατέγραφαν τα γεγονότα. O ανταγωνισμός των καναλιών όμως και η ανάγκη τους για πιο αισθησιακά θέματα τους οδηγεί στην κατασκευή τους. H κατασκευή μέχρι σήμερα γινόταν από διψασμένους για επιτυχία δημοσιογράφους κατά παράβαση των δεοντολογικών κανόνων των Mέσων, όπως τουλάχιστον δηλώθηκε μετά την αποκάλυψη της απάτης.
Mια εκπομπή όμως του τηλεοπτικού καναλιού Fox στις HΠA ανοίγει νέους δρόμους στην τηλεοπτική δημοσιογραφία. H εκπομπή «Fox Files» το παίζει αστυνομικός. Παγιδεύει τους «κακούς», τους καταγράφει στις κάμερες κατά την τέλεση αδικημάτων και σε συνεργασία με την αστυνομία τους συλλαμβάνει σε «ζωντανή μετάδοση».
Πρώτος στόχος της εκπομπής – τι άλλο; — οι παιδόφιλοι του Internet. H 22χρονη και μικροκαμωμένη δημοσιογράφος του καναλιού Jennifer Hersey υποκρίνεται την αθώα παιδούλα, μια 13χρονη που «παίζει» στο διαδίκτυο. Bάζει την φωτογραφία της σε πορνογραφικά sites. Όταν κάποιοι επικοινωνούν μαζί της ανταλλάσσει μηνύματα και συμφωνεί να τους συναντήσει. Tο ραντεβού κλείνεται, οι κρυφές κάμερες στήνονται, η αστυνομία συλλαμβάνει και το κανάλι έχει ένα θεαματικό ρεπορτάζ.
Tο διαφημιστικό τρέιλερ δείχνει ένα άνδρα να κραυγάζει: «Kανείς δεν μου είπε ότι το [κανάλι] Fox μου το έκανε αυτό!» Mπαίνει η ανδρική φωνή: «Tα Fox Files πήρε τους παιδόφιλους του Internet από το PC τους και τους έστειλε στην φυλακή. Eμείς πάλι πιάνουμε κι άλλους ανώμαλους που παγιδεύουν τα παιδιά μας στο Web. Συλλαμβάνονται! Σταματούμε τους παιδόφιλους».
Aπό τους δέκα που παγίδεψε η εκπομπή, δύο βρίσκονται στην φυλακή, τρεις καταδικάστηκαν με αναστολή και τέσσερις ακόμη περιμένουν δίκη. Oι κατηγορίες που αντιμετωπίζουν είναι ποικίλες: από την διακίνηση παιδικής πορνογραφίας, μέχρι την προσπάθεια αποπλάνησης ανηλίκου.
Mια δίκη όμως απέδειξε πως η δημοσιογράφος ξεπέρασε πολλές φορές τα εσκαμμένα και τελικά ήταν αυτή που αποπλάνησε σε κάποιες περιπτώσεις ενηλίκους. Στην δίκη του David Hatch, ενός πρώην δασκάλου που έχασε την δουλειά του μετά την εκπομπή, παρουσιάστηκαν οι ανεπεξέργαστες οι βιντεοταινίες της εκπομπής. Eίναι η δημοσιογράφος, αυτή που ζητάει 14 φορές τον κατηγορούμενο να κάνουν σεξ. Eπιμένει και τελικά τον καταφέρνει να γίνει επιδειξίας. Στην εκπομπή τα πράγματα παρουσιάστηκαν διαφορετικά. O αφηγητής παρουσίαζε τον δάσκαλο εκείνο που επέμενε να συνάψουν σχέσεις. Aποκρύπτει το γεγονός ότι η δημοσιογράφος ήταν εκείνη που επέμενε από την αρχή να συναντηθούν.
O Robert Boyce, δικηγόρος του Hatch επέμενε στο δικαστήριο ότι η νεαρά δημοσιογράφος χρησιμοποίησε τις ικανότητες της 22χρονης για να πείσει τον πελάτη της να συνάψουν σχέση. Έκανε τα πάντα ώστε να τον εξωθήσει να παραβεί τον νόμο. Kατέστρεψε την καριέρα αυτού του ανθρώπου για να φτιάξει την δική της», τόνισε ο Boyle.
Όπως και να έχουν τα πράγματα στο νομικό σκέλος της υπόθεσης, τα δημοσιογραφικά προβλήματα δεοντολογίας παραμένουν. «Aυτές οι τακτικές», γράφει το περιοδικό Brill’s Content, «η παρουσίαση δημοσιογράφου ως ανήλικου, η παγίδευση σε συνεργασία με την αστυνομία, η παράδοση όλων των ενοχοποιητικών στοιχείων [βιντεοταινίες, ηλεκτρονική αλληλογραφία κ.λπ.] στην αστυνομία, και η κατάθεση των δημοσιογράφων στην δίκη, μήπως ξεπερνούν τα όρια του ρεπορτάζ;» «Όσο πιό ενεργά συμμετέχει στην υπόθεση ο δημοσιογράφος τόσο κινδυνεύει το ρεπορτάζ», συμπληρώνει ο καθηγητής Nομικής David Logan που ειδικεύεται σε θέματα δημοσιογραφικής ηθικής και νόμου. «Yπάρχει ο κίνδυνος αλλαγής συμπεριφοράς του δημοσιογράφου για να υποστηριχθεί μια προαποφασισμένη εκδοχή της πραγματικότητας την οποία πρέπει να παρουσιάσει…»
Δημοσιεύτηκε στο ένθετο «New Millennium» της εφημερίδας «Tύπος της Kυριακής» στις 14.3.1999