Έχουν αλλάξει πολλά στην Ελλάδα τα τελευταία είκοσι χρόνια. Το μόνο που δεν αλλάζει είναι οι όροι πολιτικού διαλόγου.
Στα εκλαϊκευτικά για τη Θεωρία της Σχετικότητας βιβλία χρησιμοποιείται συχνά ένα παράδειγμα. Κάποιος, υποτίθεται, φεύγει με ένα διαστημόπλοιο που ταξιδεύει με την ταχύτητα του φωτός. Επιστρέφει στον τόπο του έπειτα από ένα μακρύ ταξίδι και τον περιμένει μια έκπληξη: ενώ για τον ίδιο δεν πέρασε ούτε μια μέρα, στη γη πέρασαν χρόνοι πολλοί. Οι φίλοι του γέρασαν και ο ίδιος νεανίζει – ενώ, όπως είναι φυσικό, άλλαξαν πολλά που ο ίδιος δεν μπόρεσε να παρακολουθήσει.
Αυτά στη θεωρία. Στη χώρα που έχει καταστρατηγήσει όλους τους νόμους ακόμη και η θεωρία της σχετικότητας θα λειτουργούσε αντίστροφα. Αν κάποιος έφευγε το 1991 με ένα διαστημόπλοιο και γύριζε σήμερα θα δοκίμαζε μια άλλου τύπου έκπληξη. Ασχέτως της ταχύτητας που ταξίδεψε θα έβρισκε μια χώρα με ίδια προβλήματα. Είχε αφήσει μια χώρα χωρίς νερό και την ξαναβρίσκει χωρίς νερό. Την είχε αφήσει με άλυτο το πρόβλημα των σκουπιδιών και την βρίσκει με ένα και μοναδικό ΧΥΤΑ για τέσσερα εκατομμύρια κατοίκους. Την άφησε με αγροφυλακή και την βρίσκει με Αγροφυλακή. Είχε αφήσει μια Ελλάδα να μάχεται στα διεθνή φόρα για το όνομα της ακατονόμαστης γείτονος και την ξαναβρίσκει σε διαπραγματεύσεις για το ίδιο όνομα. Αφηνε μια κυβέρνηση που ήθελε να βρει στρατηγικό εταίρο για τον ΟΤΕ και βρίσκει μια αντιπολίτευση να πασχίζει να αποτρέψει την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου και του μάνατζμεντ του ΟΤΕ. Αφησε κόσμο στο δρόμο για το ασφαλιστικό και βρίσκει κόσμο στο δρόμο για το ασφαλιστικό.
Εντάξει! Το παραπάνω παράδειγμα είναι εξίσου απλουστευτικό με εκείνο που χρησιμοποιείται για το ταξίδι με την ταχύτητα του φωτός στα εκλαϊκευτικά βιβλία φυσικής. Εχουν αλλάξει πολλά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, άσχετα αν τα επίθετα των πρωταγωνιστών της κεντρικής πολιτικής σκηνής παραμένουν ίδια. Η Ελλάδα μπήκε στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση, έχει ευρώ αντί δραχμής, μετοχοποίησε τις ΔΕΚΟ, αποδέχεται τη σύνθετη ονομασία (με το όνομα «Μακεδονία» και τα παράγωγά του), έχει την Κύπρο στην Ευρωπαϊκή Ενωση και ο ελληνικός λαός αντιμετωπίζει πολύ πιο ψύχραιμα τις «προκλήσεις» των γειτόνων του.
Αυτό που μοιάζει να μην αλλάζει ποτέ είναι οι όροι της πολιτικής συζήτησης. Με οποιαδήποτε ταχύτητα κι αν πήγαινε ο φανταστικός μας ταξιδιώτης, οποτεδήποτε κι αν επέστρεφε θα άκουγε και από την κυβέρνηση και από την αντιπολίτευση τα ίδια πράγματα. Ασχετα αν, εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση που είχε αφήσει πίσω του είχε γίνει πλέον αντιπολίτευση και η τότε αντιπολίτευση έχει γίνει πλέον κυβέρνηση. Και ασχέτως των πολιτικών πεποιθήσεων των εναλλασσομένων στην εξουσία. Για «ξεπούλημα των ασημικών της οικογένειας» μιλούσε ο δεξιός κ. Αλογοσκούφης, όταν ήταν στην αντιπολίτευση, για «ξεπούλημα των ΔΕΚΟ» μιλάει το αριστερό ΠΑΣΟΚ σήμερα. «Βαθιές τομές, αναγκαίες για την οικονομία», χαρακτήριζε την αποκρατικοποίηση των ΔΕΚΟ το σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ πριν από το 2004, για «σοβαρές μεταρρυθμίσεις», μιλάει η φιλελεύθερη Ν.Δ. σήμερα. Οι ίδιοι αφορισμοί που εκτοξεύονταν ένθεν κακείθεν τότε, οι ίδιοι εκτοξεύονται και σήμερα έστω με αντίθετη φορά.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 30.3.2008