Το κοινωνικό συμβόλαιο επιτρέπει στο κράτος να θεσπίζει απαγορεύσεις μόνο για να προστατεύσει δικαιώματα ή κάποια κοινά αγαθά. Η απαγόρευση ίδρυσης ιδιωτικών, ακόμη και κερδοσκοπικών πανεπιστημίων, ποιο αγαθό προστατεύει; Δεν υπάρχει για την προστασία των νέων. Ετσι κι αλλιώς έχουμε ιδιωτικά νηπιαγωγεία, όπου πηγαίνουν (τα… απείρως πιο ευαίσθητα) εξάχρονα. Σημειώναμε ότι ιδιωτικές επιχειρήσεις κατασκευάζουν –με ισχυρή εποπτεία του κράτους– αυτοκίνητα, τα οποία ως γνωστόν σκοτώνουν. «Τι φοβόμαστε από τα ιδιωτικά πανεπιστήμια; Μην τραυματιστούν οι φοιτητές αν τρακάρουν σε κάποιο απαρέμφατο;» (Καθημερινή, 7.12.2006).
Τούτων δοθέντων, είναι ακατανόητο το επικοινωνιακό δούλεμα της κυβέρνησης σχετικώς με την ορθή απόφασή της για τα παραρτήματα ξένων («μη κερδοσκοπικών», λέει) πανεπιστημίων. Δεν αναφερόμαστε στο δούλεμα προ της ψήφισης του νόμου, ότι θα βλέπαμε παραρτήματα του Γέιλ και του Χάρβαρντ. Τέτοια μεγάλα ιδρύματα δεν πάνε κάπου με ένα νόμο, όσα άρθρα κι αν έχει. Μπορεί να φτιάξουν κοινά προγράμματα με ελληνικά ΑΕΙ, μπορεί να ιδρύσουν ινστιτούτα, αλλά η δημιουργία παραρτημάτων είναι σοβαρή δουλειά, που δεν εξαρτάται μόνο από το νομοθετικό πλαίσιο. Αναφερόμαστε στους πανηγυρισμούς για τα «ουάου πανεπιστήμια» που ήρθαν, με αποκορύφωμα τη Βόρειο Σορβόννη, που έχει σχέση με τη Σορβόνη όσο η Κηφισιά με την Κάτω Κηφισιά. Απλώς γειτνιάζουν…
Ας βάλουμε, λοιπόν, τα πράγματα στη σειρά. Ηρθε ένα (1) ξένο πανεπιστήμιο, αυτό της Λευκωσίας. Είναι ιδιωτικό και κατά ένα περίεργο τρόπο ήταν έτοιμο από καιρό· προτού συνταχθεί ο νόμος είχε πάρει έκταση στο Ελληνικό για να φτιάξει κάμπους. Τα υπόλοιπα 11 –της «μαϊμού Σορβόνης» συμπεριλαμβανομένης– λειτουργούσαν ήδη στη χώρα ως παραρτήματα ιδιωτικών κολεγίων και ΙΕΚ.
Συμφώνως με το κυβερνητικό αφήγημα, όλα αυτά θα είναι μη κερδοσκοπικά ιδρύματα κι έτσι αρχίζουν τα παράδοξα. Ενα κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο της Κύπρου αποφάσισε να ιδρύσει μη κερδοσκοπικό παράρτημα στην Ελλάδα. Μάλλον επειδή είναι αδελφοί οι Κύπριοι. Ενδεκα κερδοσκοπικά κολέγια αποφάσισαν ξαφνικά να γίνουν μη κερδοσκοπικά ΑΕΙ! Μάλλον επειδή η κυβέρνηση έχει το χάρισμα της Κίρκης και μεταμορφώνει τα… «καπιταλιστικά γουρούνια» σε καλούς κομμουνιστές. Ισως να φταίει και ο αριστερός αέρας της Ελλάδος…
Για να συνοψίσουμε: Καλώς έπραξε η κυβέρνηση με τον νόμο για τα παραρτήματα των ξένων ΑΕΙ, έστω χρησιμοποιώντας το κατά Ευάγγελο Βενιζέλο «επαυξημένο Σύνταγμα». Ακόμη καλύτερο θα είναι να έρθουν αυτά. Αλλά, όχι άλλο κάρβουνο! Αν μη τι άλλο, θα το χρειαστούν για άλλες επικοινωνιακές σπέκουλες…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 20.6.2025