Η μεγάλη φοροδιαφυγή των πολλών μικρών δεν μπορεί να καταπολεμηθεί με τις παραδοσιακές μεθόδους και χωρίς ηλεκτρονική επόπτευση των ταμειακών μηχανών. Οσες εφόδους κι αν κάνουν τα συνεργεία της ΑΑΔΕ, όσο μεγάλα κι αν είναι τα πρόστιμα, το κέρδος από τα αδήλωτα εισοδήματα καλύπτει μακροχρονίως τη ζημία που μπορεί να προκαλέσουν οι σποραδικοί έλεγχοι της εφορίας.
Μην ξεχνάμε ότι οι πιθανότητες να πιαστεί κάποιος γιατί δεν κόβει αποδείξεις είναι ελάχιστες. Και 1.000 ελέγχους την ημέρα να κάνουν τα συνεργεία της ΑΑΔΕ, απομένουν 1.119.000 ανέλεγκτοι αυτοαπασχολούμενοι, από αυτούς που αποκαλούνται «η ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας». Αφήστε δε το γεγονός ότι τη σπονδυλική μας στήλη πρέπει να την προσέχουμε. Τα βάρη προκαλούν μόνιμες βλάβες στον οργανισμό. Οι περισσότερες από τις πολύ μικρές επιχειρήσεις (ο τύπος που κυριαρχεί στην Ελλάδα) είναι στα όρια της επιβίωσης. Η απλή φορολογική συμμόρφωση θα τις οδηγήσει στο κλείσιμο και εξ αυτού του λόγου σε διόγκωση της ανεργίας.
Γι’ αυτό λοιπόν όλες οι κυβερνήσεις κάνουν τα στραβά μάτια κι αναδιανέμουν τα φορολογικά βάρη. Η μόνη αποτελεσματική αναδιανομή που κάνει το ελληνικό κράτος είναι να μεταφέρει τα διαφυγόντα έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος στη φορολογία των προϊόντων, είτε αυτή αφορά την παραγωγή είτε την κατανάλωση. Ετσι λοιπόν καταλήξαμε να έχουμε ΦΠΑ 24%, κάτι που ανακυκλώνει και διογκώνει τη φοροδιαφυγή. Οταν το κράτος προσθέτει ένα ευρώ στα τέσσερα σε κάθε αγορά ενός προϊόντος ή υπηρεσίας, η ορθολογική επιλογή είναι «χωρίς απόδειξη».
Ολοι γνωρίζουν το ατελέσφορο και αδιέξοδο αυτής της φορολογικής πολιτικής, αλλά ουδείς επιθυμεί, ή έστω έχει το θάρρος, να την αλλάξει. Το σοκ στην οικονομία θα είναι μεγάλο και το πολιτικό κόστος τεράστιο. Αφήστε δε το γεγονός ότι η μικρή-μεγάλη φοροδιαφυγή βολεύει το τρέχον πολιτικό αφήγημα. Κάθε φορά που κάποιο κόμμα ερωτάται «πού θα βρείτε τα λεφτά;», η απάντηση είναι «από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής». Ακόμη και οι εταίροι μας μοιάζει να το πήραν απόφαση και γι’ αυτό σε κάθε ευρωπαϊκή έκθεση για την ελληνική οικονομία εκφράζονται ευχές για τη «διεύρυνση της φορολογικής βάσης».
Να σημειώσουμε και μια άλλη «χρησιμότητα» της μεγάλης και εκτεταμένης φοροδιαφυγής. Σε όλα –μα όλα!– τα προγράμματα σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας (είναι πάρα πολλά, πέρα από τα τρία μνημόνια που θυμόμαστε γιατί πόνεσαν), η πρώτη υπόσχεση όλων των κυβερνήσεων για την εξισορρόπηση των οικονομικών του κράτους ήταν τα «έσοδα από φοροδιαφυγή». Μέχρι που το πήρε χαμπάρι η Μέρκελ και έφερε στην Ευρώπη το ΔΝΤ.
Θα συνεχίσουμε…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 8.6.2023
