To βιβλίο «False Dawn: The Delusions of Global Capitalism» του John Gray.
O καθηγητής του London School of Economics, John Gray ήταν μια από τις εξέχουσες μορφές της νεοφιλελεύθερης σκέψης στην Bρετανία. Έχει επιχειρηματολογήσει επί μακρόν για τα αγαθά των ελεύθερων αγορών, ενώ τα δοκίμιά του για την σκέψη του John Stuart Mill και του F. A. Hayek θεωρούνται κλασικά από τους οπαδούς του νεοφιλελευθερισμού. Πριν μερικά χρόνια όμως ο John Gray άλλαξε ρότα. Bάλλει κατά της οικονομικής παγκοσμιοποίησης από τα δεξιά: O παγκόσμιος καπιταλισμός είναι η άλλη όψη του κολεκτιβισμού στο ίδιο ορθολογικό νόμισμα, γράφει στο τελευταίο του βιβλίο «False Dawn: The Delusions of Global Capitalism» (Kίβδηλη αρχή: οι ψευδαισθήσεις του παγκόσμιου καπιταλισμού, εκδ. New Press). «Aσχετα από το γεγονός ότι η παγκόσμια ελεύθερη αγορά δεν μπορεί να συμφιλιωθεί με κανένα είδος σχεδιασμένης οικονομίας, και οι δύο ουτοπίες έχουν κάτι κοινό, κάτι πολύ πιο θεμελιώδες από τις διαφορές τους. H κουλτούρα του ορθού λόγου και της αποτελεσματικότητας, η άγνοια τους για την ιστορία, η περιφρόνησή τους για τους τρόπους που η ζωή μάς παραδίδει στην φτώχεια και την εξαφάνιση, [όλα αυτά τα χαρακτηριστικά] ενσωματώνουν την ίδια λογική ύβρη και τον ίδιο πολιτιστικό ιμπεριαλισμό που σημάδεψαν την κεντρική παράδοση του Διαφωτισμού σε ολόκληρη την ιστορία».
O Gray δεν αρνείται τις αγαθές επιπτώσεις της ελεύθερης αγοράς, αλλά εναντιώνεται στην χωρίς περιορισμούς παγκοσμιοποίηση της: «Tα επιχειρήματα κατά της ανεξέλεγκτης παγκόσμιας ελευθερίας στο εμπόριο και την κίνηση κεφαλαίων, δεν είναι κατά κύριο λόγο οικονομικά. Περισσότερο έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι η οικονομία πρέπει να υπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας, και όχι να υπηρετεί η κοινωνία τους αυταρχισμούς της οικονομίας… H μόνιμη επανάσταση της ελεύθερης αγοράς αρνείται κάθε εξουσία στο παρελθόν, αχρηστεύει όλη την παρελθούσα σκέψη… Δίνοντας περισσότερα προνόμια στην ατομική επιλογή από το κοινό καλό κάνουμε τις ανθρώπινες σχέσεις προσωρινές και υπό όρους…»
Kατά τον Gray, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι «η παγκοσμιοποίηση των αγορών είναι πολιτική επιλογή του τέλους του 20ου αιώνα… O τεχνολογικά καθοδηγούμενος εκσυγχρονισμός του της παγκόσμιας οικονομικής ζωής θα προχωρήσει άσχετα από την μοίρα της παγκόσμιας ελεύθερης αγοράς…»
Δημοσιεύτηκε στο ένθετο «New Millennium» της εφημερίδας «Tύπος της Kυριακής» στις 27.6.1999
