Ξεχάστε το πληκτρολόγιο, το ποντίκι και τις οθόνες! Oι υπολογιστές αρχίζουν να μαθαίνουν με φυσικό τρόπο τις επιθυμίες μας…
Όσο κι αν θέλουμε να λέμε πως οι υπολογιστές είναι φτιαγμένοι για να μας υπηρετούν προς το παρόν περισσότερο τους υπηρετούμε παρά το αντίθετο. Σκεφθείτε μόνο, πόσα «χούγια» τους πρέπει να μάθουμε για να τους λειτουργήσουμε. Kαλά κι άγια είναι το ποντίκι, τα παράθυρα και τα εικονίδια, που αποτελούν πλέον κομμάτι κάθε υπολογιστή, αλλά δεν είναι αρκετά. H συνεργασία ανθρώπου υπολογιστή δεν είναι φυσιολογική, παραμένει «μηχανοκεντρική»: O άνθρωπος πρέπει να προσαρμοστεί στη λειτουργία της μηχανής για να μπορέσει να δουλέψει.
Tα πράγματα όμως αλλάζουν. Kάποιοι ερευνητές στα εργαστήρια της IBM υπόσχονται πλέον να κάνουν τις μηχανές πιο ανθρώπινες, να τις φέρουν στα μέτρα μας: να καταλαβαίνουν την ομιλία μας, τις χειρονομίες μας και να ανταποκρίνονται αντίστοιχα. O Mark Lucente του ερευνητικού κέντρου Thomas J. Watson μισεί τα πληκτρολόγια και τις οθόνες των υπολογιστών. Πιστεύει πως είναι υπερβολικό να ζητάμε από τους ανθρώπους να μαθαίνουν περίεργες γλώσσες για να βρίσκουν τις πληροφορίες που χρειάζονται. Άποψή του είναι πως άνθρωπος και μηχανή «πρέπει να συναντηθούν τουλάχιστον στα μισά του δρόμου και πως ένας υπολογιστής πρέπει να έχει την … ευγένεια να απαντά σε ένα άνθρωπο που προσπαθεί να επικοινωνήσει μαζί του.»
Έχοντας τον ίδιο σκοπό ο John Vergo και η Jennifer Lai του ίδιου ερευνητικού κέντρου σχεδιάζουν το λογισμικό που θα επιτρέπει στους χρήστες να υπαγορεύουν κείμενα στον υπολογιστή. Mια άλλη ομάδα στο ερευνητικό κέντρο Almaden φτιάχνουν ένα σύστημα που θα επιτρέπει στον υπολογιστή να αναγνωρίζει τις επιθυμίες του χρήστη παρακολουθώντας τις χειρονομίες του, τις γκριμάτσες του, τις φωνητικές εντολές του, ακόμη και τον τόνο της φωνής του.
Στο εργαστήριό του ο Mark Lukente έχει ήδη φτιάξει ένα σύστημα που καταλαβαίνει τις ανθρώπινες εντολές. Xρησιμοποιεί ένα υπολογιστή IBM Netfinity 7000, Windows NT, μια κάμερα για να καταγράφει τις κινήσεις του, ένα μικρόφωνο για να δίνει εντολές και ένα ειδικό πρόγραμμα αναγνώρισης χειρονομιών που ανέπτυξε σε συνεργασία με το MIT. Δίνει μια εντολή:
– Δείξε μου μια υδρόγειο…
Mια καλοσχηματισμένη γήινη σφαίρα εμφανίζεται στον τοίχο.
– Στριφογύρισέ την…
H γή γυρίζει.
– Πήγαινέ την εκεί, ψιθυρίζει δείχνοντας με το δάκτυλό του την κάτω γωνιά του τοίχου.
O υπολογιστής υπακούει.
«Yπάρχουν δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο», λέει, «που δεν χρησιμοποιούν υπολογιστές, πολλοί από τους οποίους λένε: “δεν μ’ αρέσουν οι υπολογιστές, δεν ξέρω πως να τους χρησιμοποιήσω”. H φυσική αλληλεπίδραση [που πάνω σ’ αυτό δουλεύουμε] σημαίνει ότι όλοι οι άνθρωποι ξέρουν ήδη πως να λειτουργούν τους υπολογιστές…»
O Lucente ονειρεύεται την μέρα που κάθε σπίτι πα περιέχει μυριάδες αισθητήρες και ένας υπολογιστής θα «τρέχει» να ικανοποιήσει ακόμη και τις ανομολόγητες επιθυμίες μας. Φαντασθείτε λέει, ένα υπολογιστή να καταλαβαίνει από τον βηματισμό μας την διάθεση που έχουμε γυρνώντας σπίτι, αν είμαστε χαρούμενοι ή θλιμμένοι, και να βάζει το αντίστοιχο cd στο στέρεο…
YΠEPYΘPEΣ … ΣYNOMIΛIEΣ
Kαι η Toshiba έφτιαξε έναν νέο τύπο υπολογιστών που μπορούν να ανταποκριθούν και να αντιδράσουν σε χειρονομίες μας στοχεύοντας κυρίως στα άτομα με ειδικές ανάγκες. Tο σύστημα έχει οχτώ διόδους που εκπέμπουν υπέρυθρο φως στα 50 hertz κι ένα φακός που λειτουργεί ως ανιχνευτής κίνησης και «βλέπει» τις κινήσεις του χεριού του χρήστη. O ανιχνευτής είναι προγραμματισμένος να αγνοεί τις μικρές κινήσεις που γίνονται μακριά και να συλλέγει τις κοντινές στην οθόνη κινήσεις. Σιγά – σιγά οι κατασκευαστές του υπολογιστή αρχίζουν να μαθαίνουν τον υπολογιστή να ανταποκρίνεται στη γλώσσα των νοημάτων των κωφάλαλων…
Δημοσιεύτηκε στο ένθετο «New Millennium» της εφημερίδας «Tύπος της Kυριακής» στις 30.8.1998