Το πρόβλημα με τους 58 που υπέγραψαν τη διακήρυξη δεν είναι ότι δεν έχουν κάτι να πουν. Είναι ότι στις νέες γενιές δεν θα βρεθούν πολλοί να τους ακούσουν.
Είναι άδικες οι επιθέσεις που γίνονται στο κείμενο των 58 προσωπικοτήτων για την επανεκκίνηση της Κεντροαριστεράς. Κατ’ αρχάς, όσοι πιστεύουν ότι τέτοια πονήματα θα είναι κάτι σαν τη θεωρία της σχετικότητας στην πολιτική επιστήμη πλανώνται πλάνην οικτράν. Τα συλλογικά κείμενα προσπαθούν να συνοψίσουν πολλές και διαφορετικές ευαισθησίες και προτιμήσεις, αποτελούν δηλαδή τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή των πεποιθήσεων όσων υπογράφουν.
Παρά ταύτα ο ε.κ.π. του εν λόγω κειμένου βρίσκεται υψηλότερα από τις διακηρύξεις όλων των κομμάτων που βρίσκονται σήμερα στη Βουλή. Θέτει ζητήματα τα οποία κανονικά έπρεπε να είναι από χρόνια λυμένα, αλλά έχει και μια πρόκληση: «τη δημιουργία ενός τρίτου πόλου χωρίς ηγεμονισμούς». Το τελευταίο, με δεδομένο τις ηγεσίες των δύο κεντροαριστερών κομμάτων (και ειδικά του ΠΑΣΟΚ), μάλλον είναι ουτοπικό, αλλά ποιος είπε ότι η Κεντροαριστερά είναι απαλλαγμένη από τα προπατορικά αμαρτήματά της;
Το πρόβλημα, λοιπόν, δεν είναι στο κείμενο, το οποίο αποτελεί μια σοβαρή απόπειρα να μπει σε λογικές ράγες ο διάλογος για την Κεντροαριστερά. Το πρόβλημα είναι άλλο: αν ψάξει κάποιος τα βιογραφικά των 58 προσωπικοτήτων που υπέγραψαν το κείμενο, κάνει τις προσθέσεις και διαιρέσεις, θα καταλήξει σε ένα όχι και τόσο ενθαρρυντικό αριθμό: ο μέσος όρος ηλικίας όσων υπέγραψαν είναι 57 και κάτι. Δεν θα μπούμε σε λογικές ηλικιακού ρατσισμού· πολλοί από τους υπογράφοντες είναι πολύ πιο νέοι στη σκέψη από τη βιολογική τους ηλικία. Πρέπει να προβληματιστούμε όμως από το γεγονός ότι κι αυτή η πρωτοβουλία ανήκει στη γενιά του Πολυτεχνείου, έστω κι αν είναι το φωτεινό της κομμάτι. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι: Πού βρίσκονται οι νέοι;
Σύμφωνα με το προεκλογικό βαρόμετρο της Public Issue (Μάιος, Ιούνιος 2012), σε ποσοστό 33% οι ψηφοφόροι 24-35 ετών δήλωσαν ότι ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ, 16% Νέα Δημοκρατία, 16% Χρυσή Αυγή, 6% ΠΑΣΟΚ και 5% ΔΗΜΑΡ. Αυτό σημαίνει ότι η Κεντροαριστερά δεν έχει μακρύ μέλλον, εκτός αν καταφέρει να συγκινήσει περισσότερο από το 11% των νέων.
Εκτός αυτού, οι από καθέδρας νουθεσίες και διακηρύξεις δεν μοιάζουν να πιάνουν τόπο. Κάποιοι πρέπει να βγουν στα ΑΕΙ, στα καφενεία, στα social media, εκεί όπου διαμορφώνονται οι συνειδήσεις των νέων, για να τους εξηγήσει τι είναι δημοκρατία, τι σημαίνει προοδευτική πολιτική, πώς μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο ο κόσμος. Θα συμφωνήσουμε ότι οι περισσότεροι, αν και έχουν το απαιτούμενο κύρος, δεν έχουν τον χρόνο για grassroots δουλειά· αυτή θα μπορούσαν να την κάνουν οι νέοι, αλλά μπαίνουμε σε φαύλο κύκλο: για να κάνουν τη δουλειά οι νέοι, πρέπει πρώτα να προσελκυσθούν. Και πώς θα γίνει αυτό όταν στην κορυφή των κομμάτων της Κεντροαριστεράς είναι οι κ. Ευάγγελος Βενιζέλος και Φώτης Κουβέλης που έχουν μικρό αντίκρισμα στη νεολαία; Από τη μια μεριά υπάρχει ο κ. Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος, παρά τα μεγάλα ελλείμματα παιδείας, είναι 39 χρόνων, και από την άλλη υπάρχει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ που είναι 56 ετών κι έχει πολλά κρίματα στην πολιτική του καριέρα, ενώ ο κ. Κουβέλης που έχει πολύ λιγότερα κρίματα είναι 65 χρόνων.
Το πρόβλημα λοιπόν με τους 58 που υπέγραψαν τη διακήρυξη δεν είναι ότι δεν έχουν κάτι να πουν. Είναι ότι στις νέες γενιές δεν θα βρεθούν πολλοί να τους ακούσουν.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 17.10.2013