Όταν οι τοπικοί σύλλογοι γράφουν γλωσσολογία, έχοντας μάλιστα τη μεγάλη σφραγίδα του υπουργείου Πολιτισμού, γιατί να μην γράφουν την ιστορία τα δημοτικά συμβούλια;
Αστειευόμασταν προ ημερών για την ex officio απόφαση της υπουργού Πολιτισμού να σταματήσει τη χρηματοδότηση ενός επιστημονικού προγράμματος που θα αποθησαύριζε την προφορική παράδοση των Ελλήνων Βλάχων, από την εγνωσμένου κύρους «Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Πολιτισμού Βλάχων». Τότε η κ. Λίνα Μενδώνη είπε ότι «οποιαδήποτε προσέγγιση, πόσο μάλλον η δημιουργία ψηφιακής βάσης δεδομένων μνημείων του λόγου των Ελλήνων Βλάχων, από έναν μεμονωμένο σύλλογο, που δεν αντιπροσωπεύει την ολότητα των συλλόγων και ενώσεων των Ελλήνων Βλάχων, ενέχει τον κίνδυνο ετεροπροσδιορισμού των τελευταίων, ακόμα και στην περίπτωση που ακολουθούνται επιστημονικά τεκμηριωμένες μέθοδοι και τεχνικές…» (Βουλή, 11.10.2021). Ρωτούσαμε τότε «από πότε η επιστημονική έρευνα χρειάζεται πιστοποιητικά αντιπροσώπευσης; Πρέπει, π.χ., να ρωτηθεί η “Ενωση απανταχού Τριπολιτσιωτών” για το πώς θα καταγραφεί η άλωση του 1821;» («Κ», 14.10.2021).
Στη χώρα όμως όπου ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα, οι αστειότητες δεν περιορίζονται στο υπουργικό συμβούλιο. Διαχέονται στην κοινωνία (μ’ όποιον δάσκαλο καθίσεις…) κι έτσι τα δημοτικά συμβούλια γράφουν Ιστορία, ή έστω μυθοπλασία. Δεν γνωρίζουμε αν ο «Σύλλογος Απανταχού Τριπολιτσιωτών» έχει πει κάτι για την άλωση, αλλά μάθαμε εσχάτως ότι το δημοτικό συμβούλιο των Καλαβρύτων έγραψε τη «σωστή ιστορία» του φριχτού ναζιστικού εγκλήματος.
Η φασαρία ξεκίνησε από το τρέιλερ της ταινίας «Καλάβρυτα 1943». Σε αυτό εμφανίζεται ένας Aυστριακός στρατιώτης να ανοίγει τις πόρτες του φλεγόμενου σχολείου, για να διαφύγουν τα γυναικόπαιδα που οι ναζί είχαν κλείσει. Μύθος ή αλήθεια; Ο σκηνοθέτης λέει ότι η αφήγησή του βασίζεται «στο Μουσείο Ολοκαυτώματος στην Ουάσιγκτον, που γράφει ότι 14 αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι ένας Αυστριακός στρατιώτης άνοιξε τις πόρτες» (Variety, 3.11.2021). Πιο λογική μοιάζει η αφήγηση του επιζήσαντα Γεώργιου Δ. Δημόπουλου, ότι «ουδέποτε έκλεισαν την πόρτα, έτσι ώστε κανείς δεν την άνοιξε. Απ’ την είσοδό μας στο σχολείο έως και την έξοδό μας από αυτό [η πόρτα ήταν] διάπλατα ανοιγμένη» (kalavrytanews.com, 2.11.2021). Αυτό είναι το πιο λογικό, διότι αν οι ναζί ήθελαν να σκοτώσουν και τα γυναικόπαιδα, θα τα εκτελούσαν ή θα έβαζαν και τους άνδρες να καούν μέσα στο σχολείο.
Υπάρχουν πάντως αφηγήσεις για έναν ναζί που είχε κλειστεί κατά λάθος μέσα στο σχολείο και χτυπούσε τις πόρτες για να του ανοίξουν, όπως επίσης και μαρτυρίες για τους (Aυστριακούς;) φρουρούς που δεν αντέδρασαν κατά την έξοδο των γυναικόπαιδων. Μέσα στους καπνούς και στον τρόμο εκείνης της ημέρας, πολλές ιστορίες μπορούν να συνδυαστούν, μέχρι και του «καλού Aυστριακού στρατιώτη». Χωρίς όμως απτά ιστορικά τεκμήρια, όλες οι αφηγήσεις έχουν το δικό τους βάρος και ας ψηφίζει ό,τι θέλει το δημοτικό συμβούλιο. Oπως δήλωσε ο πρόεδρος της Ενωσης Θυμάτων, κ. Χαρίλαος Ερμείδης, «το δημοτικό συμβούλιο των Καλαβρύτων μάλιστα, έπειτα από σχετικές έρευνες και μαρτυρίες που κατατέθηκαν, με ψήφισμά του το 1990 ξεκαθάρισε τελεσίδικα πως κάτι τέτοιο ουδέποτε συνέβη» («Κ», 5.11.2021).
Γράφουν τα δημοτικά συμβούλια την Ιστορία; Γιατί όχι; Εδώ τοπικοί σύλλογοι γράφουν γλωσσολογία, έχοντας μάλιστα τη μεγάλη σφραγίδα του υπουργείου Πολιτισμού, στην Ιστορία θα τα χαλάσουμε;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 7.11.2021