Πιθανότατα να έχουν γίνει οξύτερα τα καιρικά και τα γεωλογικά φαινόμενα, αλλά πρέπει να μπουν στις σωστές τους διαστάσεις. Και κυρίως να θυμηθούμε κάποιους άλλους παράγοντες οι οποίοι διογκώνουν το φαίνεσθαι της πραγματικότητας.
Φέτος ζούμε ένα πολύ δύσκολο χειμώνα. Οι εικόνες που μας έρχονται απ’ άκρου εις άκρον της χώρας είναι τραγικές. Τα καιρικά φαινόμενα είναι έντονα. Δρόμοι κατακρημνίζονται, χωριά μετακινούνται, πλαγιές ολόκληρες σκεπάζουν τα ανθρώπινα δημιουργήματα. Ήρθε η συντέλεια του κόσμου;
Μάλλον όχι. Πιθανότατα να έχουν γίνει οξύτερα τα καιρικά και τα γεωλογικά φαινόμενα, αλλά πρέπει να μπουν στις σωστές τους διαστάσεις. Και κυρίως να θυμηθούμε κάποιους άλλους παράγοντες οι οποίοι διογκώνουν το φαίνεσθαι της πραγματικότητας.
Ο πρώτος παράγων που πρέπει να προσέξουμε είναι τα ΜΜΕ. «Δεν χειροτέρεψε ο κόσμος», είχε γράψει πριν ένα αιώνα ο βρετανός συγγραφέας Τσέστερτον. «Απλώς η κάλυψη των γεγονότων καλυτέρεψε». Έτσι, πάντα υπήρχαν οξύτατα καιρικά φαινόμενα που πολλές φορές κατέληγαν σε καταστροφές. Μόνο που τότε δεν υπήρχε σε κάθε πόλη συνεργείο τηλεόρασης και σε κάθε χωρίο κάμερα. Αν συνυπολογίσουμε και την τάση της τηλεόρασης να δραματοποιεί τα γεγονότα, τότε το αποτέλεσμα είναι να εμφανίζεται μια Ελλάδα που χάνεται μέσα σε λάσπες και πέτρες.
Το δεύτερο που πρέπει να συνυπολογιστεί είναι οι ανθρώπινες παρεμβάσεις που δραματοποιούν τα συνήθη καιρικά και γεωλογικά φαινόμενα. Κατολισθήσεις πάντα γινόταν στα βουνά μόνο που στο παρελθόν δεν υπήρχαν στους πρόποδες εθνικοί οδοί και σπίτια να πλακωθούν. Αν δηλαδή μπορούσαμε να μετρήσουμε τις κατολισθήσεις και καθιζήσεις πριν 50 χρόνια και φέτος, πιθανότατα να φτάναμε στον ίδιο αριθμό. Μόνο που πριν 50 χρόνια στις πλαγιές δεν υπήρχαν δρόμοι για να πλακωθούν από τα χώματα και φυσικά δεν υπήρχαν κάμερες να δούμε τα αποτελέσματα των κατολισθήσεων. Αλλά ακόμη κι εκεί όπου υπήρχαν ανθρώπινα δημιουργήματα τα οποία κατέστρεφε η φύση (π.χ. σπίτια ή μονοπάτια) αυτά ήταν απείρως φθηνότερα στην κατασκευή τους από τα σημερινά.
Μιλώντας όμως για κόστος ο φετινός χειμώνας απέδειξε ότι η εποχή των φθηνών και τσαπατσούλικων έργων έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Οι δρόμοι, που τις προηγούμενες δεκαετίες, σχεδιαζόταν εκτατικά, τώρα πρέπει να γίνονται με μελέτες που θα λαμβάνουν υπόψη μεγαλύτερο εύρος μετεωρολογικών φαινομένων. Η τακτική των πιέσεων από τοπικούς παράγοντες (ρίξε λίγο άσφαλτο να φτάσει η «δημοσιά» στο χωριό), ή των ανεύθυνων παροχών που έκαναν οι πολιτικοί («και γεφύρια θα σας χτίσουμε») έχει φτάσει στο τέλος. Τώρα όλα τα έργα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη, ότι είναι πολύ πιθανό να φεύγει η γη κάτω από τα πόδια μας.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 23.2.2003