Όλες οι ειδήσεις που αναδεικνύουν πρόοδο του «επάρατου καπιταλισμού», ή τα αγαθά της παγκοσμιοποίησης δεν έχουν καμιά τύχη στην Ελλάδα.
Αν διπλασιαζόταν η φτώχεια τα τελευταία είκοσι χρόνια θα γινόμασταν μάρτυρες κλαυθμών και οδυρμών. Γαλλοτραφείς δήθεν καθηγητές και γαλλοσπουδαγμένοι Αριστεροί θα έγραφαν πύρινα άρθρα κατά του παγκόσμιου νεοφιλελευθερισμού που κάνει τους «πλούσιους, πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους». Αλλά και 0,5% αν ανέβαινε το ποσοστό της παγκόσμιας φτώχειας, αυτό θα ήταν μια καλή ευκαιρία να ελεεινολογήσουμε τον καπιταλισμό και «τα δεινά που μοιράζει απλόχερα στον κόσμο».
Τι γίνεται όμως όταν η πραγματικότητα διαψεύδει την θεωρία; Τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα. Την τρώει το σκοτάδι της δημοσιότητας. Όπως έγινε με την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας η οποία δεν μας λέει βέβαια αν οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι, αλλά αποδεικνύει με στοιχεία ότι την περίοδο της «επαράτου» παγκοσμιοποίησης, οι φτωχοί γίνονται λιγότεροι. Πολύ λιγότεροι…
Σύμφωνα με την μελέτη λοιπόν της Παγκόσμιας Τράπεζας το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας μειώθηκε στο μισό! Το 1981 το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού ζούσε με λιγότερο από 1 δολάριο τη μέρα. Το 2001 αυτό το ποσοστό μειώθηκε στο 21%. Σε απόλυτους αριθμούς αυτό σημαίνει ότι το 2001 οι φτωχοί ήταν 1,1 δις άνθρωποι. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι πρέπει να μείνουμε ευχαριστημένοι, αλλά είναι καλύτερα από το 1,5 δις ανθρώπων που ήταν το 1981.
Η έκθεση αποκαλύπτει κι άλλα πράγματα. Η μεγαλύτερη μείωση της φτώχειας υπήρξε σε περιοχές του κόσμου όπου ελήφθησαν γενναία μέτρα φιλελευθεροποίησης της οικονομίας. Στην Κίνα για παράδειγμα το ποσοστό ανθρώπων που ζουν σε καθεστώς απόλυτης φτώχειας είναι 17%, αλλά ήταν την περίοδο του υπαρκτού κομμουνισμού 64%. Από το 1981 το κατά κεφαλήν εισόδημα των Κινέζων πενταπλασιάστηκε! Εκρηκτική οικονομική άνοδος με συνακόλουθη μείωση της φτώχειας εμφανίζεται σε όλη την Ν.Α. Ασία που ασπάστηκε τις αρχές της ελεύθερης οικονομίας, ενώ στην υποσαχάρειο Αφρική -όπου δεν υπάρχουν δομές οικονομίας- η φτώχεια αυξήθηκε.
Η αποσιώπηση μιας τέτοιας είδησης -γιατί είναι είδηση πρώτου μεγέθους για την ελληνική ενημέρωση το γεγονός ότι η παγκόσμια φτώχεια μειώθηκε στο μισό- δεν είναι ένα απλό δημοσιογραφικό παράδοξο. Όλες οι ειδήσεις που αναδεικνύουν πρόοδο του «επάρατου καπιταλισμού», ή τα αγαθά της παγκοσμιοποίησης την ίδια τύχη έχουν. Έτσι ο μέσος Έλληνας είναι σίγουρος ότι οι φτωχοί του κόσμου γίνονται φτωχότεροι και περισσότεροι, ότι πριν το 1979 οι Βρετανοί ζούσαν σε ένα ημισοσιαλιστικό παράδεισο, ότι τα «Ριγκανόμικς» (η οικονομική πολιτική του κ. Ρόναλντ Ρίγκαν) είναι ο σίγουρος δρόμος για την κόλαση, και ότι οποιοδήποτε μέτρο απελευθερώνει την οικονομία είναι διαβολικό, δηλαδή νεοφιλελεύθερο. Κανείς δεν φαντάζεται ότι επί Εργατικών στη Βρετανία για πρώτη φορά στην ιστορία και ο πληθωρισμός και η ανεργία είχαν φτάσει σε διψήφια νούμερα, και ότι η Αμερικανική οικονομία πριν τις τομές του κ. Ρίγκαν μαστιζόταν από στασιμοπληθωρισμό.
Αυτή η στρεβλή άποψη για την οικονομία που διαρκώς καλλιεργούν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης έχει πραγματικά πολιτικά και οικονομικά αποτελέσματα. Έτσι οποιαδήποτε απελευθέρωση, ή (Θου Κύριε…) ιδιωτικοποίηση, στην Ελλάδα παρουσιάζεται από τους χρόνια φοβικούς πολιτικούς ως αναπόφευκτο κακό της εναρμόνισης με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι κυβερνήσεις αντί να ψάχνουν τρόπους ιδιωτικοποίησης π.χ. της «Ολυμπιακής», ψάχνουν τρόπους να κοροϊδέψουν την κουτόφραγκη κ. Παλάθιο για αν συνεχίσουν να την χρηματοδοτούν από τον προϋπολογισμό, δηλαδή από την τσέπη μας.
Στις ΗΠΑ δημοσιογραφικές σχολές κι Ενώσεις Συντακτών έχουν κάνει ένα πολύ χρήσιμο θεσμό. Το ονομάζουν «Index of Censorship» («Κατάλογος των λογοκριθέντων»). Αποτελείται από τις μεγάλες ειδήσεις της χρονιάς που δεν βλέπουν το ανάλογο με την σημασία τους φως της δημοσιότητας. Ο κατάλογος αυτός συνήθως εμπεριέχει ειδήσεις -ας μας επιτραπεί (για την οικονομία του χώρου) η υπερβολή – «αριστερές». Σκάνδαλα (όχι πάντα τεκμηριωμένα) μεγάλων πολυεθνικών, δραστηριότητες της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης κ.λ.π.
Αν κάναμε, λοιπόν, ένα τέτοιο «κατάλογο λογοκριθέντων» και στην Ελλάδα τι ειδήσεις νομίζετε ότι θα εμπεριέχει;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 10.5.2004