Το πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας δεν είναι ο ρατσισμός (όπως αφρόνως χρησιμοποιείται ο όρος) αλλά η αμηχανία μπροστά στις νέες και εν πολλοίς δυτικόφερτες προκλήσεις.
Το πρόβλημα δεν είναι η Νέα Μηχανιώνα. Είναι η συνολική αμηχανία μιας κοινωνίας που αντιμετωπίζει το καινούργιο, δεν απέκτησε ακόμη τις προϋποθέσεις να το ενσωματώσει, δεν έχει προϋπάρξει διάλογος και επιμόρφωση για τα δικαιώματα των ανθρώπων που είναι διαφορετικοί. Είναι το πρόβλημα μιας κοινωνίας που επί ενάμισι αιώνα είχε στόχο και όραμα την ομοιογένεια και τώρα καλείται να εντάξει στην ατζέντα της την πολυπολιτισμικότητα.
Δεν είναι μόνο η Νέα Μηχανιώνα που έχει πρόβλημα με την ένταξη του διαφορετικού. Φίλος και συνάδελφος μου τηλεφώνησε για να μου ιστορήσει την δική του περιπέτεια. Αφορά την κόρη του η οποία, αν και είναι «αναντάμ-παπαντάμ» Ελληνίδα, δεν μπορεί να κρατήσει τη σημαία. Έχει κινητικά προβλήματα και γι’ αυτό αρχικά αποκλείσθηκε από την παρέλαση. Χειρότερα: όταν στον μικρό Δήμο της Αττικής κάποιοι αντέδρασαν στον αποκλεισμό Ατόμου με Ειδικές Ανάγκες και οι καθηγητές συναίνεσαν να παρελάσει η μικρή μαθήτρια οι συμμαθητές της αρνήθηκαν να σπρώξουν το αναπηρικό καροτσάκι. Όλοι πλην μιας αλβανίδας συμμαθήτριας και φίλης της.
Τραγική ειρωνεία, αν θυμηθούμε την ιστορία της Νέας Μηχανιώνας; Ναι, αλλά δείχνει ότι το πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας δεν είναι ο ρατσισμός (όπως αφρόνως χρησιμοποιείται ο όρος) αλλά η αμηχανία μπροστά στις νέες και εν πολλοίς δυτικόφερτες προκλήσεις. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, και η πολυπολιτισμική κοινωνία και ο σεβασμός στα δικαιώματα των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες είναι κατακτήσεις της Δύσης, μιας Δύσης που απαξιώθηκε και συνεχίζει να απαξιώνεται στα μάτια του μέσου Έλληνα, είτε με μεταμοντέρνες ανοησίες, είτε με Δεξιές φοβίες, είτε με Αριστερές συνομωσιολογίες. Όταν ένας λαός χάνει το νήμα της δυτικής παράδοσης κι αρχίζει να τρέφεται με ιδεοληψίες περί της «καθ’ ημάς Ανατολής» επόμενο είναι να θέλει να αποκλείσει τα άτομα με κινητικά προβλήματα από τις παρελάσεις. Η «καθ’ ημάς Ανατολή» δεν επεδείκνυε τα Aτομα με Ειδικές Ανάγκες. Τα έκρυβε. Μπορεί να έχει προσφέρει πολλά στα γράμματα και τις τέχνες και είναι μια πολύτιμη παράδοση που πρέπει να διατηρήσουμε, αλλά δεν σημαίνει ότι πρέπει να την αντιγράψουμε καθ’ ολοκληρίαν. Πρέπει να την μπολιάσουμε με τις πανανθρώπινες αξίες του Διαφωτισμού και να προχωρήσουμε. Χωρίς φοβίες και χωρίς συνομωσιολογίες.
Ο πατέρας της μικρής παρ’ όλίγον σημαιοφόρου πικράθηκε για τον αποκλεισμό της κόρης του αλλά δεν μπορεί να κακίσει την μικρή κοινωνία στην οποία ζει, ούτε τους κατοίκους της Νέας Μηχανιώνας. Το να παρελάσει σημαιοφόρος ένα άτομο με κινητικά προβλήματα είναι κάτι εντελώς νέο για τα ήθη της ελληνικής κοινωνίας. Θέλει να αποφύγει με κάθε τρόπο την δημοσιότητα του συμβάντος. «Δεν πρέπει να βγει στη σέντρα μια τοπική κοινωνία, που απέκλεισε ένα παιδί. Έτσι έμαθαν οι άνθρωποι κι εμείς που θεωρούμεθα γραμματισμένοι δεν της μάθαμε τίποτε άλλο» συμπέρανε.
Υπάρχει έλλειμμα Παιδείας στην ελληνική κοινωνία. Μόνο που αυτό το έλλειμμα δεν αναπληρώνεται με κραυγές κι αφορισμούς. Συμπληρώνεται με γνώσεις κι επιστροφή στην ουμανιστική παράδοση του Διαφωτισμού στη χώρα…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 24.10.2003
