Τα προβλήματα της αποκέντρωσης λύνονται με περισσότερη αποκέντρωση
Κάποιος φίλος σκωπτικά έλεγε, πως η αποκέντρωση στην Ελλάδα προχωράει μια χαρά: «Ήδη έχουν αποκεντρωθεί δύο από τα βασικά χαρακτηριστικά της κεντρικής διοίκησης. Η διαφθορά και το πελατειακό κράτος…»
Αφού λοιπόν τέλειωσε το έκτακτο συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδος (ΚΕΔΚΕ) και αφού οι τοπικοί άρχοντες -κατά πλειοψηφία έστω- έμειναν ευχαριστημένοι με όσα από τα χρωστούμενα πάρουν, θα πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας και στο άλλο σκέλος της εξίσωσής. Στα έργα και τις ημέρες δημάρχων και κοινοταρχών, ανεξαρτήτους χρώματος ή παρατάξεων.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο κάθε χρόνο έχει πολλά να καταμαρτυρήσει για σπατάλες και τη διαφθορά στους νέους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο Συνήγορος του Πολίτη ακόμη περισσότερα: 76 γεμάτες σελίδες ήταν η πρώτη έκθεση που έκανε η οποία καταλόγιζε ουκ ολίγα. Σταχυολογούμε: «Mη εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων. Μη ανταπόκριση υπηρεσιών σε αιτήματα πολιτών. Καταχρηστική άσκηση διακριτικής ευχέρειας – διακριτική μεταχείριση. Καθυστέρηση ή παρέλκυση διαδικασιών. Αποχή από άσκηση αρμοδιοτήτων. Μη τήρηση συμβατικών και λοιπών υποχρεώσεων (απαλλοτριώσεις, αποκατάσταση ζημιών και συναφείς αποζημιώσεις, μη καταβολή αμοιβών εργασίας και έργων, κάλυψη δαπανών, κ.λ.π. ) Παράνομες άδειες και λοιπά ζητήματα λειτουργίας καταστημάτων, εκμεταλλεύσεων και υπηρεσιών. Πλημμελής αντιμετώπιση θεμάτων περιβάλλοντος και χωροθετήσεων (ΧΥΤΑ, αιγιαλοί, δάση κλπ.) Κακή εφαρμογή πολεοδομικής και συναφούς νομοθεσίας (ρυμοτομικά σχέδια και εφαρμογή νομίμων διαδικασιών ή ΓΟΚ, παράνομες οικοδομικές άδειες, αυθαίρετα).»
Η πρόταση αυτή -η οποία φυσικά ελλεινολογήθηκε από δημάρχους και νομάρχες τότε που δόθηκε στην δημοσιότητα- αν και παλιά είναι μια καλή αποτίμηση για τα τεκταινόμενα στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δευτέρου βαθμού.
Η αλήθεια είναι ότι πολλά απ’ όσα καταλογίζονται οφείλονται στην έλλειψη πόρων που έχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, κάποια άλλα σε απειρία του μηχανισμού ο οποίος εκλήθη να εφαρμόσει να χειριστεί θέματα που μέχρι τότε μόνο η κεντρική διοίκηση χειριζόταν. Αρκετά όμως είναι σκαστές παρανομίες και κάθε τοπική κοινωνία έχει πολλά να διηγηθεί.
Το βασικότερο όμως πρόβλημα της Αυτοδιοίκησης σήμερα είναι οι ίδιες οι τοπικές κοινωνίες οι οποίες τώρα μαθαίνουν το αλφάβητο της αυτοδιοικητικής δημοκρατίας. Στην τοπική διαφθορά μόνο μια αποτελεσματική απάντηση υπάρχει κι αυτή είναι ο τοπικός έλεγχος. Αυτός άρχισε τώρα δειλά-δειλά να γίνεται και στα δημοτικά και νομαρχιακά συμβούλια, αλλά και από τον τοπικό Τύπο, ο οποίος επίσης τώρα αποκτά καινούργιο και ουσιαστικό ρόλο.
Η λύση λοιπόν στα προβλήματα της τοπικής δημοκρατίας είναι περισσότερη τοπική δημοκρατία και όχι η σκιαγμένη τακτική της κυβέρνησης να παίρνει πίσω αρμοδιότητες που είχε αποκεντρώσει. Όπως έκανε, κακή ώρα, με το ωράριο των καταστημάτων…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 29.8.2003
