O δυτικός κόσμος είχε πάντα μια ελάχιστη σχέση με το χρώμα.
Είναι χρωμοφοβικός ο δυτικός πολιτισμός; Όσο κι αν ακούγεται περίεργο το ερώτημα μια προσεκτική ματιά στην Ιστορία δείχνει ότι ο δυτικός κόσμος είχε πάντα μια ελάχιστη σχέση με το χρώμα. Αρκεί να δούμε την μόδα ανά τους αιώνες: αν εξαιρέσουμε τα τελευταία χρόνια η δύση πάντα προτιμούσε τα μουντά χρώματα σε αντίθεση με άλλους πολιτισμούς που είχε έντονα. Το νέο βιβλίο του David Batchelor «Chromophobia» (εκδ. Reaktion Books) φέρνει πολλά παραδείγματα. «Στον δυτικό πολιτισμό το χρώμα πάντα υποτασσόταν στην γραμμή», γράφει. «Συνδυαζόταν πάντα με την θηλυκότητα, την Ανατολή, τους πρωτόγονους, το νηπιακό, το χυδαίο. Εξορίστηκε στο βασίλειο του επιφανειακού, του επιπρόσθετου, του κοσμητικού». Η χρωμοφοβία του δυτικού πολιτισμού βρίσκει τις ρίζες της στον Πλάτωνα ο οποίος επιτέθηκε στις έγχρωμες διακοσμήσεις για τον ίδιο λόγο που επιτέθηκε στη ρητορική. Τα είδε σαν «στολίδια» που εμποδίζουν την αλήθεια να φανεί.
Ο Αριστοτέλης συνέχισε στην «Ποιητική» του την επίθεση κατά του χρώματος. Υποστήριξε ότι ο χαρακτήρας είναι υποβοηθητικός στο θέατρο, κατά τον ίδιο τρόπο που το χρώμα είναι υποβοηθητικό στη μορφή. Η αναγέννηση και η αρχαιολατρία που χαρακτήρισε το δυτικό πολιτισμό είδε στα άχρωμα ελληνικά ερείπια την ομορφιά, που οι πολύχρωμοι πρωτόγονοι πολιτισμοί δεν είχαν. Χαρακτηριστική είναι η στάση του μεγάλου γάλλου αρχιτέκτονα Le Corbusier ο οποίος επιστρέφοντας από το «Ταξίδι στην Ανατολή» γράφει ότι επιστρέφει στα λογικά του βλέποντας την Ακρόπολη και αφήνοντας πίσω «την αργή δηλητηρίαση από την φανταστική στιλπνότητα, τις εκρήξεις του κίτρινου, τους βελούδινους τόνους του μπλε». Γράφει δε ότι το χρώμα «ταιριάζει στις απλές ράτσες, στους βοσκούς και τους άγριους», ενώ ζητά «σταυροφορία υπέρ του λευκού». Ο ιστορικός της τέχνης Bernard Berenson διακήρυξε ότι η γραμμή και όχι το χρώμα μεταφέρει τις ιδέες της τέχνης.
Η επανάσταση των χρωμάτων στη Δύση ξεκίνησε τον περασμένο αιώνα στην τέχνη για να ολοκληρωθεί μετά την δεκαετία του 1960 στην λαϊκή τέχνη της μόδας. Ο Σεζάν πίστεψε ότι προορισμός του ζωγράφου είναι «να φανταστεί τον κόσμο όπως ήταν πριν την μετατροπή του σε ένα δίκτυο εννοιών και αντικειμένων». Προσπάθησε δε να δει και να ζωγραφίσει τον κόσμο με «μπαλώματα χρώματος». Όπως γράφει η Debora Silverman στο «Van Gogh and Gauguin», ο Γκογκέν χρησιμοποίησε περίεργα για την εποχή του χρώματα «για να ξεπεράσει τον διαχωρισμό του φυσικού και του υπερφυσικού». Ο Βαν Γκόνγκ από την μεριά του χρησιμοποίησε το χρώμα για να πει «παρηγορητικά πράγματα» που δεν μπορούσαν να ειπωθούν με λέξεις. Ο ζωγράφος Yves Klein φαντάστηκε τον παράδεισο έγχρωμο και χωρίς γραμμές. Από αυτόν τον παράδεισο ξεπέσαμε στον κόσμο «της γραμμής και του γραπτού λόγου».
Δημοσιεύτηκε στο ένθετο «New Millennium» της εφημερίδας «Tύπος της Kυριακής» στις 13.5.2001