Ας ελπίσουμε ότι η χώρα δεν θα συνθλιβεί για μια ακόμη φορά ανάμεσα στους αργοκίνητους και βαρείς τροχούς της Ιστορίας.
Φανταζόμαστε ότι και οι δεξιότεροι του κ. Αντώνη Σαμαρά κυβερνητικοί εταίροι του ΣΥΡΙΖΑ, θα έχουν ακουστά το τσιτάτο που αποδίδεται στον Μαρξ ότι «η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη σαν φάρσα». Γι’ αυτό πρέπει επειγόντως να θυμηθούμε αν είναι η πρώτη ή η δεύτερη φορά που επαναλαμβάνεται η ιστορία των αστερίσκων σε ανακοινώσεις της Ε.Ε. για διεθνή θέματα. Ετσι θα ξέρουμε αν οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης θα καταλήξουν σε τραγωδία ή σε φάρσα.
Την πρώτη φορά ήταν το 1982, όταν η νέα κυβέρνηση της Αλλαγής έβαζε αστερίσκους σε κάθε κείμενο καταδίκης της κομμουνιστικής θηριωδίας. Εβαλε αστερίσκο στην κείμενο για την κατάρριψη του Νοτιοκορεατικού τζάμπο, έβαλε αστερίσκους στην καταδίκη της κομμουνιστικής δικτατορίας του Γιαρουζέλσκι, η οποία έχωνε στις φυλακές εργάτες και αντιφρονούντες. Βεβαίως ο Ανδρέας Παπανδρέου ήξερε καλύτερα· δεν τόλμησε ποτέ να βάλει βέτο στις κυρώσεις προς τα ολοκληρωτικά καθεστώτα της Ανατολής.
Το ερώτημα είναι αν ο κ. Τσίπρας θα προχωρήσει σε μια τέτοια ακραία για τα ευρωπαϊκά δεδομένα κίνηση και μάλιστα σε ένα θέμα που καίει ολόκληρη την Ευρώπη. Τα μηνύματα πάντως δεν είναι καλά: «Το ενδεχόμενο η Αθήνα να ασκήσει βέτο στην άσκηση πρόσθετων κυρώσεων στη Ρωσία για τις εξελίξεις στην Ουκρανία εξετάζει, σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας, ενώ ήδη η έκδοση δήλωσης περί λήψης μέτρων από τις Βρυξέλλες αποτέλεσε την πρώτη εστία σύγκρουσης ανάμεσα στη νέα κυβέρνηση και τα ευρωπαϊκά όργανα. Μάλιστα, κατά τις ίδιες πηγές, για τις ελληνικές προθέσεις έχει ενημερωθεί από χθες η Μόσχα, που εμφανίζεται διατεθειμένη να εξαιρέσει εφεξής τα ελληνικά προϊόντα από το εμπάργκο κατά των χωρών της Ε.Ε.» (Καθημερινή 27.1.2015). Εντάξει! Το ροδάκινο το είδαν. Τη φάκα, όμως, τη βλέπουν; Και η φάκα είναι ότι στον Δυτικό κόσμο αρχίζει να καλλιεργείται η εντύπωση ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ο μεγάλος κερδισμένος αυτών των εκλογών (Foreign Policy 27.1.2015). Η δε επιλογή του κ. Νίκου Κοτζιά στο υπουργείο Εξωτερικών, αρχίζει να εμπεδώνει αυτή την αντίληψη.
Δεν γνωρίζουμε αν αυτές είναι τακτικές κινήσεις ή αν ανεπαισθήτως αλλάζει το βασικό δόγμα της χώρας, που είναι η πρόσδεση στην Ευρώπη και στη Δύση. Αν ισχύει το πρώτο, ο Ντανιέλ Κον Μπεντίντ προειδοποιεί ότι η συμμαχία με εθνικιστές δεν τον ενδυναμώνει στις διαπραγματεύσεις: «Με τη συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ-Ανεξάρτητων Ελλήνων ο κ. Τσίπρας παίζει με τη φωτιά» (Liberation 26.1.2015).
Αλλά και το γεγονός ότι η δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (με την οποία ζητάει από τους υπουργούς Εξωτερικών της Ευρώπης να προχωρήσουν σε περαιτέρω κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας) εκδόθηκε χωρίς την ελληνική συγκατάθεση μπορεί να μην είναι ένα απλό «μήνυμα πίεσης προς τη νέα κυβέρνηση» όπως εκτιμούν στην Αθήνα. Ισως να μην ψιχαλίζει «μηνύματα», αλλά να ισχύει και το άλλο σενάριο ότι η Ευρώπη το ’χει πάρει απόφαση.
Γράφαμε την Κυριακή ότι «η ιστορία δεν συμβαίνει μονομιάς… αυτά που τώρα φαντάζουν “κομβικά σημεία”, δεν είναι παρά το προϊόν πολλών μικρών αποφάσεων, εδώ κι εκεί». Ας ελπίσουμε ότι δεν έχουμε τέτοιες «μικρές αποφάσεις» και η χώρα δεν θα συνθλιβεί για μια ακόμη φορά ανάμεσα στους αργοκίνητους και βαρείς τροχούς της Ιστορίας.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 29.1.2015