Πόσο μπολιάζουμε με τη δική μας δημιουργία τον οικουμενικό πολιτισμό που δημιουργείται ή απλώς ομφαλοσκοπούμε στις πέτρες που κάποτε σημάδευαν το κέντρο της Γης;
Οταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επισκέφθηκε τους Δελφούς του έδειξαν τη μεγάλη πέτρα που σημάδευε στην αρχαιότητα τον «ομφαλό της Γης». Eκείνος ζήτησε να την πετάξουν μακριά διότι «με κάτι τέτοια οι Νεοέλληνες αρνούνται να προοδεύσουν». Φυσικά, ο μεγάλος πολιτικός δεν εννοούσε τη φυσική καταστροφή του μνημείου, αλλά την καταστροφή μιας αντίληψης που κάνει την Ελλάδα να αρκείται στο αρχαίο κλέος εκείνων που θεμελίωσαν τον δυτικό πολιτισμό.
Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι δεν υπάρχει ένας ομφαλός της Γης. Για την ακρίβεια, κάθε αρχαίος πολιτισμός είχε το δικό του κέντρο της Γης. Οι ομφαλοί είναι τόσοι όσοι και οι πολιτισμοί που αναπτύχθηκαν. Αν το καλοσκεφτούμε είναι φυσικό: σε μια σφαίρα κάθε σημείο είναι κέντρο της επιφάνειάς της. Αν ταυτόχρονα πιστέψεις ότι η Γη είναι επίπεδη και πειραματιστείς ταξιδεύοντας προς κάθε κατεύθυνση, θα διαπιστώσεις ότι πραγματικά βρίσκεσαι στο κέντρο της Γης. Μόνο που από τον 16ο αιώνα όλος ο κόσμος έμαθε ότι η Γη είναι στρογγυλή και ομφαλός δεν υπάρχει. Ολοι; Οχι ακριβώς…
Στην Ελλάδα αρνούμαστε ακόμη να δεχθούμε ότι η Γη είναι στρογγυλή, ότι δημιουργείται ένας οικουμενικός πολιτισμός στον οποίο όλοι συμβάλλουν με το δικό τους στίγμα. Σίγουρα η αρχαιοελληνική συμβολή ήταν μεγάλη στον δυτικό πολιτισμό και ο δυτικός πολιτισμός κυριαρχεί σε όλο τον κόσμο. Αλλά και ο εβραϊκός πολιτισμός διά του χριστιανισμού συνέβαλε, όπως συνέβαλε και ο αραβικός με την ανάπτυξη των επιστημών την περίοδο που η χριστιανική Δύση έμενε στάσιμη. Ο κόσμος σήμερα χορεύει σε ρυθμούς που προέρχονται από την Αφρική, διασκεδάζει με τρόπους που αναπτύχθηκαν στην Αμερική, εκφράζει τις εσωτερικές του αγωνίες με τη ρωσική λογοτεχνία κ.λπ. Ολοι οι πολιτισμοί έχουν να καυχώνται για κάποιο λιθάρι στο παγκόσμιο πολιτιστικό οικοδόμημα.
Το ζήτημα είναι σήμερα τι κάνουμε. Πόσο μπολιάζουμε με τη δική μας δημιουργία τον οικουμενικό πολιτισμό που δημιουργείται ή απλώς ομφαλοσκοπούμε στις πέτρες που κάποτε σημάδευαν το κέντρο της Γης. Αυτές προσέφεραν όσα είχαν να προσφέρουν και με το να καθόμαστε απλώς πάνω τους δεν μας τιμά ούτε τις τιμάμε.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 23.5.2009