Από τη θλίψη στην οργή

Δεν υπάρχει δικαίωση για εκείνους που έχασαν τον άνθρωπό τους, είτε από φονικό, είτε από αμέλεια, είτε από αβελτηρία των κυβερνώντων. Ενα κενό δηλώνουν ότι νιώθουν οι συγγενείς θυμάτων δολοφονικών επιθέσεων στις ΗΠΑ, ακόμη και όταν εκτελείται η θανατική ποινή. Επομένως, οι συγγενείς των θυμάτων στο Μάτι και στα Τέμπη αξίζουν την κατανόησή μας, ακόμη κι όταν παρεκτρέπονται, όπως έγινε προχθές στη δικαστική αίθουσα, όταν η πρόεδρος έδωσε εντολή να μείνουν κενές δύο σειρές θέσεων που βρίσκονται πίσω ακριβώς από τους κατηγορουμένους. Ακόμη και λανθασμένη να είναι η εντολή, ο/η πρόεδρος του δικαστηρίου αποφασίζει και κρίνεται γι’ αυτό.

Υπάρχει όμως ένα θεμιτό παράπονο που αφορά το μέγεθος των κοινωνικών αντιδράσεων για τις δύο τραγωδίες. Η εύκολη εξήγηση είναι κάπως συνωμοσιολογική, με αποτέλεσμα να διεγείρει έντονες διαδικτυακές μάχες. Η Αριστερά, λένε διάφοροι, μπορεί να ξεσηκώνει τα πάθη του λαού κατά της Δεξιάς, ενώ οι δεύτεροι αγρόν αγοράζουν. Αν και τα κοινωνικά φαινόμενα είναι πολύπλοκα και δεν εξηγούνται μόνο με όρους επικοινωνίας, υπάρχει ένας «μαύρος κύκνος» σε αυτή τη θεωρία. Το καλοκαίρι του 2007 πέθαναν 85 άνθρωποι στις πυρκαγιές και –παρά το γεγονός ότι κυβερνούσε η Ν.Δ. ενώ η αριστερή ιδεολογική κυριαρχία ήταν στα ντουζένια της– δεν κουνήθηκε φύλλο. Δεν υπήρξαν ούτε οι ελάχιστες αντιδράσεις που είδαμε για το Μάτι. Ενα μήνα μετά, τον Σεπτέμβριο του 2007, η Ν.Δ. κέρδισε τις εκλογές.

Η τιμωρία των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ (και) για το Μάτι ήρθε δέκα μήνες μετά την τραγωδία. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε τις εκλογές και οι ΑΝΕΛ εξαϋλώθηκαν. Ομως «εμείς, ως πολίτες, ως κοινωνία, είμαστε ευχαριστημένοι;» από την πολιτική ήττα της τότε κυβέρνησης, ρώτησε χθες ρητορικώς η κ. Μαρίνα Καρύδα, συγγραφέας του συγκλονιστικού χρονικού «Μάτι, 23 Ιουλίου 2018» (εκδ. Παπαδόπουλος). «Αυτό ζητάμε εμείς οι πολίτες;» (ΣΚΑΪ, 14.3.2025).

Φυσικά όχι, αλλά δεν ήταν μόνον η «εκδίκηση» στην κάλπη που καταλάγιασε τις αντιδράσεις της κοινωνίας για το Μάτι. Ηταν η ελπίδα που ενσάρκωνε ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, ότι υπό την πρωθυπουργία του όλα θα άλλαζαν και το κράτος θα λειτουργούσε όπως πρέπει. Αυτή η ελπίδα εν μέρει δικαιώθηκε. Το περιβόητο και πολύ απλό «112» άρχισε να λειτουργεί κι έτσι, ενώ είχαμε τεράστιες πυρκαγιές, δεν είδαμε εκατόμβες θυμάτων. Και μετά ήρθαν τα Τέμπη, μαζί με τους χειρισμούς συγκάλυψης επιμέρους ευθυνών διάφορων υπουργών· όχι για το δυστύχημα αυτό καθαυτό, αλλά για την αβελτηρία με τη σύμβαση 717 και την ανοησία του μπαζώματος. Υπήρχε και η προηγούμενη συγκάλυψη του μεγάλου σκανδάλου των υποκλοπών και όλα πήραν τον δρόμο τους…