Από την μετά-Μπαϊρακτάρη συζήτηση προκύπτει ένα ερώτημα: Γιατί όλη η αναζήτηση επικεντρώθηκε στους «νταβατζήδες» και όλοι αγνόησαν επιδεικτικά το δεύτερο μέρος της επισήμανσής του κ. Καραμανλή που αφορά τις συντεχνίες;
Μεγάλο νταβαντούρι ξεκίνησε η ρήση του πρωθυπουργού για τους «πέντε νταβατζήδες και πέντε συντεχνίες που διαφεντεύουν τον τόπο». Στήθηκαν παράθυρα επί παραθύρων (η χαρά των διευθυντών ειδήσεων), κουβέντες πηγαινοέρχονται, αναλύσεις και τηλε-ανακρίσεις γίνονται με ένα βασικό ερώτημα: Ποιοι είναι οι «πέντε νταβατζήδες» για τους οποίους μίλησε ο πρωθυπουργός;
Από την μετά-Μπαϊρακτάρη συζήτηση, όμως, προκύπτει ένα ερώτημα: γιατί κανείς δεν αναρωτιέται ποιες μπορεί να είναι οι «συντεχνίες» για τις οποίες επίσης μίλησε ο πρωθυπουργός; Γιατί όλη η αναζήτηση επικεντρώθηκε στους «νταβατζήδες» και όλοι αγνόησαν επιδεικτικά το δεύτερο μέρος της επισήμανσής του κ. Καραμανλή;
Η μία απάντηση έχει να κάνει με το πώς λειτουργούν τα ΜΜΕ. Οι πλούσιοι και ισχυροί προκαλούν πάντα την περιέργειά του κοινού και γι’ αυτό γίνονται θέμα στα ΜΜΕ. Αφήστε δε ότι για την τηλεόραση ισχύει το δόγμα «είδηση είναι ότι έχει βίντεο». Για τους πέντε-δέκα μεγαλοεπιχειρηματίες του τόπου, όλο και κάτι θα υπάρχει στο αρχείο. Οι συντεχνίες πως απεικονίζονται;
Μια δεύτερη εξήγηση μπορεί να αφορά το αριστερόστροφο της ανάλυσης που κυριαρχεί σ’ αυτό τον τόπο. Σύμφωνα με μια θεολογική πίστη όλων των εμπλεκόμενων στη δημόσια συζήτηση οι πλούσιοι εξ ορισμού παράγουν αρνητικό έργο, ενώ οι εργάτες και τα συνδικαλιστικά τους όργανά, επίσης εξ ορισμού παράγουν θετικό έργο. Aρα, αν κάποιοι νοθεύουν τη λαϊκή βούληση, αυτοί πρέπει να είναι οι πρώτοι. Αυτό εξάλλου δεν μας διδάσκει όλα αυτά τα χρόνια η λαϊκή κουλτούρα από τον κινηματογράφο μέχρι τα σίριαλ της TV; Δεν είναι στερεότυπο ο κακός επιχειρηματίας και ο καλός εργάτης;
Μην παρεξηγηθούμε: η εξουσία διαφθείρει όποιον την έχει, η οικονομική εξουσία διαφθείρει και τους γύρω. Το πρόβλημα όμως στη χώρα είναι ότι όλοι προσέχουμε τόσο πολύ τι κάνει η οικονομική εξουσία, ώστε δεν μας μένει χρόνος να ελέγξουμε τι κάνουν όλες οι υπόλοιπες κοινωνικές εξουσίες. Καλή ώρα οι συντεχνίες για τις οποίες δεν γίνεται καμιά κουβέντα.
Εξάλλου, κάπως έτσι δεν αναλώθηκε όλα αυτά τα χρόνια και η οικολογική μας ευαισθησία; Ενώ όλοι -και καλώς!- μετρούσαμε και ξαναμετρούσαμε μην χτίσει κανένα μέτρο παραπάνω ο Γιάννης Καρράς στο ξενοδοχείο του, χιλιάδες αυθαίρετοι ή ημινόμιμοι οικιστές βίασαν το πανέμορφο τοπίο της Χαλκιδικής. Ενώ όλοι παλέψαμε -και καλώς-ενάντια στην επιχειρηματική αυθαιρεσία που περιορίζει τα δικαιώματα των εργαζομένων, ουδείς συζητά για τις συνδικαλιστικές αυθαιρεσίες που περιορίζουν την επιχειρηματικότητα. Παρένθεση και κουΐζ: θα κράξει κανείς σήμερα τον πρόεδρο της ΓΣΕΕ κ. Πολυζωγόπουλο, ο οποίος διακηρύσσει το δικαίωμα στην τεμπελιά ως «μορφή ατομικής αντίστασης στην εκμετάλλευση και στην αδιαφορία του εργοδότη»; (περιοδικό «Έψιλον» της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» 10.10.2004). Δεν νομίζω. Έτσι κι αλλιώς οι συντεχνίες και ειδικά οι ανοησίες των εκπροσώπων της είναι στο απυρόβλητο.
Το πρόβλημα της χώρας δυστυχώς είναι πολύ πιο σύνθετο από τους «πέντε» που προσπαθούμε να ανακαλύψουμε, συν τους «πέντε» που δεν ασχολούμαστε. Μπορεί η «θεωρία των νταβατζήδων» να είναι βολική για τους περισσότερους από μας (φορτώνουμε όλα τα κρίματα της χώρας σε κάποια αόρατα συμφέροντα, με τον ίδιο τρόπο που επί ενάμισι αιώνα τα φορτώναμε στην τουρκοκρατία και μετά τον πόλεμο στις μεγάλες δυνάμεις), αλλά δεν θα μας πάει μακριά. Ναι! Η χώρα έχει πρόβλημα διαπλοκής, αλλά δεν είναι το μόνο. Δεν ξέρω καν αν είναι το μεγαλύτερο. Για να πούμε τα σύκα-σύκα και τη σκάφη-σκάφη, το υπέροχο ελληνικό τοπίο δεν καταστράφηκε από τα μεγάλα συμφέροντα, καταστράφηκε από τα μικρά παραπήγματα. Η ελληνική οικονομία δεν αιμορραγεί από τις μεγάλες επιχειρήσεις. Αιμορραγεί γιατί μικροί-μεγάλοι θεωρούν επιχειρηματικότητα τις επιδοτήσεις του δημοσίου. Μέχρι και οι φίλαθλοι βγήκαν χθες στους δρόμους ζητώντας στήριξη της ΑΕΚ από το υστέρημα των φορολογουμένων.
Σ’ αυτή τη χώρα, όπου κανείς δεν θέλει να παράγει και όλοι περιμένουν να πληρωθούν οι «πέντε» συν «πέντε» δεν μας κάνουν δέκα. Μας κάνουν πολύ περισσότερα. Διότι, όπως λέει και ο πολύς πρόεδρος της ΓΣΕΕ, «η τεμπελιά δεν βλάπτει…η αδιαφορία για συμμετοχή στο συνδικαλιστικό κίνημα βλάπτει» («Ε» 10.10.2004). Όταν το εργατικό κίνημα -κατά πως το εκφράζει ο κ. Πολυζωγόπουλος- έχει ως στόχο του την τεμπελιά, η διαπλοκή μόνο μας φταίει που δεν πάει ο τόπος μπροστά;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 11.10.2004