Ο πρόεδρος του «Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας» (ΕΣΥΠ), επιστήμων ων και ουχί πολιτικός, είπε τα πράγματα με το όνομά τους.
Είχε χρόνια να δει νίκη ο Συνασπισμός, γι’ αυτό προκαλεί απορία η οργή του κ. Αλέκου Αλαβάνου σχετικά με όσα είπε ο κ. Θάνος Βερέμης, ότι δηλαδή το κόμμα της πάλαι ποτέ ανανεωτικής Αριστεράς ήταν ο πολιτικός εγκέφαλος των φοιτητικών κινητοποιήσεων. Πραγματικά: Τα «Αριστερά σχήματα», η φοιτητιώσα νεολαία του «Συν» (με ομολογουμένως αρκετό χιούμορ και χωρίς τον στεγνό λόγο της ΚΝΕ) κινητοποίησε μεγαλύτερη από τα συνηθισμένα μερίδα φοιτητών. Την έκανε να φανεί νεολαιίστικη εξέγερση. Τέτοια που κάποιοι αφρόνως τη συνέκριναν με τη Γαλλία.
Ο πρόεδρος του «Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας» (ΕΣΥΠ), επιστήμων ων και ουχί πολιτικός, είπε τα πράγματα με το όνομά τους. Μίλησε με επιστημονική σχεδόν ακρίβεια και χωρίς τις γνωστές πολιτικάντικες γαλιφιές. Οσα είπε, ακούστηκαν άκομψα στον δημόσιο διάλογο, γιατί συνηθίσαμε ένα πλαδαρό «σου ‘πα, μου ‘πες» χωρίς πολιτική ουσία και με ίχνη μονάχα αλήθειας.
Ο κ. Βερέμης λοιπόν είπε απλά πράγματα, γνωστά στους παροικούντες τα ΑΕΙ. Μίλησε για μειοψηφίες που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις. Εντάξει! Μπορεί όσοι βγήκαν στους δρόμους να ήταν περισσότεροι από τις προηγούμενες φορές, αλλά επ’ ουδενί δεν αποτελούσαν την πλειοψηφία των φοιτητών. Οι περισσότεροι -ίσως κακώς!- αποτελούσαν τη σιωπηρή πλειοψηφία που ενδιαφέρονταν μόνο να τελειώσουν τα μαθήματα και να πάνε στις παραλίες ή να φύγουν για τα μεταπτυχιακά τους.
Η πορεία που είδαμε προχθές ήταν μεγάλη, αλλά μόνο σε σχέση με τις ισχνές μαζώξεις που κλείνουν το κέντρο της Αθήνας. Υπήρχε παλμός -αλίμονο αν δεν είχε παλμό μια νεολαιίστικη πορεία- αλλά δεν ήταν δα και ο γαλλικός Μάης, παρά το γεγονός ότι όσοι τον νοσταλγούν τον αναφέρουν με κάθε πορεία. Η εξέγερση των φοιτητών ήταν μειοψηφική, αλλά αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκην αρνητικό. Πολλές φορές οι μειοψηφίες έγραψαν ιστορία. Κι αυτή η κινητοποίηση έγραψε ιστορία στον μικρόκοσμο της Παιδείας. Κατάφερε να αποπέμψει στις ελληνικές καλένδες έναν ακόμη νόμο-πλαίσιο.
Ο πρόεδρος του ΕΣΥΠ μίλησε για «νταήδες» των ΑΕΙ και επικρίθηκε γι’ αυτό. Δηλαδή, οι καταλήψεις από τη μειοψηφία της προλεχθείσας μειοψηφίας από ποιους έγιναν; Αυτοί, που κάθε λίγο και λιγάκι και για ψύλλου πήδημα, κλείνουν διάφορες σχολές, οπαδοί του «ειλικρινούς και χωρίς προσχήματα διαλόγου» είναι;
Κάποιοι βαφτίζουν τους «νταήδες», «δυναμικές μειοψηφίες». Είναι (για την ελληνική σκηνή) ο πολιτικά ορθός όρος, αλλά αυτό δεν αλλάζει την ουσία. Τώρα οι «δυναμικές μειοψηφίες» συνεχίζουν να γράφουν ιστορία. Οι επιτροπές καταλήψεων κανονίζουν ερήμην των καθηγητών και των πρυτανικών αρχών πώς και πότε θα γίνει η εξεταστική. Επιχειρούν δηλαδή -και ας μην αυταπατώμεθα: θα το πετύχουν- να μην έχουν οι κινητοποιήσεις τους τυπικό εκπαιδευτικό κόστος. Σε βάρος τής μαθησιακής διαδικασίας θα εξεταστούν σε μαθήματα που δεν έχουν διδαχθεί. Βέβαια, με όποιον δάσκαλο καθίσουν τέτοια γράμματα θα μάθουν. Οι καθηγητές τους δεν είναι εκείνοι που απεργούν αμειβόμενοι; Την επόμενη φορά, όπως έγραψε και ο καθηγητής Λ. Βλάχος, «τα συντονιστικά των καταλήψεων θα ζητήσουν να διδαχθεί το δικό τους πρόγραμμα σπουδών – το συζητάνε ήδη στις επιτροπές κατάληψης» («Βήμα», 16.6.2006). Το «απροϋπόθετο πανεπιστήμιο», που μεταμοντέρνα ονειρεύτηκε ο Ζακ Ντεριντά και ασμένως υιοθέτησε η εγχώρια Αριστερά, παίρνει σάρκα και οστά. Αλλη μία ελληνική αποκλειστικότητα.
Από Σεπτέμβρη λοιπόν, όταν όλοι οι προύχοντες της ανώτατης εκπαίδευσης θα έχουν ξαναχωθεί στο τέλμα τους, θα αρχίσει νέος γύρος μεμψιμοιρίας για την κατάσταση στα ΑΕΙ. Οι συνδικαλιστές -αιώνιοι φοιτητές στην πλειονότητά τους- θα διακόπτουν το μάθημα για να ανακοινώνουν στα αμφιθέατρα ό,τι τους καπνίσει. Θα συνεχίσουν τις συναλλαγές τους με τις πρυτανείες, θα προσλαμβάνουν και θα προάγουν καθηγητές και θα γεμίζουν με αντιαισθητική χαρτούρα τους τοίχους των σχολών. Οι άξιοι καθηγητές -όσοι δηλαδή έχουν κάποιο επιστημονικό κύρος- θα συνεχίζουν να μεταναστεύουν στο εξωτερικό για να μείνουν εδώ κάποιοι λίγοι άξιοι, οι οποίοι αγαπούν τον τόπο περισσότερο από τη δουλειά τους και κυρίως εκείνοι που δεν θα μπορούσαν να μπουν σε πανεπιστήμια κύρους ούτε ως μεταπτυχιακοί φοιτητές. Κάποια παιδιά θα αποφοιτήσουν για να κορνιζάρουν τα πτυχία τους και να βγουν στην αγορά του «ντιλίβερι». Κάποια, πιο τυχερά ή (συνήθως) πιο πλούσια, θα ευτυχήσουν να γνωρίσουν τα πραγματικά πανεπιστήμια. Στην αλλοδαπή, φυσικά.
Τα λόγια των πολιτικών για «παιδεία, θεμέλιο λίθο της ανάπτυξης», θα μείνουν πτερόεντα, αλλά δεν πρέπει να ανησυχούμε. Ανδρώθηκε ακόμη μια επαναστατική γενιά, η «γενιά του άρθρου 16», όπως έξυπνα επιχειρεί να καπελώσει τη νεανική ορμή το όργανο της πάλαι ποτέ εχέφρονος Αριστεράς. Τότε ίσως θυμηθούμε τον κ. Θάνο Βερέμη και τις προτάσεις του Συμβουλίου του, όπως σήμερα θυμόμαστε τον κ. Τάσο Γιαννίτση. Αλλά θα είναι αργά. Η Παιδεία θα καίει όπως το ασφαλιστικό. Και ό,τι καίει, ουδείς πολιτικός το αγγίζει…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 18.6.2006