Στην Ελλάδα ουσιαστικά δεν υπάρχει οκτάωρο. Ούτε καν για τον δημόσιο τομέα. Υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι απλήρωτης εργασίας με το οποίο ουδείς ασχολείται.
Καλή κι άγια θα ήταν η καθιέρωση του 35ωρου. Καλύτερο κι αγιότερο το 30ωρο. Ιδανικό το «Δικαίωμα στην τεμπελιά» του Πολ Λαφάργκ. Μόνο που στην Ελλάδα υπάρχει ένα πρόβλημα. Δεν έχουμε κατ’ ουσία καθιερώσει ούτε το οκτάωρο για το οποίο κάποτε χύθηκε αίμα.
Κατ’ αρχήν το οκτάωρο (παρά κάτι) του τυπικού χρόνου εργασίας ισχύει μόνο στον δημόσιο τομέα. Εκεί που η πίεση στον (πολιτικό) προϊστάμενο είναι απτή. Εκεί που ο προϊστάμενος δεν χάνει δικά του λεφτά, αλλά κινδυνεύει να χάσει ψήφους αν δεν ενδώσει στις πιέσεις της συντεχνίας.
Στον ιδιωτικό τομέα είναι πολύπλοκα. Τυπικό οκτάωρο δουλεύουν μόνο οι χαμηλά αμειβόμενοι σε μεγάλες επιχειρήσεις. Στις πάνδημα αγαπητές μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν υπάρχει οκτάωρο, αλλά η απειλή του λουκέτου ή/και της απόλυσης. Στις υψηλές θέσεις του ιδιωτικού τομέα επίσης δεν υπάρχει οκτάωρο, αλλά φιλοδοξίες. Οπότε ο ιδιωτικός τομέας λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό παρατύπως και σύμφωνα με άλλες προτεραιότητες. Αρα το 35ωρο δεν αφορά τον ιδιωτικό τομέα, αλλά την μεγάλη δεξαμενή των πληρωμένων ψηφοφόρων, όλων αυτών δηλαδή που εργάζονται στον δημόσιο τομέα.
Στην Ελλάδα όμως ουσιαστικά δεν υπάρχει οκτάωρο ούτε για τον δημόσιο τομέα. Υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι απλήρωτης εργασίας με το οποίο ουδείς ασχολείται. Το είχε αποκαλύψει ο πρόεδρος της Ν.Δ. μιλώντας πριν ένα χρόνο στο Αιγάλεω. Είχε πει συγκεκριμένα: «ο πολίτης του Λεκανοπεδίου σπαταλά κατά μέσο όρο μιάμιση ώρα καθημερινά για να μετακινηθεί προς και από το χώρο δουλειάς του. Αυτό, αν το μετρήσουμε, σημαίνει ότι σκορπάμε μια ολόκληρη ημέρα την εβδομάδα στο πήγαινε – έλα. Ουσιαστικά, με άλλα λόγια, δουλεύουμε επιπλέον τέσσερις μέρες το μήνα στο δρόμο. Χρόνος που ισούται σχεδόν με δύο φορές το χρόνο της ετήσιας άδειάς μας. Ξοδεύουμε για τις μετακινήσεις μας στην πόλη τριπλάσιο χρόνο απ’ όσο ο μέσος Ευρωπαίος πολίτης.» (Ομιλία Κ. Καραμανλή στο Πνευματικό Κέντρο «Γιάννης Ρίτσος» στο Αιγάλεω 19.4.2003)
Έτσι λοιπόν φτάνουμε στο εξής ΠΑΣΟΚικόν παράδοξο. Ενώ δεν έχουμε καθιερώσει το ουσιαστικό 40ώρο, αρχίζουμε να συζητάμε για το 35ώρο. Χειρότερα: ενώ η βασική δουλειά του κράτους είναι να φροντίσει ώστε να υπάρχουν οι υποδομές για να μην ξοδεύει ο εργαζόμενος μιάμιση ώρα απλήρωτης εργασίας στους δρόμους, τώρα το ΠΑΣΟΚ πετά το καρότο του 35ώρου για να’ χουμε ν’ ασχολούμαστε προεκλογικά.
Έχει εθιστεί προφανώς αυτή η κυβέρνηση να κάνει πολιτική με τα λεφτά των άλλων. Δεν εξηγείται αλλιώς το γεγονός ότι αντί να βάλει σε προτεραιότητα την δική της δουλειά -που είναι η δημιουργία υποδομών ώστε να μην χάνονται δύο μήνες ετησίως από και προς την εργασία- μπλέκει στην δουλειά των άλλων.
Η Ελλάδα δεν χρειάζεται 35ωρο εργασίας σ’ αυτή τη φάση. Δεν χρειάζεται καν το 45ωρο που κατά μέσο όρο δουλεύουμε σήμερα. Χρειάζεται παραγωγική εργασία. Το πρόβλημα στη χώρα δεν είναι πόσες ώρες δουλεύουμε, αλλά πόσες ώρες παράγουμε. Διότι οι δημόσιοι υπάλληλοι έστω λόγω οργανωτικών αδυναμιών του συστήματος μπορεί να ξοδεύουν για την εργασία τους 39 συν 8 (λόγω μετακινήσεων) ώρες την εβδομάδα, αλλά δεν παράγουν ούτε το προϊόν 10 ωρών σε άλλες παραγωγικές κοινωνίες, όπως της λαομίσητης Αμερικής.
Τέλος απομένει μια απορία. Εντάξει! το ΠΑΣΟΚ δεν διδάχθηκε τίποτε από το παράδειγμα της Γαλλίας. Οι ΠΑΣΟΚοι δεν διδάχθηκαν τίποτε από το τέλος του συντρόφου τους Λιονέλ Ζοσπέν;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 16.1.2004