Φθηνά τη γλίτωσε ο πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου κ. Στάθης Λιβαθινός. Κι αυτό διότι, ανάμεσα σε όσα τρομερά του καταλόγισαν κάποιοι σπουδαστές για «χρήση μειωτικών, απαξιωτικών σχολίων τα οποία τραυμάτιζαν την αξιοπρέπειά τους και δημιουργούσαν ένα κλίμα διακρίσεων και φόβου», υπήρχαν (σύμφωνα πάντα με την ίδια καταγγελία) και ομοφοβικά σχόλια. Θα μπορούσε συνεπώς να κάτσει στο σκαμνί έπειτα από μηνυτήρια αναφορά στο Τμήμα Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας. Γιατί όχι; Εδώ δικάστηκε η συγγραφέας κ. Σώτη Τριανταφύλλου διότι απέδωσε λάθος μια ρήση του Μάρκο Πόλο, έπρεπε να τη γλιτώσει ο κ. Λιβαθινός;
Ο εξαναγκασμός σε παραίτηση του γνωστού σκηνοθέτη ερμηνεύτηκε ως παράπλευρη απώλεια του κινήματος #MeToo, που με καθυστέρηση ήρθε και στην Ελλάδα. Η αλήθεια όμως είναι πως έχει κάποια σχέση, υπό την έννοια του «τώρα που βρήκαμε παπά, να θάψουμε πέντ’ έξι που μας κάθονται στο στομάχι». Οι αποκαλύψεις των τελευταίων ημερών δίνουν άλλη διάσταση σε κάθε καταγγελία και αυξάνει τρομακτικά τις πιθανότητες επιτυχίας της. Αλλά η υπόθεση Λιβαθινού αρδεύεται από μια άλλη, βαθύτερη και πιο μακρόχρονη παράδοση, που θέλει τον λόγο στεγνό, χωρίς αιχμές και κρίσεις, διότι πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος να «δημιουργ[ηθεί] ένα κλίμα διακρίσεων και φόβου», όπως είπαν και οι σπουδαστές.
Παρεμπιπτόντως πρέπει να πούμε ότι δεν μάθαμε πόσοι ήταν οι καταγγέλλοντες και τι ποσοστό αποτελούσαν στο σύνολο των σπουδαστών της σχολής. Αλλά οι αριθμοί, όπως και κάθε άλλο πραγματολογικό στοιχείο, δεν έχουν καμία τύχη στην εποχή της πολιτικής ορθότητας. Ακόμη κι ένας να «νιώσει άβολα» με όσα εκστομίζει κάποια ομιλήτρια, είναι αρκετό να της κλείσουμε το στόμα. Το άλλο μη μετρήσιμο στοιχείο είναι το «νιώθω άβολα», «τραυματίζομαι συναισθηματικώς», «δημιουργείται κλίμα φόβου» κ.λπ., μια ομίχλη συναισθημάτων που όμως καθορίζει πολύ πραγματικές καταστάσεις: ταλαιπωρία μιας δίκης, πιθανή καταδίκη, παραίτηση από κάποια θέση κ.ά.
Στις πολλές και πολύλογες ανακοινώσεις του Συλλόγου Σπουδαστών γίνονται ασαφείς καταγγελίες. Στην πρώτη τους ανακοίνωση αναφέρουν ότι ο χώρος «είναι γεμάτος από ανθρώπους που, εκμεταλλευόμενοι τη θέση ισχύος, μπορούν να υποτιμούν ή ακόμη και να συμπεριφέρονται παραβιαστικά, να εκβιάζουν συναισθηματικά και παρενοχλούν σεξουαλικά. Εμείς οι ίδιες και οι ίδιοι, άλλες περισσότερο, άλλοι λιγότερο, άλλοι ευτυχώς καθόλου, έχουμε βιώσει αντίστοιχα περιστατικά – τα οποία δυστυχώς δεν έχουμε μπορέσει να αρθρώσουμε λόγω φόβου μήπως εμείς κάτι δεν καταλάβαμε καλά και μήπως μελλοντικά στιγματιστούμε. Αυτό που έγινε μας δίνει ελπίδα ότι κάτι αλλάζει: η “άγνοια” ενός νέου φοιτητή δεν μπορεί να δίνει πάτημα σε διδάσκοντες να συμπεριφέρονται ως αυθεντίες, κακοποιητικές συμπεριφορές δεν μπορούν να γίνονται αποδεκτές ως μέθοδοι εκπαίδευσης ή ως τεχνικές εξάσκησης νέων δημιουργών. Η βία είναι βία».
Πέρα όμως από τις καταγγελίες, το εντυπωσιακό στοιχείο είναι η απουσία κρίσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Δεν γνωρίζουμε τι έλεγε μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας ο κ. Λιβαθινός, ούτε οι καταγγέλλοντες μας διαφωτίζουν. Μπορεί η διδασκαλία του να ήταν άριστη ή αντιπαιδαγωγική και να τον πληρώναμε τσάμπα. Αλλά ο καθηγητής Λιβαθινός ελάχιστα απασχολεί τους σπουδαστές. Ισως επειδή η αξιολόγηση μαθημάτων και διδασκόντων είναι έννοια απαγορευμένη σε αυτή τη χώρα.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 7.3.2021