Εμπρός για νέες προβληματικές με κοινωνικοποίηση των χρεών;
Πολλοί έχουν διάφορα παράπονα από την ΑΕΠΙ. Επειδή έκανε καλά τη δουλειά της. Οι δικηγόροι της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Πνευματικής Ιδιοκτησίας, όπως είναι το επίσημο όνομά της, κατόρθωναν να παίρνουν ακόμη και από περίπτερα δικαιώματα για τους δημιουργούς. Παρ’ όλα αυτά, η εσωτερική διαφθορά της ιδιωτικής αυτής εταιρείας την οδήγησε στα πρόθυρα της πτώχευσης. Ετσι, σήμερα 14.760 Ελληνες και ξένοι (με απευθείας σύμβαση) δημιουργοί μουσικών έργων και δικαιούχοι δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας μένουν ένα χρόνο σχεδόν τώρα ξεκρέμαστοι.
Οταν μια εταιρεία (ανεξαρτήτως αιτίων) χρεοκοπεί έχει δύο δρόμους. Ή κλείνει και οι πιστωτές «διαμοιράζονται τα ιμάτιά» της, ή την αγοράζει κάποιος μαζί με τα βάρη της για να τη λειτουργήσει με σκοπό να την εξυγιάνει. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, εφευρέθηκε ο Τρίτος Δρόμος προς τον σοσιαλισμό, η κοινωνικοποίηση δηλαδή των ζημιών. Ετσι: οι φορολογούμενοι αναλαμβάνουν τα βάρη· το κράτος (δηλαδή το κυβερνών κόμμα) βάζει τους διαχειριστές· γίνεται ένα πάρτι σπατάλης και κακοδιαχείρισης για ένα διάστημα, και στο τέλος η εταιρεία κλείνει και οι φορολογούμενοι μένουν ακόμη πιο φτωχοί. Αυτό έγινε καθ’ όλη τη δεκαετία του 1980 με το έπος των προβληματικών. Η Πειραϊκή Πατραϊκή, μάλιστα, μπορεί να σταμάτησε να λειτουργεί το 1992, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει κηρύξει πτώχευση και γι’ αυτό εμφανίζεται στις λίστες των μεγαλοοφειλετών του Δημοσίου με 21 εκατ. ευρώ.
Τον Τέταρτο Δρόμο ζητούν από τον πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα και την υπουργό κ. Λυδία Κονιόρδου δύο σωματεία καλλιτεχνών «Ασμα+» και «Υπέρβαση», δηλαδή «να μεριμνήσουν ώστε να δημιουργηθεί αρχικά φορέας Ειδικού Σκοπού, ο οποίος σε σύντομο χρονικό διάστημα (6 μήνες) θα μετατραπεί αυτόματα σε ΟΣΔ. Ζητάμε να εξασφαλίσουν την πρόσβαση των δημιουργών στο αρχείο των πνευματικών μας έργων… Ετσι θα συνεχιστεί η απρόσκοπτη είσπραξη των πνευματικών δικαιωμάτων μας, απαλλαγμένη από το βάρος των πρακτικών της ΑΕΠΙ». Και τα χρέη της ΑΕΠΙ ποιος θα τα αναλάβει; Μόνο στους δημιουργούς χρωστάει γύρω στα 50 εκατ. ευρώ. Επιπλέον ποιος θα χρηματοδοτήσει τη δημιουργία ενός νέου μηχανισμού συλλογής πνευματικών δικαιωμάτων, σαν αυτό που έχτισε επί 85 χρόνια η ΑΕΠΙ;
Βεβαίως, οι καλλιτέχνες είναι ρομαντικοί. Δεν θέλουν να έχουν σχέση με χρέη, αλλά μόνο με δικαιώματα. Το ίδιο και φορολογούμενοι, ειδικά όταν είναι τα χρέη άλλων. Γι’ αυτό πιο λογική –και σαφώς πιο δίκαιη– είναι η πρόταση κάποιων άλλων δημιουργών (Μέτρον και ΣΩΜΣΕ) να αναλάβουν οι ίδιοι οι καλλιτέχνες την εταιρεία. Να πάρουν την πολύτιμη εμπειρία και μηχανισμό συλλογής πνευματικών δικαιωμάτων που είχε η ΑΕΠΙ, αλλά και τα βάρη της. Η πρόκληση είναι μεγάλη, αλλά είναι η μόνη κοινωνικά αποδεκτή.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 19.12.2017