Στην μνήμη του Λεωνίδα Λουλούδη…
Ηταν πολλοί εκείνοι που είχαν την τιμή να γνωρίσουν τον Λεωνίδα Λουλούδη που χάθηκε πριν από τρεις μέρες. Προφανώς είχαν και τη χαρά να συζητήσουν μαζί του τα δύσκολα θέματα της πολιτικής και της οικολογίας, αλλά και της Ανώτατης Παιδείας. Ο ίδιος ήταν πανεπιστημιακός, αριστερός κι αιρετικός, ακόμη και με τα δόγματα τα οποία γαλουχήθηκε· και για όσα αφορούν το πανεπιστήμιο και την Αριστερά.
Δεν είχα την τιμή να τον συναντήσω. Είχα όμως τη χαρά να διαβάσω το τελευταίο βιβλίο που επιμελήθηκε, με τίτλο «Τα Αγκάθια του Καλού. Τι σκιάζει την αλήθεια στη Δημόσια Οικολογία» (εκδ. Αρμός). Στον πρόλογο αυτού του βιβλίου εισάγει τον όρο «Δημόσια Οικολογία». Είναι το αντίστοιχο με τη «Δημόσια Ιστορία», η οποία, κατά τον κ. Χάγκεν Φλάισερ, ενώ «διεκδικεί ένα τεράστιο κοινό … έχει πάρει διαζύγιο από την ακαδημαϊκή “αδελφή” της». Και σύμφωνα με τον ομότιμο διευθυντή του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών κ. Βασίλη Παναγιωτόπουλο, «η απόκλιση ανάμεσα στην επιστημονική και τη δημόσια ιστορία αποτελεί σοβαρό πολιτικό πρόβλημα για την Ελλάδα… Η δημόσια ιστορία κυριαρχείται από μύθους και αφηγήσεις φορτισμένα συναισθηματικά. Και την ώρα που η επιστημονική ιστορία γίνεται όλο και πιο σοβαρή, λύνει προβλήματα της εθνικής συγκρότησης, η δημόσια ιστορία -σχολικά εγχειρίδια, τηλεόραση, εκλαϊκευτικά βιβλία- αναπαράγει στερεότυπα, συνήθως μέσω ερασιτεχνών λογίων».
Στον σημαντικό αυτόν τόμο -που συνυπογράφουν οι κ. Σπύρος Σφενδουράκης, Ανδρέας Τρούμπης, Γιώργος Στάμου, Κώστας Σταμάτης, Στέργιος Πυρίντσος, με πρόλογο της κ. Σταυρούλας Τσινορέμα- ο Λεωνίδας Λουλούδης διαπιστώνει το ίδιο ακριβώς πρόβλημα: «Η απόκλιση ανάμεσα στην επιστημονική και τη Δημόσια Οικολογία αποτελεί σοβαρό πολιτιστικό πρόβλημα για την Ελλάδα».
Τα «Αγκάθια του Καλού» είναι για τον Λεωνίδα Λουλούδη «τα στερεότυπα, οι εμμονές και οι παρανοήσεις, τα οποία περισσότερο από άλλα συχνάζουν στον λόγο κρατικών ή μη κυβερνητικών φορέων, υπηρεσιών, οργανώσεων και προσώπων, ασχολούμενων επαγγελματικά ή εθελοντικά με το “καλό”, την προστασία του περιβάλλοντος και την πολιτική οικολογία». Ο ίδιος ήξερε γιατί πράγμα μιλούσε διότι, συμμετέχοντας επί μια εξαετία στο Δ.Σ. του ελληνικού WWF, «παρατήρησα ότι κάτι άλλαζε στη στρατηγική της οργάνωσης. Σταδιακά αλλά σταθερά η οργάνωση εγκατέλειπε ένα προς ένα τα θέματα διαχείρισης και προστασίας της άγριας φύσης, στα οποία μέχρι τότε είχε να επιδείξει ένα εξειδικευμένο και συγκεκριμένο έργο για να εστιαστεί σε έναν κυρίως γενικό και αφηρημένο στόχο: την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής (“υπερθέρμανσης”) του πλανήτη».
Η υπερβολή και ο ανορθολογισμός της Νεόκοπης Οικολογίας φαίνεται ότι υπήρξαν τα αγκάθια στο μυαλό του επιστήμονα και οικολόγου Λεωνίδα Λουλούδη. Προβληματιζόταν όταν άκουγε γνωστούς καθηγητές να βεβαιώνουν ότι «έστω κι αν δεν υπήρχαν επαρκή επιστημονικά κριτήρια περί υπερθέρμανσης της γης, “θα έπρεπε να τα είχαμε εφεύρει”». Για τον αριστερό Λεωνίδα Λουλούδη αυτό ήταν μεγαλύτερο πρόβλημα, διότι «στην Ιστορία το αμέσως επόμενο στάδιο διαψεύσεως δήθεν ορθολογικών οραμάτων αυτού του τύπου διαδέχεται, συνήθως, η άνευ όρων παράδοση των μαζών σε ολοκληρωτικές λύσεις θεόπεμπτων σωτήρων».
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 16.7.2014