Η αξιολόγηση των ΑΕΙ είναι πολύ μεγάλο πράγμα. Γίνεται παντού, αλλά μόνο στην Ελλάδα ξεσηκώνει τόσες γκρίνιες.
Η αξιολόγηση των ΑΕΙ είναι πολύ μεγάλο πράγμα. Γίνεται παντού, αλλά μόνο στην Ελλάδα ξεσηκώνει τόσες γκρίνιες. Για τους δικούς μας καθηγητές και κυρίως πρυτάνεις, αυτά είναι αγγλοσαξονικά πράγματα του διαβόλου, που δεν μπορούν να χωρέσουν το μεγαλείο των ελληνικών ΑΕΙ. Το ελληνικό πανεπιστήμιο προφανώς είναι κάτι σαν τη «μεγαλοσύνη των εθνών», που ’λεγε και ο Κωστής Παλαμάς. Δεν μετριέται με δείκτες, αλλά «με της καρδιάς το πύρωμα».
Οι κατάλογοι κατατάξεων των πανεπιστημίων είναι μια πιο light αξιολόγηση. Παίρνουν κάποιους δείκτες επιδόσεων των πανεπιστημίων (δημοσιεύσεις καθηγητών σε σοβαρά επιστημονικά περιοδικά, ερευνητικά προγράμματα, μέχρι και πόσοι απόφοιτοι βρίσκουν δουλειά δύο χρόνια μετά την αποφοίτησή τους), σταθμίζουν αυτούς τους δείκτες και κατατάσσουν τα ΑΕΙ. Κι αυτά δεν μας αρέσουν. Οχι μόνο διότι μετά βίας μπαίνουν δύο ελληνικά πανεπιστήμια στα 500 πρώτα, αλλά γιατί και πάλι αρχίζει το γαϊτανάκι, ότι αυτοί οι δείκτες «είναι πολύ της αγοράς, ρε παιδάκι μου!» ή δεν μπορούν να ανιχνεύσουν τα κρυφά χαρίσματα των wannabe «απροϋπόθετων ΑΕΙ».
Τον περασμένο μήνα η χώρα είχε μια ανέλπιστη επιτυχία. Η πρυτανεία του ΕΜΠ ανακοίνωνε περήφανη ότι «το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο κατέλαβε το 2010 την επίζηλη 17η θέση, μαζί με τον Ολλανδικό Ερευνητικό Οργανισμό TNO στην Ευρωπαϊκή Κατάταξη Ερευνας, μεταξύ 100 ερευνητικών ιδρυμάτων. Η πρυτανεία του Ιδρύματος εκφράζει θερμά συγχαρητήρια στους συναδέλφους ερευνητές και εύχεται – ελπίζει το 2011 το Ιδρυμα να ανέβει ψηλότερα».
Χαρήκαμε όλοι, χάρηκε και η υπουργός που έστειλε επιστολή «θερμά συγχαρητήρια για την κατάκτηση της σημαντικής διάκρισης του Μετσόβιου Πολυτεχνείου να συμπεριληφθεί ανάμεσα στα κορυφαία Ερευνητικά Ιδρύματα της Ευρώπης» και αρχίσαμε να ψάχνουμε το European Research Ranking που μας έδωσε την υψηλή αυτή θέση. Δεν καταλάβαμε από πού κρατάει η σκούφια του, διότι το μόνο στοιχείο ταυτότητας είναι κάποιος Dr Robert Huber με μια διεύθυνση στη Βρέμη της Γερμανίας. Είδαμε το Μετσόβιο στη 17η-18η θέση και χαρήκαμε, αλλά στην αμιγώς ελληνική κατάταξη υπήρχαν διάφορα περίεργα. Είδαμε δηλαδή το υπό ίδρυση Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας υψηλότερα από το Αριστοτέλειο, την εταιρία Singular Logic οκτώ θέσεις πάνω από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το «Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος Α. Ε.» δεκατρείς θέσεις πάνω από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο.
Τις απορίες λύνουν τα (λίγα, ομολογουμένως) σχόλια αναγνωστών που υπάρχουν σ’ αυτή την ιστοσελίδα, που αναφέρουν ότι αυτή η κατάταξη «αφορά κυρίως τη χρηματοδότηση διαφόρων ερευνητικών κέντρων. Επομένως είναι φανερό ότι αυτοί που σχετίζονται με μεγάλα προγράμματα παίρνουν τα πιο πολλά λεφτά. Υπ’ αυτή την έννοια θα παρατηρήσατε ότι κορυφαία ευρωπαϊκά ιδρύματα όπως η Οξφόρδη (πλην ενός παραρτήματος) το London School of Economics κ. λπ. απουσιάζουν από τον κατάλογο. Συνεπώς πρόκειται για ποσοτική παρά ποιοτική κατάταξη».
Στην ουσία η εν λόγω κατάταξη που παιανίσαμε είναι ένας άγνωστος δικτυακός τόπος, που έκανε κάποιος άγνωστος Γερμανός και τελικά δεν έχει μεγάλη σημασία. Αλλά εδώ που φτάσαμε και αυτή η διάκριση χαρά μάς φέρνει. Αρκεί να μη χρησιμοποιείται ως επιχείρημα για να μην αλλάξει τίποτε στα ΑΕΙ.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 5.8.2011