Η κρίση δεν πρέπει επ’ ουδενί να γίνει εφαλτήριο ανακατανομής εισοδημάτων υπέρ των εχόντων και κατεχόντων.
Φέτος στην προεκλογική εκστρατεία οι Αμερικανοί έμαθαν κάποια ενδιαφέροντα πράγματα για τη φορολογία. Πληροφορήθηκαν ότι ο δισεκατομμυριούχος υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών Μιτ Ρόμνεϊ πλήρωσε το εξωφρενικό ποσοστό του 13,2% των εισοδημάτων του για φόρους. Ο πρόεδρός τους Μπαράκ Ομπάμα πλήρωσε το 20,5% των εισοδημάτων του για φόρους. Η γραμματέας του κ. Ομπάμα πλήρωσε το 23% του εισοδήματός της για φόρους. Το μυστικό σ’ αυτή την ιδιότυπη «κοινωνική δικαιοσύνη» βρίσκεται στα μερίσματα. Ο κ. Ρόμνεϊ έχει ως βασικό έσοδο τα μερίσματα εταιρειών (που πουλούν, κυρίως, χρηματοπιστωτικό αέρα) ο κ. Ομπάμα παίρνει τον μισθό του και δικαιώματα από τις πωλήσεις βιβλίων του, ενώ η γραμματέας ζει μόνο από τον μισθό της.
Ετσι στις ΗΠΑ έφτασαν στον παραλογισμό να τιμωρείται φορολογικά η εργασία κι εκείνοι που εκμεταλλεύονται περισσότερο τις δημόσιες δαπάνες να πληρώνουν τα λιγότερα γι’ αυτές. Σίγουρα το κόστος αστυνομικής προστασίας του κ. Ρόμνεϊ και της περιουσίας του είναι πολλαπλάσιο από εκείνα που ξοδεύει το κράτος για την ασφάλεια μια γραμματέως, ακόμη κι αν είναι του Λευκού Οίκου. Οι εξωφρενικές αμυντικές δαπάνες των ΗΠΑ προστατεύουν (στον βαθμό που το κάνουν) πολλά περισσότερα περιουσιακά στοιχεία ενός δισεκατομμυριούχου της Wall Street απ’ ό, τι ενός εργάτη της Νεμπράσκα.
Τώρα κάποιοι φωστήρες του υπουργείου Οικονομικών ανακατεύουν και πάλι τους φορολογικούς συντελεστές και αφήνουν να πλανώνται διάφορα σενάρια από «ενιαίο φόρο κερδών 25% ή 30%», μέχρι μείωση του ανώτατου συντελεστή από το 45% στο 35% κ. λπ. Δεν ξέρουμε ποιο θα είναι το τελικό σχέδιο κι αν οι διαρροές έχουν την έγκριση του κ. Ι. Στουρνάρα. Πρέπει να σημειώσουμε, όμως, ότι η φοροδιαφυγή δεν καταπολεμιέται με το ανακάτεμα των συντελεστών. Εξάλλου δεν πρέπει να απέμεινε συνδυασμός που δεν δοκιμάσαμε στο παρελθόν. Επομένως στο ερώτημα «με υψηλούς συντελεστές τα βάζουμε, με χαμηλούς τα βγάζουμε, τι έχουν τα έρμα και φοροδιαφεύγουν;» η απάντηση είναι «μήπως επειδή ακόμη δεν δουλεύουν οι εφορίες;»
Δεύτερον: η κρίση δεν πρέπει επ’ ουδενί να γίνει εφαλτήριο ανακατανομής εισοδημάτων υπέρ των εχόντων και κατεχόντων. Τις εξυπνάδες περί ιδιωτικών επενδύσεων που θα έρθουν αν μειώσουμε μόνο τους φορολογικούς συντελεστές, τις δοκιμάσαμε την περασμένη δεκαετία και χρεοκοπήσαμε το 2009. Οι επενδυτές απαντούν στις εκθέσεις του World Economic Forum ότι δεν ψάχνουν πρωτίστως για χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές. Θέλουν να μπορούν να κάνουν επενδύσεις και να μεγαλώνουν τις επιχειρήσεις τους. Στην Ελλάδα αυτό απαγορεύεται. Και από το ΠΑΜΕ και από τους δημοσίους υπαλλήλους και από τη νομοθεσία και από το γεγονός ότι όποιος περάσει -ακόμη κι έξω- από την οδό Νίκης αρχίζει και πειραματίζεται με τους φορολογικούς συντελεστές αντί να απλοποιήσει τη διαδικασία.
Τρίτον, υπάρχει το ηθικό επιχείρημα: Γιατί τα προσωπικά εισοδήματα από το κεφάλαιο να φορολογούνται διαφορετικά από τα προσωπικά εισοδήματα εκ της εργασίας (και η λέξη «προσωπικά» υπογραμμισμένη); Δεν υπάρχει μαγική φόρμουλα για τη φορολογία. Θα συμφωνήσουμε ότι όσο χαμηλότερη τόσο καλύτερα, αλλά πρώτα πρέπει να συμφωνήσουμε όσο δικαιότερα τόσο καλύτερα. Ειδικά σε μια εποχή κρίσης που το κοινωνικό καζάνι βράζει.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 28.9.2012
