Είναι απλοϊκή η ανάγνωση της κοινωνικής πραγματικότητας που θέλει την διαφθορά να εξισώνεται με το ταγκό.
«Η διαφθορά είναι σαν το ταγκό» είπε κάποιος. «Για να υπάρξει χρειάζονται δύο.» Κάπου το άκουσε προφανώς ο υφυπουργός Εργασίας κ. Λευτέρης Τζιόλας και βρήκε τη φαεινή λύση στο πρόβλημα που ταλανίζει χρόνια τον δημόσιο τομέα. Μιλώντας προχθές στην πολύ καλή εκπομπή «Πρωταγωνιστές» της ΝΕΤ κάλεσε τον ιδιωτικό τομέα να αποκτήσει ένα νέο κοινωνικό ρόλο. Να σταματήσει να διαφθείρει τους αθώους κι απονήρευτους δημόσιους υπαλλήλους.
Η συλλογιστική αυτή κατ’ αρχήν θυμίζει το ανέκδοτο του βιασθέντος ανδρός ο οποίος όταν ερωτήθη «και γιατί δεν έτρεχες να ξεφύγεις ρε παιδάκι μου;» απάντησε: «που να τρέχεις στα χωράφια με γόβα στιλέτο…»
Κατά δεύτερον είναι απλοϊκή η ανάγνωση της κοινωνικής πραγματικότητας που θέλει την διαφθορά να εξισώνεται με το ταγκό. Προκύπτει από μια διάθεση συμψηφισμού που διατρέχει το ΠΑΣΟΚ τον τελευταίο καιρό. Μόνο που στη σχέση διαφθορέα και διεφθαρμένου υπάρχει σχέση εξουσίας, όπου ο διεφθαρμένος είναι εξουσιαστής. Ακόμη περισσότερο: το δημόσιο προσφέρει μονοπωλιακές υπηρεσίες και είναι σαν το χάρο. Δεν μπορεί να το αγνοήσει κανείς.
Για να το κάνουμε πιο απλά. Ας υποθέσουμε ότι ένας επιχειρηματίας χρειάζεται μία άδεια για κάποια επένδυση και η άδεια αυτή κολλάει σε ένα διεφθαρμένο σύστημα το οποίο απαιτεί x μαύρα λεφτά για να προχωρήσει. Ο επιχειρηματίας (επειδή α. δεν έχει να αντιμετωπίσει μια ανταγωνιστική αγορά αδειών, δεν μπορεί να πει δηλαδή «εσείς είστε διεφθαρμένοι, άρα πάω στο δίπλα μαγαζί που είναι τίμιοι και κάνω τη δουλειά μου» β. δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς την άδεια) έχει δύο επιλογές: ή να υποκύψει στην εξουσία ή να μην προχωρήσει. Η τρίτη λύση, της καταγγελίας δηλαδή, είναι υπαρκτή, αλλά έχει σοβαρό κόστος και οικονομικό και ψυχολογικό. Βλέποντας, λοιπόν, το μέγεθος των ιδιωτικών επενδύσεων στη χώρα, είναι προφανές ότι πολλοί προτιμούν τη δεύτερη λύση.
Παρά τις φιλότιμες σοσιαλιστικές προσπάθειες να συμψηφιστούν οι ευθύνες, είναι προφανές ότι το ψάρι βρωμάει από το (εξουσιαστικό) κεφάλι και για ένα ακόμη λόγο. Οι δημόσιοι λειτουργοί ορκίζονται να τηρούν τους νόμους και μάλιστα πληρώνονται γι’ αυτό. Ο ιδιώτης επιχειρηματίας παρά το γεγονός ότι πρέπει να έχει κοινωνική συνείδηση (όπως κάθε πολίτης άλλωστε) πρώτη του δουλειά είναι να κάνει επενδύσεις και να βγάζει κέρδη. Όχι να αστυνομεύει το δημόσιο…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 17.2.2003
