“Ούτε τα θύματα, ούτε οι ύποπτοι αυτού του πολέμου πρέπει να έχουν απονομή δικαιοσύνης δεύτερης διαλογής”, λέει η διεθνής Αμνηστία.
Μετά από κάθε πόλεμο πρέπει να έπονται κάποιες δίκες. Μπορεί βέβαια να μην έχουμε διεθνές δίκαιο τέτοιο που να καθίζει στο σκαμνί, όσους εξαπολύουν πολέμους, υπάρχει όμως διεθνές δίκαιο για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν πριν και κατά την διάρκεια του πολέμου. Πως απονέμεται αυτή η δικαιοσύνη; Η οργάνωση «Διεθνής Αμνηστία» έδωσε χθες στη δημοσιότητα μια έκθεση με τίτλο «Ιράκ: Διασφάλιση της απονομής δικαιοσύνης για τις καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Σ’ αυτή την έκθεση τονίζεται ότι τα Ηνωμένα Έθνη πρέπει να διαδραματίσουν τον ηγετικό ρόλο στην ανάπτυξη προτάσεων για την αναμόρφωση του ιρακινού συστήματος ποινικής δικαιοσύνης. «Οι προτάσεις για χρήση αμερικανικών και βρετανικών ειδικών δικαστηρίων είναι ανεπιθύμητες, αφού διακινδυνεύουν να θεωρηθούν “δικαιοσύνη του νικητή”. Ορισμένες προτάσεις, όπως η χρήση αμερικανικών στρατιωτικών επιτροπών, που δεν είναι καν δικαστήρια, θα ήταν κατάφωρα άδικες με βάση το διεθνές δίκιο», τόνισε η οργάνωση.
Στις θεμελιώδεις αρχές, προερχόμενες από το διεθνές δίκαιο, οι οποίες πρέπει να διέπουν οποιαδήποτε προσέγγιση της απονομής δικαιοσύνης στο Ιράκ, περιλαμβάνονται οι εξής:
«ανεξαρτησία και αμεροληψία: το οποιοδήποτε τυχόν διεθνές δικαστήριο πρέπει να είναι γνήσια ανεξάρτητο και να διώκει τους δράστες με βάση αποκλειστικά τα εναντίον τους αποδεικτικά στοιχεία,»
»καμία επιλεκτικότητα: οποιοσδήποτε βαρύνεται με την υποψία ότι έχει διαπράξει εγκλήματα στο Ιράκ πρέπει να προσαχθεί στη δικαιοσύνη, ανεξαρτήτως βαθμού, εθνικότητας ή οποιουδήποτε άλλου παρόμοιου χαρακτηριστικού,
»κανένα όριο παραγραφής: οι κατάφωρες καταπατήσεις πρέπει να αντιμετωπιστούν ανεξαρτήτως του πότε διαπράχθηκαν,
»καμία αμνήστευση: δεν πρέπει να υπάρξει καμία αμνήστευση, απονομή χάριτος ή άλλο παρόμοιο μέτρο για εγκλήματα του διεθνούς δικαίου, αν ένα τέτοιο μέτρο θα εμπόδιζε την έκδοση αποφασιστικής ετυμηγορίας και την απόδοση πλήρους αποζημίωσης στα θύματα,
»δίκαιες δίκες: οι ύποπτοι πρέπει να προσαχθούν ενώπιον της δικαιοσύνης σε δίκη που να σέβεται πλήρως σε όλα της τα στάδια το διεθνές δίκαιο και τα διεθνή πρότυπα για δίκαιη δίκη,
»όχι θανατική ποινή ή βασανιστήρια: δεν πρέπει να υπάρχει κανένα ενδεχόμενο θανατικής ποινής ή άλλης μορφής σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής τιμωρίας, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες,
»αποζημίωση των θυμάτων: στα θύματα και τις οικογένειές τους πρέπει να δοθούν αποτελεσματικά μέσα για να επιτύχουν πλήρη αποζημίωση για τις παραβιάσεις που υπέστησαν.»
«Ούτε τα θύματα, ούτε οι ύποπτοι πρέπει να έχουν απονομή δικαιοσύνης δεύτερης διαλογής», κατέληξε…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 15.4.2003
