Το πρόβλημα της ελληνικής παιδείας δεν είναι η αξιολόγηση των κλινικά νεκρών ΑΕΙ. Καλόν είναι να γίνει, αλλά δεν θα προσθέσει και πολλά.
«Αν δεις ένα φίδι», είχε πει ο υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ Ρος Περό, «το σκοτώνεις. Δεν διορίζεις μια επιτροπή που ν’ ασχοληθεί με το πρόβλημα των φιδιών».
Η παραπάνω ρήση πρέπει να είναι άγνωστη στην ελληνική κυβέρνηση, η οποία έχει την μεγαλύτερη παραγωγή επιτροπών στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το πρόβλημα όμως είναι πως όσες περισσότερες επιτροπές συγκροτούνται, τόσο πληθαίνουν και τα φίδια. Τελευταία, μάλιστα, ανακοινώθηκε από τον υπουργό Παιδείας η επιτροπή αξιολόγησης των ελληνικών ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
Τα καλά νέα λοιπόν είναι πως η ελληνική Πολιτεία αντελήφθη επιτέλους ότι πρέπει να υπάρξει στοιχειώδης αξιολόγηση των ελληνικών ΑΕΙ και ΤΕΙ. Έστω ως σπονδή στα λίγα (αλλά, πάντως, πραγματικά) χρήματα που ξοδεύουν οι φορολογούμενοι για την ανώτατη εκπαίδευση.
Τα άσχημα νέα είναι πως η δουλειά της Επιτροπής είναι περιττή. Η αξιολόγηση έχει γίνει από τους διεθνείς οργανισμούς και τις αγορές και δυστυχώς τα ελληνικά ΑΕΙ πάτωσαν. Παράγουν χαρτιά, που ονομάζονται πτυχία, και ανέργους που ονομάζονται πτυχιούχοι.
Αν το καλοσκεφτούμε όμως η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων δεν χρειάζεται επιτροπές και γραφειοκρατία. Γίνεται κατ’ έτος από τους ίδιους τους υποψήφιους για τα ΑΕΙ. Δημοκρατικότατα. Αποφασίζουν κάθε χρόνο ποιες σχολές αξίζουν. Τις ψηφίζουν μαζικότατα κι εκτινάσσουν τις βάσεις στα ύψη. Αν θέλει κάποιος λοιπόν να βάλει ένα στοιχείο δημοκρατικότητας και (θου κύριε φυλακήν το στόματί μου…) αγοράς στην αξιολόγηση των σχολών, δεν έχει παρά να πάρει ως βάση τις … βάσεις εισαγωγής στα ΑΕΙ. Μπορεί να σταθμίσει κάποιους παράγοντες (π.χ. γεωγραφία) και να βγάλει μια πολύ καλή εικόνα ποια πανεπιστήμια αξίζουν και ποια όχι.
Το πρόβλημα της ελληνικής παιδείας δεν είναι η αξιολόγηση των κλινικά νεκρών ΑΕΙ. Καλόν είναι να γίνει, αλλά δεν θα προσθέσει και πολλά. Το βασικό πρόβλημα είναι να αποφασίσουμε τι σόι παιδεία θέλουμε. Θέλουμε μια παιδεία όπως την διακηρύσσει το υπουργείο Παιδείας (αυτοτελή αξία, μη εμπορεύσιμη και χωρίς σύνδεση με την αγορά εργασίας); Την έχουμε κι ας αρκεσθούμε στην παραγωγή άνεργων κι αμόρφωτων πτυχιούχων.
Αν όμως θέλουμε μια παιδεία (θου Κύριε…) εμπορεύσιμη που θα παράγει παράλληλα το αναγκαίο πλεόνασμα για τα μη εμπορεύσιμα στοιχεία της τότε να το συζητήσουμε. Όλα τ’ άλλα (επιτροπές, αξιολογήσεις κ.λ.π.) είναι παρηγοριά στον άρρωστο. Μην πούμε στον θανόντα…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 18.3.2003
