«Η Αριστερά παραμένει ένα σύστημα κλειστό. Η παράταξη που θέλει να αλλάξει τα πάντα δεν θέλει να αλλάξει τον εαυτό της, να προσαρμοστεί στον καιρό της».
Ο κ. Δημήτρης Ραυτόπουλος είναι ένας από τους μεγαλύτερους δοκιμιογράφους και κριτικούς λογοτεχνίας. Αγνωστος σε πολλούς -διότι δεν είναι σαν «τα άδεια βαρέλια που κάνουν θόρυβο»- και βαθιά αριστερός· από τη στόφα της παλιάς εγγράμματης Αριστεράς κι εκείνης που έζησε στο πετσί της τα αποτελέσματα του εθνικού διχασμού. Εκανε εξορίες, φυλακές, έζησε συγκρούσεις και έβγαλε κάποια συμπεράσματα.
Με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο «Εμφύλιος και λογοτεχνία» (εκδ. Πατάκη 2012) ρωτήθηκε γιατί επέλεξε να μελετήσει τη λογοτεχνική έκφραση του Εμφυλίου. Η απάντησή του είναι μνημειώδης και πρέπει να τη διαβάσουν όλοι: «Πρώτον, επειδή θεωρώ ότι ο Εμφύλιος είναι η σπορά και η φύτρα των δεκαετιών παρακμής, όχι μόνο πολιτικής βέβαια: γενικευμένη ανομία, θεσμική – εξωθεσμική βία, κιβδηλεία, ψέμα, αρπακτικότητα, έξαρση του αντικοινωνικού εγωισμού κτλ. Δεύτερον, γιατί βλέπω στον Εμφύλιο γενικά τον θρίαμβο του θανάτου, την άρνηση του πολιτισμού με την αποχαλίνωση των ενστίκτων της καταστροφής και της κακουργίας. Ας μην ξεχνάμε ότι ο εμφύλιος είναι ολοκληρωτικός πόλεμος. Δεν έχει μέτωπο, δεν έχει “δίκιο”, έστω και τυπικό, δεν αναγνωρίζει ουδετερότητα ούτε βέβαια κριτική. Περνάει μέσα από κάθε ανθρώπινη κοινότητα και σχέση. Τρίτον, πιστεύω ότι η στρατηγική του Εμφυλίου ως κοινωνική επανάσταση είναι ο θάνατος της επανάστασης. Η σταλινική Γ΄ Διεθνής θέλησε την επανάσταση ως γενικευμένο εμφύλιο πόλεμο. Στρατιωτικοποίησε, λοιπόν, τα κινήματα, επέβαλε την υποταγή στην κομματική εξουσία, την εγκεφαλική ισοπέδωση και τον εγκιβωτισμό των συνειδήσεων. Τα “μέσα” δεν παραμέρισαν απλώς τον σκοπό, αλλά τον υποκατέστησαν. Δεν υπάρχει πια σκοπός, αυτός επαναπατρίστηκε στην ουτοπία» («Βήμα 20.1.2013)
Το θυμηθήκαμε αυτό ακούγοντας προ ημερών τον γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκο Βούτση, να επιχειρηματολογεί κατά του κ. Πέτρου Τατσόπουλου ότι υπερασπίζεται λογοτέχνες και σκιτσογράφους που είναι στο απέναντι στρατόπεδο. «Βρισκόμαστε σε πόλεμο, ακριβώς επειδή έχουμε πάρει τις αποστάσεις μας. Είναι σύγκρουση στρατοπέδων… Είναι πόλεμος κι εκεί ο καθένας τα στρατόπεδά του… Παραβλέπει πλήρως λοιπόν ο Πέτρος ότι βρισκόμαστε σ’ αυτόν τον πόλεμο που σας είπα… (Τα σκίτσα του κ. Χαντζόπουλου και τα κείμενα της κ. Σώτης Τριανταφύλλου)… δεν είναι κάποια έκφραση δημιουργικής σκέψης στα όρια. Είναι μία στρατευμένη κατόπιν υποδείξεως άποψη…» («Στο Κόκκινο» 15.11.2013).
Ετσι ο κ. Βούτσης έσπευσε να πιστοποιήσει όσα είχε διορατικά πει ο κ. Ραυτόπουλος: «Η Αριστερά μπορεί να έχει αποστασιοποιηθεί από την κλασική μαρξιστική προοπτική και στρατηγική, αλλά δεν έχει απελευθερωθεί κατά τα υπόλοιπα, δηλαδή πνευματικά. Υπάρχουν θέματα που η Αριστερά αρνείται να συζητήσει. Και κατασκευάζει εχθρούς σε όσους λένε κάτι άλλο. Ακόμη και σήμερα η αριστερή κριτική είναι δεσμευμένη στον αυτοματισμό που δημιούργησε η αριστερή ιδεολογία. Δεν ψάχνει, δεν συζητεί. Η Αριστερά παραμένει ένα σύστημα κλειστό. Η παράταξη που θέλει να αλλάξει τα πάντα δεν θέλει να αλλάξει τον εαυτό της, να προσαρμοστεί στον καιρό της».
Εγκλειστη στον αυτοματισμό των στρατοπέδων…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 21.11.2013
