Γιατί αποφεύγουν την Ελλάδα οι παραγωγοί ξένων ταινιών;
Κάποτε ο κ. Αλέξης Παπαχελάς σάρκαζε ότι στην Ελλάδα θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε το διαρκές κύμα των διαδηλώσεων και των ταραχών, αναπτύσσοντας ένα νέο είδος τουρισμού για όσους θέλουν να δουν ή ακόμη να πάρουν μέρος στην καταστροφή μιας χώρας.
Ο σαρκασμός του –κατά έναν περίεργο τρόπο– βγήκε αληθινός. Σύμφωνα με το αστυνομικό δελτίο του καλοκαιριού: «69 από τους 78 συλληφθέντες για τα επεισόδια που σημειώθηκαν (23.8.2015), κατά τη διάρκεια πορείας διαμαρτυρίας εναντίον της εξόρυξης χρυσού στις Σκουριές ήταν αλλοδαποί». Οι συλληφθέντες ξεκίνησαν από κάμπινγκ της Ιερισσού, το οποίο μάλιστα έκανε και διεθνές μάρκετινγκ, απευθύνοντας στα αγγλικά κάλεσμα «σε όσους θέλουν να δώσουν το “παρών” στον αγώνα για Γη και Ελευθερία (…) να συμμετάσχουν στη διαδήλωση που ετοιμάζεται στην απαγορευμένη ζώνη». («Η Καθημερινή», 25.8.2015) Δεν γνωρίζουμε αν υπήρχε και κατάλογος τουριστικών υπηρεσιών (τόσα ευρώ για τη ρίψη μολότοφ, τόσα για επίθεση με σιδερολοστούς, κ.λπ.) αλλά οι εισαγόμενοι μπαχαλάκηδες πήγαν προετοιμασμένοι. Στο πούλμαν που είχαν μισθώσει για τη μεταφορά τους από την Ιερισσό στα μεταλλεία βρέθηκαν 118 μεταλλικά μπουλόνια, πέτρες, σφεντόνες, 30 αντιασφυξιογόνες μάσκες, 23 ζεύγη πυρίμαχα γάντια, 5 κράνη, κουκούλες τύπου full face κ.ά.
Δυστυχώς όμως και ο «επαναστατικός τουρισμός» παραμένει στη χώρα μας σε επίπεδο βιοτεχνίας· κάμπινγκ και πούλμαν για τη μεταφορά στους τόπους συγκρούσεων. Η ελληνική γραφειοκρατία γονατίζει τα spin off του κλάδου που θα μπορούσαν να έχουν πολλαπλά οφέλη. Ετσι, η νέα ταινία της δημοφιλούς σειράς «Jason Bourne», με πρωταγωνιστή τον Ματ Ντέιμον, ξεκινά από την Αθήνα των μεγάλων ταραχών για το μνημόνιο, αλλά τα γυρίσματα γίνονται στην Τενερίφη. Το κέντρο της Σάντα Κρουζ (πρωτεύουσα του ισπανικού νησιού) μεταμορφώθηκε σε πλατεία Συντάγματος για τις ανάγκες της ταινίας. Οι φωτογραφίες που δημοσιοποιήθηκαν από τα γυρίσματα αποτυπώνουν την Ελλάδα κατά τη δύσκολη διετία 2010-2011: πανό στα ελληνικά κατά της λιτότητας, γκράφιτι στους τοίχους, ελληνικές σημαίες, κουκουλοφόροι, καπνογόνα, μοτοσικλετιστές της ομάδας Δέλτα και αρχαιοελληνικές κολώνες. Δεν ξέρουμε αν ο σκηνοθέτης ξεπατίκωσε το ανιστόρητο σύνθημα «η Χούντα δεν τελείωσε το ’74». Το σίγουρο είναι ότι οι αντιλήψεις που κυριάρχησαν μετά το ’74 –και δεν αφήνουν κανέναν ξένο να αφήσει λεφτά στην Ελλάδα– αποτυπώθηκαν στην παραγωγή και αυτής της ταινίας.
Μια ξένη ταινία μεσαίου μπάτζετ δαπανά για δύο μήνες περίπου 50.000 ευρώ ημερησίως για ξενοδοχεία, διατροφή, εργασία ελληνικών συνεργείων, κ.λπ. Η Ελλάδα όμως είδε αυτά τα χρήματα «να περνούν έξω από την πόρτα μας», όπως είπε σε συνέντευξη Τύπου για προσέλκυση ξένων γυρισμάτων ο πρώην υπουργός Πολιτισμού Νίκος Ξυδάκης (5.6.2015). Δυστυχώς όμως και ο πρώην υπουργός, όπως κάθε υπουργός, ιεράρχησε ψηλά τις φοροαπαλλαγές ως κίνητρο, ενώ κάθε γύρισμα στη χώρα μας σκοντάφτει στα αξεπέραστα γραφειοκρατικά προβλήματα για τους κινηματογραφιστές. Βεβαίως, ο κ. Ξυδάκης δήλωσε πως θα συνεργαστεί για την προσέλκυση ξένων ταινιών με την –γνωστή για τη συριζαϊκή αποτελεσματικότητά της– πρώην αναπληρώτρια υπουργό Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη. Τα αποτελέσματα της συνεργασίας θα τα δούμε στις οθόνες μας.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 17.9.2015