Οι περισσότεροι, δυστυχώς, ασπάζονται τη θεωρία ότι όσα περισσότερα ξοδέψουμε, τόσα περισσότερα θα μαζέψουμε.
Συμβαίνει σε όλο τον κόσμο και είναι λογικό: σε περιόδους κρίσης, όλοι και όλα μπερδεύονται. Το πρόβλημα της Ελλάδας είναι ότι το μπέρδεμα προϋπήρχε της κρίσης. Δεν ξέρουμε αν έχει συμβεί κι αλλού να καλείται μια σοσιαλιστική κυβέρνηση να συμμαζέψει (έστω και με το μαχαίρι των δανειστών στον λαιμό) τον εκτροχιασμό των δημοσιονομικών ελλειμμάτων που έκανε μια δεξιά κυβέρνηση, αλλά ο κανόνας είναι ότι οι σοσιαλιστές σκορπούν και οι συντηρητικοί -ως θρυλούμενοι νοικοκύρηδες- συμμαζεύουν. Οι πρώτοι είναι γκρόσο-μότο κεϊνσιανοί και οι δεύτεροι -ακόμη κι αν δεν το ξέρουν ή δεν το θέλουν- συμπεριφέρονται στην οικονομία σαν φιλελεύθεροι.
Τα πράγματα μπερδεύονται ακόμη περισσότερο, διότι οι περίοδοι σπατάλης και συμμαζέματος του ελληνικού κράτους έχουν μια κυκλικότητα. Οι πολιτικοί γενικώς χαίρονται να σκορπούν χρήματα, αλλά το έπρατταν πάντα μέχρι εκεί που τους έπαιρνε. Κάθε φορά που οι οικονομικοί δείκτες άγγιζαν τις επικίνδυνες περιοχές έκαναν μια ανάπαυλα συμμαζέματος και μετά προς τη δόξα των δαπανών τραβούσαν.
Δηλαδή ακόμη και ο ανοιχτοχέρης Ανδρέας Παπανδρέου, σαν είδε το στροφόμετρο της κρατικής μηχανής στα κόκκινα -δημοσιονομικό κι έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών- πήρε το πόδι από το γκάζι των δαπανών κι εφάρμοσε ένα τριετές πρόγραμμα σταθερότητας, πολύ πιο σκληρό από το σημερινό. Μπορεί να εγκατέλειψε την προσπάθεια πριν τελειώσει για πολιτικούς λόγους, αλλά είχαμε ένα πρόγραμμα λιτότητας που κράτησε δύο χρόνια. Δεν έσωσε την οικονομία, υπό την έννοια ότι ακολούθησαν απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις και το δόγμα «Τσοβόλα δώστα όλα», αλλά αυτό το σκληρό πρόγραμμα κάτι συμμάζεψε.
Το πρόβλημα με την διακυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή δεν ήταν ότι ακολούθησε την πεπατημένη της σπατάλης. Το μεγάλο πρόβλημα συνίσταται στο γεγονός ότι στη δεύτερη τετραετία, όχι μόνο δεν πήρε το πόδι από το γκάζι των δαπανών, αλλά πάτησε ακόμη περισσότερο. Δεν έκανε καν αυτό, που έστω μισό πέτυχε ο Ανδρέας Παπανδρέου, να περισώσει την παρτίδα, έστω με ένα κουτσό χρονικά πρόγραμμα σταθερότητας. Το αποτέλεσμα; Το 2009, το σαραβαλάκι που λέγεται ελληνική οικονομία, έκαψε φλάντζες.
Τώρα τα παράδοξα συνεχίζονται. Δεν αναφερόμαστε στον κ. Αντώνη Σαμαρά που υπόσχεται να μηδενίσει το έλλειμμα χωρίς θυσίες. Κάθε πολιτικός της αντιπολίτευσης τα ίδια θα έλεγε, ακόμη κι αν κατανοούσε ότι αυτά τα θαύματα γίνονται μόνο στα μυθιστορήματα. Προχθές, είχαμε μια ακόμη έκπληξη. Ο φέρελπις περιφερειάρχης Αττικής κ. Βασίλης Κικίλιας (που προτείνεται από τη Νέα Δημοκρατία) έψεξε τον νομάρχη κ. Γιάννη Σγουρό (ο οποίος υποστηρίζεται από το ΠΑΣΟΚ), διότι ο τελευταίος κατά τη θητεία του παρουσίασε πλεόνασμα στη διαχείριση της Νομαρχίας! Σε ένα χρεοκοπημένο κράτος, αυτό το ψευδοκεϊνσιανό δόγμα που λέει «σκορπάμε τα λεφτά κι ο αέρας (της ελληνικής αγοράς) θα μας φέρει περισσότερα πίσω», θα ήταν απλώς μια παραδοξολογία. Το μέγα πρόβλημα είναι ότι αυτό έχει γίνει σκληρό δόγμα και διατρέχει διαταξικά ολόκληρη την χώρα. Οι περισσότεροι, δυστυχώς, ασπάζονται τη θεωρία ότι όσα περισσότερα ξοδέψουμε, τόσα περισσότερα θα μαζέψουμε και το μπέρδεμα γίνεται μόνιμη ασθένεια.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 24.9.2010
